တီဗီြဒရမ္မာ ႏႈတ္ေျပာသမိုင္းႏွင့္ မဲင္ဒိတ္အသစ္

၉/၁၁ ေလးႏွစ္ ေျမာက္

၉/၁၁ ေလးႏွစ္ ေျမာက္ေသာ ္အခါ (၁) တီဗီြ ဒရမ္မာ (၂) ႏႈတ္ေျပာသမိုင္း (၃) ေပၚလစီ ေမာ္ကြန္း (၄) မဲင္ဒိတ္ အသစ္ (၅) ျဖစ္ထြန္းမႈ အသစ္ႏွင့္ (၆) ေရွ႕အလားအလာတို႔ အေၾကာင္းကိုေျပာၾကဆိုၾကသည္။ ၉/၁၁ မွစၿပီး (၄) ႏွစ္ အတြင္ း၌ သတင္းဇာတ္လမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကို တီဗီြ ဒရမ္မာမ်ား အ ျဖစ္ တင္ဆက္ၾကသည္။ ဒရမ္မာမွန္လွ်င္ ဟီ႐ိုး၊ ဗီလိန္ႏွင့္ ဖူးလ္(အ႐ူး) တို႔ ပါဝင္ၾကစၿမဲ ျဖစ္သည္။ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဒရမ္မာ ေဝဖန္ေရး သမားတို႔က မီးသတ္သမား၊ သာမန္လူႏွင့္ ဂ်ာနယ္လစ္တို႔သည္ ဒရမ္မာဇာတ္လမ္းထဲက ဟီး႐ိုးေတြ ျဖစ္သြားတတ္သည္ဟုဆိုသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ ငရဲခန္းတြင္ သတင္းလိုက္ရေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ငရဲဇာတ္လမ္း တင္ဆက္ရေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ဥပမာ သမၼတဘုရွ္က ေ႐ြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရေသာ အခါပို၍ လံုၿခံဳေသာ ကမၻာႀကီးကို တည္ေဆာက္ၾကစို႔ ဟု ေႂကြးေၾကာ္ျပသည္။ သိပ္မၾကာပါ။ ၉/၁၁ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈ ႀကီး ျဖစ္ပါေတာ့သည္။ ကမၻာႀကီးသည္ မလံုၿခံဳေတာ့ေပ။ ယခု ၉/၁၁ ေလးႏွစ္ ေျမာက္ေန႔၌ ႏႈတ္ေျပာသမိုင္း oral history တို႔ကို ပိုၿပီး အေလးေပးဆန္းစစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရး ေမွ်ာ္စင္ႀကီးထဲ ပိတ္မိခဲ့သည့္ မီးသတ္သမားတို႔၏ ေျပာစကားတို႔ကို ျပန္လည္၍ နားေထာင္ၾကည့္ၾကသည္။ ၉/၁၁ သမိုင္းႀကီးကို ျပန္လည္ေရး သားေသာ အခါ၌ ကိုယ္ေတြ ႔ႏႈတ္ေျပာတို႔က ပို၍ ဇာတ္နာပံုရသည္။ ယခု ၉/၁၁ ေလးႏွစ္ ေျမာက္၌ မီးသတ္သမားတို႔၏ ႏႈတ္ေျပာသမိုင္းႏွင့္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဝန္တို႔၏ ႏႈတ္ေျပာသမိုင္းကို စိတ္ဝင္စားစြာ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ၾကသည္။

ထိုစကားတို႔ကို သမၼဘုရွ္၏ မိန္႔ခြန္းစကားတို႔ႏွင့္ လည္းႏိႈင္းယွဥ္ၾကသည္။ ေပၚလစီေမာ္ကြန္း ေဝဖန္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၉/၁၁ ျဖစ္ၿပီး (၃) ရက္ အၾကာ၌ သမၼတဘုရွ္က ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ တြင္ မိန္႔ခြင္းေျပာသည္။ ဤမိန္႔ခြန္းထဲတြင္ “အယ္လ္ကိုင္ဒါတို႔သည္ (၂၀) ရာစုႏွစ္ မွ လူသတ္အိုင္ဒီအိုလိုဂ်ီတို႔ကို အေမြဆက္ခံသူေတြ ျဖစ္သည္” ဟု အကဲျဖတ္ခ်င္သည္။ ဖက္ဆစ္ဝါဒ နာဇီဝါဒ၊ ဆိုဗီယက္ယူနီယံ၏ အာဏာရွင္ဝါဒတို႔ကို ရည္ညႊန္းေျပာဆိုလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ေျပာစဥ္က အက်ပ္အတည္း ဆိုက္ေန၍ ေခါင္းေဆာင္မႈ ျပတ္သားသည္ဟု အျမင္ခံရေစရန္အလို႔ငွာ ဤသို႔ ပင္ေျပာဆိုခဲ့ရမည္ ဟု ယူဆခဲ့ၾကသည္။ သို႔ ရာတြင္ ယခု (၄) ႏွစ္ ျပည့္၍ ဤသံုးသပ္ခ်က္သည္ မွာ းယြင္းခဲ့ေၾကာင္းေတြ ႔ရသည္။

အယ္လ္ကိုင္ဒါ အၾကမ္းဖက္သမားတို႔သည္ နာဇီ၊ ဖက္ဆစ္ ႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ အာဏာရွင္တို႔ႏွင့္ လံုးဝမတူေပ။ ျခားနားသည္။ သူတို႔၌ မည္ သည့္ႏိုင္ငံ အစိုးရမွ်မရွိ။ အၿမဲတမ္း စစ္တပ္မရွိ။ ေျပာက္က်ား ပရိယာယ္ကို အားကိုးသည္။ ေျပာက္က်ားပရိယာယ္ျဖင့္ အလြန္ထူးျခားအံ့ဖြယ္ တိုက္ခိုက္မႈ ကို သမၼာက်မ္းစာပါ ကပ္ေဘးႀကီးမ်ား အရြယ္အထိ ျဖစ္ေပၚေအာင္ ႀကံရြယ္သည္။ Opocalyptic brutality အဆင့္ကို ေမွ်ာ္မွန္းၿပီး တိုက္ခိုက္သည္။

စူပါ ပါဝါႏွင့္ ေျပာက္က်ားစစ္

အေမရိကန္စူပါ ပါဝါ၏ အေနအထားသည္လည္း သမိုင္းတြင္ တစ္ခါမွ် မေပၚေပါက္ဖူးေသာ အေနအထားသုိ႔ေရာက္ရွိသြားသည္။ စူပါပါဝါက မူဆလင္ႏွစ္ ႏိုင္ငံ၌ ေျပာက္က်ားစစ္ ဆင္ႏႊဲေနရသည္။ ဧရာမ စစ္ပြဲႀကီးတို႔ကို ဧရာမစစ္အင္အား အလံုးအရင္းႏွင့္ စစ္ေျမျပင္ အႀကီးႀကီးတို႔တြင္ လက္နက္ႀကီးတို႔ႏွင့္ တိုက္ခိုက္ရလိမ့္မည္ ဟု တြက္ဆျပင္ဆင္ထားေသာ စူပါပါဝါသည္ မူဆလင္ႏိုင္ငံ၌ စစ္ပြဲငယ္ငယ္ေလးေတြ ဆင္ႏႊဲေနရသည္။ ေျပာက္က်ားစစ္သေဘာသည္ ေရရွည္အမွည့္ေႁခြစစ္ပြဲ ျဖစ္ေလရာ စူပါပါဝါသည္ ေျပာက္က်ားစစ္ငယ္ငယ္ေလးတို႔ႏွင့္ အၾကာႀကီး ဘယ္ေလာက္ ရင္ဆိုင္ႏိုင္မလဲဟု အေမးထြက္လာသည္။

ယခု ၉/၁၁ ေလးႏွစ္ ေျမာက္သြားၿပီ။ သို႔ ေသာ ္လည္း အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈ တို႔က ေလ်ာ့မသြားေပ။ ကာဆာဘလင္ကာ၊ မက္ဒရစ္၊ လန္ဒန္စသည့္ ဗံုးေဖါက္ခြဲ တိုက္ခိုက္မႈ ေတြ တသီတတန္းႀကီး ဆက္ ျဖစ္သည္။ ေရွ႕ဆက္ ျဖစ္မည္ ့ အလားအလာတို႔လည္းရွိေနသည္။ ဤတြင္ အၾကမ္းဖက္သမားတို႔၏ မ်ိဳးဆက္ကလည္းေျပာင္းလဲသြားၿပီ။ (၉/၁၁) ျဖစ္ရပ္ႏွင့္ အျခားအၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈ ႀကီးတို႔သည္ ေၾကးစားဝါရင့္ အၾကမ္းဖက္သမားတို႔က တိုက္ခိုက္ျခင္း ျဖစ္လာသည္။ လန္ဒန္ဗံုးေဖာက္ခြဲ တိုက္ခိုက္မႈ သည္ အေပ်ာ္တမ္းအၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္ဝါဒသည္ အေပ်ာ္တမ္းဝါဒေခတ္ age of amateurs ထဲဝင္လာၿပီဟု အၾကမ္းဖက္ဝါဒ ဆန္႔က်င္ေရး ပါရဂူတို႔က ေထာက္ျပလာၾကသည္။

(၉/၁၁) ေလးႏွစ္ ေျမာက္၌ သမၼတဘုရွ္သည္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာ mandate အသစ္ကို ရွာရမည္ ဟု ေထာက္ျပလာၾကသည္။ ၉/၁၁ ျဖစ္ပြားစဥ္၌ ေသေၾကမႈ အပ်က္အစီးတို႔ကို ခံစားေနၾကရသည့္ဒုကၡႏွင့္ အၾကမ္းဖက္ဝါဒအေပၚ ဆန္႔က်င္မႈ တို႔ေၾကာင့္ သမၼတဘုရွ္သည္ သူလုပ္ခ်င္သလို လုပ္ႏိုင္ေသာ မဲင္ဒိတ္ကို ရရွိထားခဲ့သည္။ ယခု ေလးႏွစ္ ၾကာလာေသာ အခါ သမၼတဘုရွ္အေပၚ အေမရိကန္လူထုကည္း အေတာ္ ၿငိဳျငင္လာၾကသည္။ မဟာမိတ္တို႔ႏွင့္ လည္းကင္းကြာလာသည္။ ထိုအေျခအေနတြင္ လူထုက သမၼတဘုရွ္အားေပးထားေသာ မဲင္ဒိတ္ေဟာင္းကို ႐ုတ္သိမ္းခ်င္လာၾကသည္။ ယခုဟာရီကိန္းကက္ထရီနာက ဒုကၡဝင္ေပးလိုက္ ေသာ အခါ သမၼတဘုရွ္သည္ မဲင္ဒိတ္အသစ္ကို ရွာေဖြေတာင္းဆိုရမည္ ့သေဘာ ရွိလာသည္။ မဲင္ဒိတ္ေဟာင္းအေပၚ ရပ္တည္ရန္ မ ျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေပ။ ဤကား (၉/၁၁) ေလးႏွစ္ ျပည့္ၿပီးေနာက္ မဲင္ဒိတ္အေရႊ႕အေျပာင္း ျဖစ္လာမည္ ့ လကၡဏာကိုညႊန္းသည္။

ယခုအခါ ျဖစ္ထြန္းမႈ အသစ္ေတြ ေပၚလာသည္။ ေရနံေရွာ့ခ္သည္ အရြယ္အစားႀကီးမားသည့္ပံုရိွသည္။ ယခုအခါ ေရနံေဈးသည္ ေဒၚလာ (၆၃) ႏွင့္ (၇၀) ၾကား ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွားေနသည္။ ဤေရနံေရွာ့ခ္ကို (၂၀၀၅) ခုႏွစ္ ေရနံေရွာ့ခ္ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ (၂၁) ရာစုအတြက္ ပထမဆံုး ေရနံေရွာ့ခ္ဟူ၍ လည္းေကာင္း ေခၚေဝၚေနၾကၿပီး ဤေရနံေရွာ့ခ္သည္ ေရနံေဈးႏႈန္းျမင့္တပ္ပါလ်က္ ေရနံဝယ္လိုအားေတြ ေလွ်ာ့မရေသာ အေျခအေနကိုညႊန္းသည္။ တစ္ဘက္၌ လည္း ေရနံအထြက္တိုးေအာင္ လုပ္မရႏိုင္သည့္ အေျခရွိသည္။ ဤသို႔ ေရနံဝယ္လိုအားကလည္း ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈ မရွိ။ တင္းက်ပ္။ ေရနံဝယ္လိုအားဆပ္ပလိုင္းကလည္း တိုးမရ၊ က်ပ္ေနသည့္အေျခအေနတြင္ မတ္ကပ္ပါဝါ (ေဈးကြက္ကို စိုးမိုးႏိုင္ေသာ အင္အား) သည္ ေရနံထုတ္လုပ္သူတို႔လက္ထဲ ေရာက္ရွိသြားၿပီ။ ေရနံကၽြမ္းက်င္သူတို႔၏ သံုးသပ္ခ်က္အရ မက္ကတ္ပါဝါ ေရနံထုတ္လုပ္သူတို႔ လက္ထဲက်ေရာက္သြားသျဖင့္ ေရနံသည္ ႏိုင္ငံေရး လက္နက္ ျဖစ္လာႏိုင္သည္။ အၾကမ္းဖက္တို႔က ႏိုင္ငံေရး လက္နက္ ျဖစ္လာေသာ ေရနံကို ဘယ္ေလာက္အထိ အသံုးခ်ႏိုင္မည္ ကို ေလးေလးနက္နက္ ေစာင့္ၾကည့္ရန္ရွိသည္။

ေရနံေရွာ့ခ္

“သူမ်ား အတြက္အခက္ ကိုယ့္အတြက္အခ်က္” ဆိုသည့္ စကားကဲ့သို႔ ပင္ ေရနံေရွာ့ခ္ကို နည္းလမ္းႏွစ္ သြယ္ျဖင့္ ေရနံထုတ္လုပ္သူတို႔က အသံုးျပဳႏိုင္သည္။ ပထမနည္းလမ္းမွာ ဘာေတြ ညာေတြ ကို မလိုက္ေလ်ာလွ်င္ ေရနံေဈးႏႈန္းျမႇင့္မည္ ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ေသာ နည္းလမ္း ျဖစ္သည္။ (၉/၁၁) ျဖစ္ရပ္ႀကီးႏွင့္ ပတ္သတ္၍ အယူအဆတစ္ခုရွိသည္။ အယ္လ္ ကိုင္ဒါႏွင့္ အိုစမာဘင္လာဒင္သည္ စူပါပါဝါအေမရိကန္ကို တိုက္႐ိုက္ တိုက္ခိုက္ရန္ မႀကံရႊယ္ခဲ့။ အေရွ႕ အလယ္ပိုင္းေဒသရွိ သူတို႔ အဆိုမိစၦာႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ေသာ ေဆာ္ဒီအာေရး ဗီးယား၊ အီဂ်စ္၊ ေဂ်ာ္ဒန္စသည့္ ႏိုင္ငံတို႔မွ အုပ္စိုးသူတို႔ကို တိုက္ဖ်က္ျဖိဳခ်ရန္ေသာ ရည္ရြယ္သည္။ သူတို႔ အယူအဆအရ ဤႏိုင္ငံမွမိစၦာအစိုးရတို႔သည္ အေမရိကန္ ကူညီမႈ ျဖင့္ အသက္ရွည္ တည္တံ့ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္ကားကို ေခါင္းတည္တိုက္ခိုက္လိုက္လွ်င္ အေမရိကန္အကူအညီျဖင့္ ရပ္တည္ေနၾကေသာ အေရွ႕အလယ္ပိုင္မွ ယင္းအစိုးရမ်ား ယိုင္လဲေခြက်ကုန္ၾကမည္ ။ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသ၌ သူတို႔ အက်ိဳးေပၚေအာင္ (၉/၁၁) ကိုအရင္တိုက္ျပ လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟူေသာ အယူအဆ ျဖစ္သည္။

ဤအယူအဆအတိုင္း မွန္လွ်င္ အိုစမာဘင္လာဒင္၏ အၾကမ္းဖက္သမားတို႔သည္ ေရနံဆပၸလိုင္းကို အေႏွာင့္အယွက္ေပးလိုက္ ႐ံုျဖင့္ တစ္ခ်က္ခုတ္ႏွစ္ ခ်က္ျပတ္ အက်ိဳးထြက္မည္ ။ ဆပၸလိုင္း ျဖစ္၍ အေမရိကန္စူပါ ပါဝါလည္း ထိခိုက္မည္ ။ အေမရိကန္ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံျပဳ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွ အုပ္စိုးသူ တို႔လည္းျပဳတ္က်ႏိုင္သည္။ (၂၁) ရာစုတြင္ ေရနံေရွာ့ခ္ကို ပိုဆိုးဝါးေအာင္လုပ္၍ အၾကမ္းဖက္သမားတို႔က တစ္စခန္းထလာႏိုင္သည္။

(၉/၁၁) ေလးႏွစ္ ေျမာက္၌ အင္တာနက္ဝက္ဘ္ဆိုက္တို႔သည္ အၾကမ္းဖက္သမားတို႔၏ ေလ့က်င့္ေရး စခန္း ျဖစ္ေနသည္။ လက္နက္ လုပ္နည္း တိုက္နည္း ခိုက္နည္းစသည့္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ လက္စြဲတို႔ကို အင္တာနက္ ဝက္ဘ္ဆိုက္မ်ား မွတစ္ဆင့္ အလြယ္တကူရရွိေနၾကသည္။ ယခု အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈ ေတြ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားလာေသာ အခါ ဘင္လာဒင္ဝါဒဟု ေခၚဆိုလာၾကသည္။ အင္တာနက္ဝက္ဘ္ဆိုက္တို႔တြင္ မျမင္ရေသာ ပံုေျပာသူတစ္မ်ိဳးေပၚလာသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ အေမရိကန္ စူပါ ပါဝါ၏ အကန္႔အသက္ရွိမႈ လည္း အထင္အရွားေပၚလာသည္။

Ref;I.H.T15.9.05

ရီပိုတာ-အမွတ္ ၁၉၀

သမၼတဘုရွ္၏ စစ္မ်က္ႏွာအေရႊ႔အေျပာင္း

မေမွ်ာ္လင့္ျခင္း

အေမရိကန္သမၼတ ေဂ်ာ့ဘုရွ္သည္ သမၼတ ျဖစ္လာကတည္း စစ္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပႆနာကို ကိုင္တြယ္ခဲ့ရသည္။ အာဖဂန္နစၥတန္ စစ္ပြဲ၊ အီရတ္စစ္ပြဲစသည့္ ျပည္ပေရး ရာတို႔တြင္ သာအာ႐ံုစူးစိုက္ခဲ့ရသျဖင့္ သူ႔ကို ျပည္ပေရး ရာသမၼဟုပင္ ေခၚဆိုခဲ့ၾကသည္။ ယခုေတာ့ ဟာရီကိန္း ကက္ထရီနာေၾကာင့္ သူသည္ ျပည္ပတြင္ းေရး ရာကိစၥကို ကိုင္တြယ္လာရသည္။ သို႔ ျဖစ္၍ သူ႔အားျပည္တြင္ းသမၼတအ ျဖစ္ ေအာင္ျမင္မႈ ရွိမရွိ ေစာင့္ၾကည့္လာၾကသည္။

ျပည္တြင္ းသမၼတ တာဝန္ထမ္းေဆာင္းရေသာ အခါ သူ၏ အေနအထားသည္ အေတာ္ မသက္မသာ ျဖစ္ရသည္။ ဝါရွင္တန္ရွိအမ်ိဳးသား ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္း၌ မၾကာေသးမီက မိန္႔ခြင္းေျပာၾကားသည္။ နယူးေအာ္လိန္းမွလည္းေန၍ တိုင္းျပည္သို႔ မိန္႔ခြင္းႁမြက္ၾကားခဲ့ေသးသည္။ ထိုမိန္႔ခြင္းတို႔တြင္ သမၼတဘုရွ္က ဟာရီကိန္းဒဏ္ခံရသည့္ တိုင္းသူျပည္သားတို႔အေပၚ စာနာၾကာင္း၊ နယူးေအာ္လိန္းေဒသ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ကို အထူးႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။ သမၼတဘုရွ္သည္ ဟာရီကိန္း မုန္တိုင္း၏ သက္ေရာက္မႈ မ်ား အေပၚ တံု႔ျပန္မႈ ေႏွးေကြးသျဖင့္ ေဝဖန္ခံရသည္။ ကက္ထရီမုန္တိုင္းသည္ အေမရိကန္ေတာင္ပိုင္းမွ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ႏွင့္ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားမႈ တို႔ကို ဖြင့္ခ်ျပလိုက္သလို ျဖစ္သြားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ နယူးေအာ္လိန္း ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး သည္ ႐ုပ္ဝတၱဳပစၥည္း ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး သာမက ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ႏွင့္ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားမႈ ျပႆနာတို႔ကိုပါ ကၽြဲကူေရး ေပါ တစ္ပါတည္း ေျဖရွင္းရေတာ့မည္ ့သေဘာ ျဖစ္ေနသည္။

အီရတ္စစ္ပြဲတြင္ အေမရိကန္ အကုန္အက် အေတာ္ မ်ား ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကက္ထရီနာ ေလမုန္တိုင္း၏ ဖ်က္ဆီးမႈ ကိုျပန္လည္ တည္ေဆာက္ရန္ အစိုးရအေနျဖင့္ ေငြေၾကးရွာရမည္ ။ ယခုပင္ ဘတ္ဂ်က္လိုေငြ အျမင့္ဆံုးျပေနရာ ကက္ထရီနာ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး အတြက္ ဘတ္ဂ်က္လိုေငြပို၍ ျမင့္မားသြားေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။

ဘယ္ကေငြလဲ

ကက္ထရီနာ ေလမုန္တိုင္းသည္ အေမရိကန္သမိုင္းတြင္ အႀကီးမားဆံုးကပ္ေဘးႀကီး ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္သည္ သဘာဝ ေဘးအႏၱရာယ္ တံခါးေပါက္ႏွင့္ နီးေနသည္။ အၾကမ္းဖက္သမားတို႔၏ ေဘးအႏၱရာယ္ တံခါးေပါက္ႏွင့္ လည္း နီးေနသည္။ ယခုဤ ႏွစ္ ခုစလံုးကို ရင္ဆိုင္ေနရသည္ ျဖစ္ရာ ၉/၁၁ အၾကမ္းဖက္ တိုက္လိုက္မႈ ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အထူးစံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ရသလိုယခုလည္း ကက္ထရီနာဟာရီကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရအပိုင္းက ဘာေတြ မွာ းခဲ့သည္ကုိ စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ သမၼတဘုရွ္က ညႊန္ၾကားထားသည္။

ရီပတ္ဘလီကန္ကြန္ဂရက္ အမတ္တစ္ဦး၏ အဆိုအရျပည္သူတို႔သည္ အစိုးရက ဘယ္လိုကူညီမည္ ဆိုေသာ အခ်က္အထက္အစိုးရက အဘယ္ေၾကာင့္ ေႏွးေကြးေလးလံစြာ တံု႔ျပန္ခဲ့ရသနည္း ဟူေသာ အခ်က္ကို ပိုစိတ္ဝင္စားေနၾကသည္။ သမၼတ ဘုရွ္က မကၠဆီကို ပင္လယ္ေကြ႔တြင္ အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ တည္ေထာင္ရန္ေျပာသည္။ ဤဇံုတြင္ လူဝီစီးယားနား၊ မစၥစီပီ၊ အာလာဘားမား ျပည္နယ္တို႔ပါဝင္သည္။ သူ၏ စီမံကိန္းထဲတြင္ လုပ္ငန္းအငယ္စားမ်ား အား ေငြေခ်းျခင္းႏွင့္ အခြန္သက္သာခြင့္တို႔ ပါဝင္သည္။ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ေဒသခံတို႔ကသတ္မွတ္ထားေသာ ေျမကြက္တို႔တြင္ သာ အိမ္ရာေဆာက္ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။

သမၼတဘုရွ္က သူ၏ အစီအစဥ္အတြက္ မည္ မွ် ရြန္းရြန္းေဝေအာင္ ေျပာေစကာမူ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ႏွင့္ ဆီးနိတ္တို႔၌ အခြန္ထမ္း ျပည္သူတို႔ထံမွ ေဒၚလာေတြ ကို ကက္ထရီနာ ေလမုန္တိုင္းျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး အတြက္ သံုးစြဲရမည္ ကို ကန္႔ကြက္ လ်က္ရွိေနၾကသည္ကို ေတြ ႔ရသည္။

မဲင္ဒိတ္ႏွင့္ စစ္မ်က္ႏွာ

ရီပတ္ဘလီကန္အမတ္တစ္ဦးက လူဝီစီးယားနားတြင္ ျဖစ္ပ်က္သမွ်အတြက္ က်န္ေဒသအားလံုးက မွ်ခံရမည္ ့သေဘာကိုသူကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုသည္။ ယခုအခါ ဘတ္ဂ်တ္အသံုးစရိတ္ေလွ်ာ့ခ်ေရး သည္ အလြန္အေရး ႀကီးေနသည္။ ထိုအေျခအေန၌ ပင္လယ္ေကြ႔ဇံုအတြက္ သံုးစြဲရန္ အျခားအသံုးစရိတ္မ်ား ကိုေလွ်ာ့ျဖတ္ရမည္ ဟု ဆိုကာ သမၼတ၏ အစီအစဥ္ကို လက္မခံႏိုင္ ျဖစ္ေနၾကသည္။ ထို႔အျပင္ တစ္ေနရာမွ ဒုကၡကို အျခားေနရာမ်ား မွဝိုင္းဝန္းကူညီေထာက္ပံ့ၾကရမည္ ဆိုေသာ အဆိုကို လက္မခံႏိုင္ၾကေပ။

မည္ သို႔ ပင္ ျဖစ္ေစ သမၼတဘုရ္ွသည္ ကက္ထရီနာ ဟာရီကိန္းမုန္တိုင္းေၾကာင့္ စစ္မ်က္ႏွာအေရႊ႕အေျပာင္း လုပ္ရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ျပည္ပစစ္မ်က္ႏွာမွ ျပည္တြင္ းစစ္မ်က္ႏွာသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းရမည္ ။ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမၼတဘုရွ္၏ အရည္အခ်င္းကိုသံသယ ျဖစ္ၾကသည္။ အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္နစၥတန္တို႔၌ အေမရိကန္စစ္တပ္ႏြံထဲ နစ္ေနစဥ္ တစ္နည္းေျပာရလွ်င္ အီရတ္စစ္ပြဲအတြက္ ကုန္က်စရိတ္မ်ား ေနစဥ္အတြင္ း သဘာဝ ေဘးအႏၱရာယ္တို႔က ေဖာ္ထုတ္လိုက္ေသာ ျပည္တြင္ းစစ္မ်က္ႏွာက မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ေပၚလာျပန္သည္။ မူလက ေမွ်ာ္လင့္ထားေသာ ျပည္တြင္ း စစ္မ်က္ႏွာမွာ သေဘာဝေဘးအႏၱရာယ္မ်ား မဟုတ္ေပ။ အလုပ္လက္မဲ့ ေလွ်ာ့ခ်ေရး ႏွင့္ လူမႈ ဖူလံုေရး တို႔ ျဖစ္သည္။

အခ်ိဳ႕ေဝဖန္ ဆန္းစစ္သူတို႔က ၉/၁၁ ၿပီးေနာက္ သမၼတဘုရွ္ရရွိထားေသာ အၾကမ္းဖက္ဝါဒ တိုက္ဖ်က္ေရး ဆိုင္ရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာ ကုန္ခန္းသြားၿပီး ကက္ထရီနာ ဟာရီကိန္းေလမုန္တိုင္းတိုက္ခတ္မႈ ေၾကာင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာအသစ္ ေပၚလာသည္ဟု ေဝဖန္ၾကသည္။

Ref: I.H.T

ရီပိုတာ - အမွတ္ ၁၉၁

ေခ်ာင္းဆိုပစ္သင့္ မသင့္

မဟာမိတ္ အာဏာရွင္ ျပႆနာ

အေမရိကန္သမၼတေဂ်ာ့ဘုရွ္၏ ကမၻာတစ္ဝွမ္း ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္ထြန္းေရး ဆိုေသာ ေပၚလစီကို အာဏာရွင္မ်ား ႏွင့္ အတိတ္ကလက္တြဲ ခဲ့ရေသာ ပံုရိပ္တို႔ႏွင့္ ေနာက္ခံထားၾကည့္ၿပီးသကာလ မဟာေလလံုးဟု ဒီမိုကေရစီေကာင္စီမွ ပညာရွင္ (၂) ဦးက အမည္ ေပးလိုက္ သည္။ ဗဟို အာရွ၊ အီဂ်စ္ႏွင့္ ပါကစၥတန္တို႔တြင္ သမၼတဘုရွ္အစိုးရသည္ အာဏာရွင္ တို႔ႏွင့္ အေပးအယူျပဳလုပ္၍ ဆက္ဆံေနရသည္။ ေရတိုတြင္ အက်ိဳးရွိႏိုင္ ေသာ ္လည္း ေရရွည္၌ မူ ယူအက္စ္၏ ဂုဏ္သတင္းႏွင့္ လံုၿခံဳေရး ကို ထိခိုက္ႏိုင္သည္ဟု သူတို႔ကဆိုၾကသည္။

ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္ထြန္းေရး ေပၚလစီကို အထက္ေဖာ္ျပပါႏိုင္ငံတို႔တြင္ လည္း လက္ေတြ ႔စမ္းသပ္ရ မည္ ျဖစ္ရာ ဤေနရာတို႔၌ သမၼတဘုရွ္၏ အေနအထားသည္ နေဝတိမ္ေတာင္ ျဖစ္ေနသည္။ ထိုေနရာတို႔၌ အစမ္းသပ္ခံရဖို႔ရွိသည္။ ဗဟိုအာရွ၌ ဥဇဘက္အာဏာရွင္ အစၥလာမ္ကာရီေမာ့အေပၚ အေမရိကန္အားထားေနရသည္။ သူက အာဖဂန္စစ္ဆင္ေရး အတြက္ အေမရိကန္ေလတပ္အေျခစိုက္စခန္းကို ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ မၾကာေသးမီက တ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုရွတို႔ပါဝင္ေသာ ေဒသလံုၿခံဳေရး ညီလာခံက ဗဟိုအာရွမွ အေမရိကန္စစ္တပ္မ်ား ဆုတ္ခြာေပးရန္ ေတာင္ဆိုေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္ႏွင့္ အညီ ဥဇဘက္ကစၥတန္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္အားခြင့္ျပဳထားေသာ စစ္အေျခစိုက္စခန္း သေဘာတူညီမႈ ကို ရပ္ဆိုင္းပစ္လိုက္သည္။ ထိုအခါ အဆင့္ျမင့္ ပင္တဂြန္ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔ ဥဇဘက္ကစၥတန္သို အျမန္ေျပးရသည္။

အေမရိကန္တို႔ ဥဇဘက္ကစၥတန္၌ စမ္းတဝါးဝါး ျဖစ္သြားခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ရုရွတို႔က ဥဇဘက္အာဏာရွင္ကို ကယ္တင္လိုက္သည္။ ထိုအခါ အေမရိကန္ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီး ရမ္းစဖဲလ္က အျခားေရြးခ်ယ္စရာလမ္းအ ျဖစ္ တာဂ်စ္ကစ္စတန္ကိုေရြးသည္။ တာဂ်စ္ ကစ္စတန္အာဏာရွင္ဆီသို႔ ေျခဦးလွည့္ရျပန္သည္။ ထို႔ျပင္ဗဟိုအာရွတြင္ ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္ထြန္းေရး လမ္းကို စြန္႔လႊတ္လိုက္သည္။

အီဂ်စ္_ပါကစၥတန္

ဘုရွ္အစိုးရသည္ ဗဟိုအာရွေဒသတြင္ ဒီမိုကေရစီေလလံုးႏွင့္ အညီ ဟိုယိမ္းဒီယိမ္းေလွ်ာက္ေနသည္။ အာဏာရွင္ ကာရီေမာ့ႏွင့္ ခပ္ခြာခြာ မေနႏိုင္ခဲ့။ ဒီမိုကေရစီပါတနာဘက္ ပိုၿပီးတစိုက္မတ္မတ္ရပ္တည္ေပးခဲ့ျခင္းမရွိ။ အီဂ်စ္၌ မူ ဘုရွ္သည္ ေရတိုလိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ ေရရွည္အက်ိဳးစီးပြားတို႔ကို ဟန္ခ်က္ညီညီ ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။ အစြန္းေရာက္ အစၥလာမ္တို႔က ဟန္ခ်က္ညီညီ ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။ အစြန္းေရာက္ အစၥလာမ္တို႔က မည္ မွ်ပင္ေပၚျပဴလာ ျဖစ္ေစကာမူ သမၼတေဟာ့စနီမူဘာရက္အား ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ တစ္ဦးထက္ပိုေသာ သမၼေလာင္းမ်ား ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ေပးသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပျပဳလုပ္ရန္ ႏိႈးေဆာ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထုတ္ျပန္ထားေသာ ဥပေဒမ်ား အရ စက္တင္ဘာလ (၇) ရက္ေန႔က က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အီဂ်စ္ေရြးေကာက္ပြဲသည္ သမၼတမူဘာရက္၏ အုပ္စိုးမႈ ကို ၿခိမ္းေျခာက္ႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့။ ပါကစၥတန္တြင္ မူ ဝါရွင္တန္သည္ သမၼတပါဗက္မူရွရက္ကို လံုးဝေထာက္ခံခဲ့ေသာ ္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥ၌ တစ္စံုတစ္ရာ တိုးတတ္မႈ မရွိခဲ့ေပ။ မူရွရက္သည္ ဖြံၿဖိဳးမႈ စီမံကိန္းအခ်ိဳ႕ကို အေလးေပးေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ျပည္တြင္ းေထာက္ခံမႈ ကို ရရွိလာႏိုင္မည္ ဟု ယူဆခဲ့သည္။ သို႔ ရာတြင္ အၾကာေသးမီက ေကာက္ခံရရွိေသာ လူထုသေဘာထားအျမင္၌ အိုစမာဘင္လာဒင္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ (၂) ႏွစ္ ထက္ကထက္ပင္ ပို၍ ေပၚျပဴလာ ျဖစ္ေနသည္။

အိုစမာဘင္လာဒင္

ဤအခ်က္က မူရွရက္ႏွင့္ မိတ္ဖြဲ႔ျခင္းေၾကာင့္ အစြန္းေရာက္ဝါဒ ေလ်ာ့ပါးေစရန္ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မေအာင္ျမင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။ အယ္ကိုင္ဒါတို႔ကို ပို၍ အေရး ယူရန္ ဖိအားေပးရဦးမည္ ။ ဒီမိုကေရစီ အခြင့္အေရး တို႔ကို ပို၍ ခြင့္ျပဳရန္ ဖိအားေပးရဦးမည္ ။

ပါကစၥတန္ လူထုသည္ အေမရိကန္အေပၚ သံသယဝင္ၿပီးပို၍ အစြန္းေရာက္ေနၾကသည္။ အေမရိကန္အေပၚ ယံုၾကည္ကိုးစားမႈ ႏွင့္ အစြန္းမေရာက္ လမ္းစဥ္အသာစီးရလာရန္ ႀကိဳးစားရဦးမည္ ။

မၾကာေသးမီက ကာရင္ဟုခ်္ကို အေမရိကန္ပံုရိပ္ျပည္ပ၌ တိုးတတ္ေကာင္းမြန္ေစရန္အလို႔ငွာ အေမရိကန္လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးအ ျဖစ္ ခန္႔ထားလိုက္သည္။ သူမ၏ မစ္ရွင္သည္အေမရိကန္ ေပၚလစီႏွင့္ အေမရိကန္တန္းဖိုးတို႔ကို အျခားသူမ်ား ကသိရွိလာေစရန္ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။ တကယ္စင္စစ္၌ အေမရိကန္အစိုးရ၏ ေပၚလစီႏွင့္ တန္ဖိုးတို႔ နာမည္ ပ်က္ ပံုရိပ္ပ်က္ေနခဲ့သည္မွာ ၾကာေလၿပီ။ ယခုမွ ျပန္လည္အဖတ္ဆယ္ရန္ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးတစ္ဦးခန္႔ထားျခင္းသည္ အခ်ိန္ေႏွာင္းေနသည္ဟု ဆိုေကာင္းဆိုႏိုင္သည္။

လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး အသစ္က အမ်ား ျပည္သူ ဒီပလိုေမစီေရး ရာတြင္ ေပၚလစီႏွင့္ တန္ဖိုးတို႔ ဝိေရာဓိ ျဖစ္တတ္ပံုကို ျငင္းဆိုသည္။ စင္စစ္၌ ရႊန္းရႊန္းေဝေအာင္ ေျပာျခင္းတစ္မ်ိဳး၊ ေပၚလစီအမွာ းႏွင့္ တန္ဖိုးယိုယြင္းေနျခင္းက တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေနသည္ကို ဂ႐ုျပဳမိဖို႔ေကာင္းသည္။

ဝိေရာဓိ

တကယ့္လက္ေတြ ႔ ေပၚလစီျဖင့္ က်ားကန္မထားသေရြ႕ေႂကြးေၾကာ္သံမွန္သမွ်သည္ သႀကၤန္အေျမာက္ကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနမည္ ။ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံေရး ဝန္ႀကီး ကားရင္ဟုခ်္က သူမအေနႏွင့္ နားေထာင္ရန္ စိတ္အားထက္သန္သည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုသည္။ သူတကယ္ နားေထာင္လွ်င္ ေရရွည္ အက်ိဳးစီးပြားေရး ကို ထိခိုက္ေသာ ၊ ဂုဏ္သတင္းကို အမည္ းစက္ထင္ေစေသာ အာဏာရွင္တို႔ႏွင့္ ဆက္ဆံေနေသာ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးတို႔အေၾကာင္းကို ၾကားရမည္ ျဖစ္သည္။ ကာရီေမာ့၊ မူဘာရက္၊ မူရွာရက္တို႔ကဲ့သို႔ ေသာ အာဏာရွင္တို႔သည္ ပီႏိုေခ်း၊ မိုဘူတူတို႔ ဝင္စားထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ဤမဟာမိတ္တို႔သည္ ယူႏိုက္တတ္စတိတ္အား သူတို႔၏ မေကာင္းဆိုးဝါး အုပ္စိုးမႈ တြင္ ညစ္ညစ္ေထးေထး ပါဝင္ေစခဲ့သည္။

အၾကမ္းဖက္ဝါဒ ဆန္႔က်င္ေရး ေခတ္တြင္ ထိုႏိုင္ငံတို႔မွလူထုတို႔အား ဒီမိုကေရစီအေၾကာင္း သေဘာေပါက္ေအာင္ ေျပာဆိုႏိုင္ျခင္းရွိမည္ မဟုတ္ေခ်။ အေမရိကားသည္ သူ၏ အီရန္ ရွားဘုရင္တို႔ကဲ့သို႔ မိတ္ေဆြဟုဆိုေသာ အာဏာရွင္တို႔၏ ညႇင္းပန္းမႈ ဒဏ္ခံရေသာ ဓားစာခံတို႔၏ အထင္အျမင္ လႊဲမွာ းမူတို႔ကို ခံႏိုင္ရည္ရွိမရွိစစ္ေဆးရန္ ျပႆနာေပၚလာသည္။

တစ္နည္းေျပာရလွ်င္ မဟာမိတ္ဟုဆိုေသာ အာဏာရွင္တို႔ကို ေခ်ာင္းထိုးပစ္သင့္ၿပီဟု အထက္ေဖာ္ျပပါ ပညာရွင္ (၂) ဦးက တိုက္တြန္းျခင္း ျဖစ္သည္။

Ref;ReutersIHT28.9.05

ရီပိုတာ-အမွတ္ ၁၉၂