မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္ျခင္း

'အေသဝနာစ ဗာလာနံ ပ႑ိတာနၪၥေသဝနာ'

တကယ္ေတာ့ စာေရး သူအေနနဲ႔ ဒီမဂၤလာ ရွိစြာ ေအာင္ျမင္ျခင္း ဆုိသည့္ ေဆာင္းပါးစုမ်ား ကုိ ေရး သားရန္ အာသီသရွိခဲ့သည္မွာ ကာလ အေတာ္ ၾကာၿပီ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ ္ စာဆုိေတာ္ ရာသီမွဆက္၍ စာဆုိေတာ္ ေန႔ စာေပေဟာေျပာ ပြဲမ်ား ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအႏွံ႔ စာေပေဟာေျပာပြဲ ခရီးမ်ား ဆက္တုိက္ဆုိသလုိ ထြက္ေနရ၍ ယခုအခ်ိန္မွ ေရး ျဖစ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္္။ ယခုလည္း စာေပေဟာ ေျပာပြဲခရီးမ်ား မွ ေခတၱနားစဥ္ ယခု ကဲ့သုိ႔ စတင္ေရး သား ျဖစ္ေအာင္ အားထုတ္ေရး သားခဲ့ပါသည္။ သုိ႔ ျဖစ္၍ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ၏ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ ေဂါတမဗုဒၶ၏ ကမၻာေက်ာ္ေအာင္ ျမင္ေရး လမ္းၫႊန္ ျဖစ္သည့္ 'မဂၤလသုတ္' ပါ ၃၈ ျဖာ မဂၤလာတရားေတာ္ မ်ား ကုိ ဘဝေအာင္ျမင္ေရး ႐ႈေထာင့္၊ ေနာက္ဆုံး ေပၚေအာင္ျမင္ေရး သေဘာ ထားအျမင္မ်ား ႏွင့္ ခ်ိန္ထုိးသုံးသပ္ကာ Job seeker ဂ်ာနယ္တြင္ ယခုအပတ္မွစတင္၍ အပတ္စဥ္ ေရး သား တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း စာဖတ္ပရိသတ္မ်ား အား ေလးစားစြာ အသိ ေပးအပ္ပါသည္။

ယေန႔ေခတ္စာေရး သူတုိ႔ လူငယ္အမ်ား စုဟာ ေအာင္ျမင္ေရး စာအုပ္ေတြ ၊ တက္က်မ္းစာ အုပ္ေတြ ေတာ္ ေတာ္ မ်ားမ်ား ကုိ တ႐ႈိက္ မတ္မတ္ ႏွစ္ ၿခိဳက္စြာ ဖတ္႐ႈၾကသည္ကုိ ေတြ ႕ရသည္။ ေခတ္စနစ္၏ လုိအပ္ခ်က္အရ လူငယ္မ်ား အေနျဖင့္ ယခုလုိ ဘဝေအာင္ျမင္ တုိးတက္ေရး စာေပမ်ား ကုိ ဖတ္႐ႈလာၾကသည္မွာ ဝမ္းေျမာက္ ဝမ္းသာ ႀကိဳဆုိစရာ ျဖစ္သည္္။

မ်ား ေသာ အားျဖင့္ ဘဝေအာင္ျမင္ေရး စာ အုပ္မ်ား ဟု ဆုိရာ၌ ေဒးလ္ကာနက္ဂ်ီ၊ ဇစ္ဇစ္ ဂလာ၊ ဂြၽန္စီမက္စ္ဝဲလ္ စသည့္ ကမၻာေက်ာ္ ေအာင္ျမင္ေရး စာေရး ဆရာႀကီးမ်ား ၏ မူရင္း စာအုပ္မ်ား ၊ ဘာသာျပန္ စာအုပ္မ်ား ကုိ ႏွစသက္္ စြာ ဖတ္႐ႈၾကသလုိ ပီမုိးနင္း၊ ဦးဗဂ်ီငုိ စသည့္ ျပည္တြင္ းေအာင္ျမင္ေရး စာေရး ဆရာ ႀကီးမ်ား ၏ စာေပမ်ား ကုိလည္း ႏွစသက္္ စြာ ဖတ္႐ႈၾကသည္ကုိ ေတြ ႕ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ ္ ခုလုိ ကမၻာ့အရပ္ရပ္မွ ေအာင္ျမင္ေရး စာေပမ်ား ကုိ အာသာငမ္းငမ္း ဖတ္႐ႈ ေနၾကသည့္ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာလူမ်ဳိး စာဖတ္သူမ်ား အဖုိ႔ နီးလ်က္ႏွင့္ ေဝးဆုိသလုိ မိမိတုိ႔ႏွင့္ အနီးကပ္ဆုံး၊ အရင္းႏွီးဆုံး တည္ရွိေနသည့္ ေအာင္ျမင္ေရး လမ္းၫႊန္ေကာင္းႀကီးတစ္ေစာင္ကုိ သတိမမူ ဂူမျမင္ ဆုိသလုိ မျမင္ဘဲ ဂ႐ုမျပဳဘဲ ျဖစ္ေနၾကသည္။ ယင္းကား အျခားမဟုတ္၊ စာေရး သူတုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ကေလး လူႀကီး အရြယ္ သုံးပါးမေရြး ရင္းႏွီးကြၽမ္းဝင္ၾကသည့္ 'မဂၤလသုတ္' ပင္ ျဖစ္ပါသည္္။

ေဂါတမဗုဒၶသည္ သူ၏ တပည့္သာဝကမ်ား ကုိ ေလာကုတၱရာ အထြတ္အထိပ္ေအာင္ ျမင္မႈ မ်ား အတြက္ စနစ္က်နစြာ နည္းေပး လမ္းျပ ၫႊန္ၾကားေတာ္ မူခဲ့သလုိ ေလာကီေရး ရာ ေအာင္ျမင္မႈ မ်ား ကုိ လည္္း လ်စ္လ်ဴမ႐ႈဘဲ နည္းေပးလမ္းျပၫႊန္ၾကားေတာ္ မူခဲ့ပါသည္။ 'မဂၤလသုတ္' သည္ အေသအခ်ာေလ့လာၾကည့္ပါက 'အေသဝနာစ ဗာလာနံ' အစခ်ီ၍ လူသား တစ္ေယာက္ စတင္ေမြးဖြားခ်ိန္မွ က်င့္ႀကံ လုိက္နာစရာမ်ား ကုိ ၫႊန္ၾကားထားၿပီး ေနာက္ဆုံး ၃၈ ခုေျမာက္ မဂၤလာ ျဖစ္သည့္ 'အေသာ ကံ ဝရဇံ ေခမံ' ဟူသည့္ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာ က္ျပဳသည္ အထိ ေလာကီေလာကုတၱရာ ႏွစ္ ျဖာေသာ ေအာင္ျမင္ေရး နည္းလမ္းမ်ား ကုိ တိက်စြာ ၫႊန္ၾကားျပသထားသည့္ အဖုိးအနဂၣထုိက္တန္လွ သည့္ က်မ္းႀကီးတစ္ေစာင္ ျဖစ္ပါသည္။

လူသားရယ္လုိ႔ ျဖစ္လာကတည္းက ရခဲလွသည့္ လူ႔ဘဝတြင္ လူသားတုိင္း လူသားတုိင္း ေလာကီေလာကုတၱရာ ေအာင္ျမင္မႈ တစ္ခုခုကုိ လုိလားၾကသည္ခ်ည္းသာ ျဖစ္သည္။ ယင္းသုိ႔ ရခဲလွသည့္လူ႔ဘဝတြင္ လူသားတုိင္းမဂၤလာရွိ စြာ ေအာင္ျမင္ၾကေစႏုိင္ရန္အတြက္ ေဂါတမဗုဒၶက 'မဂၤလသုတ္' တြင္ ဘဝေအာင္ျမင္ေၾကာင္း နည္းလမ္း ေကာင္း ၃၈ ခုကုိ အတိအလင္း ၫႊန္ၾကားေတာ္ မူခဲ့ပါသည္။

နည္းလမ္း(၁)

'အေသဝနာစ ဗာလာနံ ပ႑ိတနၪၥ ေသဝနာ'

'အသိဉာဏ္ကင္းမဲ့ ပညာမဲ့တဲ့ သူေတြ နဲ႔ မေပါင္းသင္းဘဲ အသိဉာဏ္ရွိ ပညာရွိသူမ်ား နဲ႔သာ ေပါင္းသင္းပါ'

လူဆုိတာ လူမႈ ေရး သတၱဝါ ျဖစ္တဲ့အတြက္ 'အူဝဲ' လုိ႔ ေၾကြးေၾကာ္ၿပီး လူ႔ေလာကႀကီးအတြင္ း ကုိ ခ်ဥ္းနင္း ဝင္ေရာက္လာစဥ္ ကတည္းက အေပါင္းအသင္းကုိ မွီခုိၾကရစၿမဲ ျဖစ္သည္။ ေမြးခါစ လူမမယ္ ကေလးဘဝကတည္းက မိခင္၊ ဖခင္တည္းဟူေသာ အေပါင္း အသင္းမ်ား ကုိ မွီခုိၾကရသည္။ နားလည္စအရြယ္ေရာက္လာသည့္အခါ ေဆြမ်ဳိး အေပါင္းအသင္းမ်ား ႏွင့္ ဆက္ဆံေျပာဆုိေနထုိင္ၾကရသည္။ ပညာ သင္ၾကားသည့္ အရြယ္ကုိေရာက္ေတာ့ သူငယ္ခ်င္း အေပါင္း အသင္း မ်ား ႏွင့္ ဆက္ဆံေနထုိင္ၾကရသည္။ အခ်ိန္တန္ ဘဝၾကင္ေဖာ္ ရွာခ်ိန္ ေရာက္ေတာ့လည္း မိမိတုိ႔ဘဝၾကင္ေဖာ္၊ ဘဝလက္တြဲ ေဖာ္မ်ား ႏွင့္ ေပါင္းသင္းေနထုိင္ၾကရသည္။ ထုိ႔အတူ ဘဝရွင္သန္ရပ္တည္ေရး စီးပြားေရး လုပ္ငန္း၊ အလုပ္အကုိင္မ်ား လုပ္ကုိင္ၾကသည့္အခါတြင္ လည္း လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ အေပါင္းအသင္းမ်ား ျဖင့္ ဆက္ဆံလုပ္ကုိင္ ေဆာင္ရြက္ၾကရသည္ ျဖစ္ရာ လူသားတုိ႔၏ ဘဝတစ္ေလွ်ာက္တြင္ အေပါင္းအသင္းမိတ္ေဆြမ်ား ႏွင့္ အခ်ိန္ျပည့္၊ ရာႏႈန္းျပည့္နီးပါး ေျပာဆုိဆက္ဆံေနထုိင္ၾကသည္ကုိ ေတြ ႕ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။

သုိ႔ ျဖစ္၍ ဘဝတြင္ တုိးတက္ေအာင္ျမင္လုိ သူတစ္ဦးအေနျဖင့္ ပထမအဆင့္တြင္ အေျခခံ အက်ဆုံးအေနျဖင့္ မိမိတုိ႔၏ အေပါင္း အသင္း မိတ္ေဆြမ်ား ကုိ ေပါင္းသင္းရာ၌ အသိဉာဏ္ ကင္းမဲ့သူ၊ ပညာမဲ့ သူမ်ား ႏွင့္ မေပါင္းသင္းဘဲ အသိဉာဏ္ရွိသူ၊ ပညာရွိသူမ်ား ကုိ ေရြးခ်ယ္ ေပါင္းသင္းႏုိင္ပါက ဘဝေအာင္ျမင္ေရး အတြက္ မ်ား စြာ အေထာက္အကူ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း လမ္းၫႊန္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။

သုိ႔ေသာ ္ ဤေနရာတြင္ ပညာရွိသူႏွင့္ ပညာမဲ့သူအၾကား ကြာျခားခ်က္ကုိ အေသအခ်ာ သေဘာေပါက္နားလည္သိရွိၾကရန္ လုိအပ္လာ မည္ ျဖစ္သည္။ ေဂါတမဗုဒၶ၏ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိ ခ်က္အရ 'ပညာမဲ့သူ' ဆုိသည္မွာ -

- မေကာင္းတာေတြ း

- မေကာင္းတာေျပာ

- မေကာင္းတာလုပ္

သူမ်ား ကုိ ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္ၿပီး'ပညာရွိသူ' ဆုိသည္မွာ -

- ေကာင္းတာေတြ း

- ေကာင္းတာေျပာ

- ေကာင္းတာလုပ္သူ

မ်ား ကုိ ဆုိလုိသည္ ျဖစ္ရာ ပညာရွိသူမ်ား ႏွင့္ ေရြးခ်ယ္ ေပါင္းသင္း လာႏုိင္သည္ႏွင့္ အမွ် ဘဝ တြင္ မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လာေရး ပုိမုိနီး ကပ္လာၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္္။ ။

ယခင္အပတ္က မဂၤလသုတ္အေၾကာင္းကုိ အတန္အသင့္ မိတ္ဆက္ ေရး သားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါ သည္။ ယခုတစ္ပတ္တြင္ ေတာ့ ယခင္ ေဆာင္းပါးမွာ တင္ျပေရး သားရန္ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာ အေၾကာင္းအရာ အနည္းငယ္ကုိ ဆက္လက္ ေရး သားလုိပါသည္။ စာေရး သူအေနျဖင့္ JOB seekers တြင္ 'မဂၤလသုတ္' ႏွင့္ ဘဝေအာင္ျမင္ေရး အေၾကာင္းကုိ ယခင္အပတ္မွစ၍ မိတ္ဆက္ ေရး သားခဲ့သည္ကုိ စာဖတ္သူမ်ား မွ စိတ္ဝင္တစား ဖတ္႐ႈခဲ့ၾကသည္ကုိ သိရွိရ၍ ဝမ္းေျမာက္ရပါသည္။

သုိ႔ေသာ ္ စာေရး သူ၏ စာဖတ္ပရိသတ္ လူငယ္အခ်ဳိ႕က 'မဂၤလသုတ္' ဆုိသည္ကုိ ရြတ္ဖတ္ရသည့္ ဘုရားစာအ ျဖစ္သာ ႐ႈျမင္ ၾကကာ ဘဝ တုိးတက္ေအာင္ျမင္ေရး အတြက္ မ်ား စြာ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစႏုိင္သည္ ဆုိသည့္အခ်က္ကုိ သံသယရွိေနၾကသည္ကုိလည္း ျပန္လည္ ၾကားသိရပါသည္။ သုိ႔ ျဖစ္၍ ယင္းလူငယ္ စာဖတ္ ပရိသတ္ မ်ား အတြက္ 'မဂၤလသုတ္' စတင္ ျဖစ္ေပၚလာပုံ အေၾကာင္းအရင္းကုိ အနည္းငယ္ တင္ျပေရး သားလုိပါသည္။

ေဂါတမဗုဒၶသည္ သာဝတၴိျပည္ ေဇတဝန္ ေက်ာင္းေတာ္ ၌ သီတင္းသုံးေနစဥ္ တစ္ညသ၌ ညဥ့္ဦးယံလြန္၍ သန္းေခါင္ယံ အေရာက္ တြင္ နတ္သားတစ္ပါး ေရာက္ရွိလာၿပီး ဗုဒၶကုိ ေအာက္ပါအတုိင္း ေလွ်ာက္ထားပါသည္။

''ဘုန္းေတာ္ ႀကီးျမတ္လွေသာ ျမတ္စြာ ဘုရား၊ နတ္အေပါင္း တုိ႔သည္လည္းေကာင္း၊ လူအေပါင္းတုိ႔သည္လည္းေကာင္း စင္ၾကယ္စြာ ေသာ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကုိ လုိခ်င္ၾကသည္၊ ေတာင့္တၾကသည္ ျဖစ္ပါ၍ မည္ သည့္တရားသည္ စီးပြားခ်မ္းသာျခင္း၏ အေၾကာင္း ျဖစ္ေသာ မဂၤ လာတရားေတာ္ ျဖစ္သနည္း ဟူ၍ တစ္ဆယ့္ႏွစ္ ႏွစ္ တုိင္ အခ်ိန္ယူၿပီး စဥ္းစားေတြ းေခၚႀကံဆခဲ့ ၾကပါသည္ဘုရား၊ ယင္းသို႔ ႀကံစည္ေတြ းဆၾက ပါေသာ ္လည္း မဂၤလာတရားအမွန္ကုိ မည္ သူမွ် ေတြ းႀကံ၍ မသိႏုိင္ ၾကပါဘုရား၊ သုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ စီးပြားခ်မ္းသာျခင္း၏ အေၾကာင္း ျဖစ္ေသာ မဂၤလာတရားဟူသည္ မည္ သည့္တရား ျဖစ္ေၾကာင္း အရွင္ဘုရားက စတင္ ထုတ္ေဖာ္၍ ေဟာၾကားေတာ္ မူပါဘုရား'' ဟု ေလွ်ာက္ထားသည့္အတြက္ ေဂါတမဗုဒၶက မဂၤလသုတ္တရားေတာ္ ျမတ္ ကုိ ေဟာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ ျဖစ္၍ သုံးေလာကထြဋ္ထား သဗၺညဳတေရႊ ဉာဏ္ေတာ္ ရွင္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ စီးပြားခ်မ္းသာေၾကာင္း လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ား ျဖစ္၍ လူငယ္မ်ား အေနျဖင့္ အေလးဂ႐ုျပဳ၍ ေလ့လာအားထုတ္ ေဆာင္ရြက္ၾကပါက မုခ် ေအာင္ျမင္ႏုိင္ပါေၾကာင္း ထပ္ေလာင္းတင္ျပလုိက္ရပါသည္။

ယခင္အပတ္က ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည့္ 'အေသဝနာစ ဗာလာနံ ပ႑ိတာနၪၥေသဝနာ' 'အသိဉာဏ္ကင္းမဲ့ ပညာမဲ့တဲ့သူေတြ နဲ႔ မေပါင္း သင္းဘဲ အသိဉာဏ္္ရွိ ပညာရွိသူမ်ား နဲ႔သာ ေပါင္းသင္းပါ' ဆုိတဲ့ မဂၤလာတရားေတာ္ အေၾကာင္းကုိ ဆက္လက္တင္ျပေရး သားလုိပါ သည္။ အမွန္စင္စစ္ ဤမဂၤလာႏွစ္ ပါးသည္ ႏွစ္ ပါးတစ္တြဲ ျဖစ္သည့္ အတြက္ ပညာမဲ့သူကုိ မေပါင္းပါႏွင့္ ဟု ဆုိသည္ႏွင့္ ပညာရွိသူကုိ ေပါင္းရမည္ ဟု အလုိအေလ်ာက္ သိၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

သို႔ ေသာ ္ ဤေနရာတြင္ 'အေသဝနာစ ဗာလာနံ' ပညာမဲ့ သူမ်ား ႏွင့္ မေပါင္းသင္းပါႏွင့္ ဟု ဆုိလုိက္သည္ႏွင့္ အခ်ဳိ႕သူမ်ား က ''ဟာ ..ဒါဆုိရင္ ပညာမဲ့သူေတြ ကုိ ပညာရွိသူေတြ က မေပါင္းမသင္း ဘဲထားရင္ ဝုိင္းၾကဥ္ခြဲျခားဆက္ ဆံသလုိ ျဖစ္ၿပီး ပုိဆုိးသည္ထက္ ဆုိးသြားၾကမွာ ေပါ့'' ဟု ေစာဒကတက္ၾကတာမ်ဳိးလည္္း ရွိပါသည္။

စာေရး သူအေနျဖင့္ ေတာ့ ဤေနရာတြင္ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံ သည္ဟု ဆုိရာ၌ ၃ မ်ဳိး ၃ဝစား ခြဲျခားလုိပါသည္။ ယင္း ၃ မ်ဳိးမွာ -

(၁) စိတ္ေပါင္းလူေပါင္း(ကုိယ္ေပါင္း) ေပါင္းသင္းျခင္း၊

(၂) စိတ္ေပါင္းကုိယ္ခြာ ေပါင္းသင္းျခင္း၊

(၃) ကုိယ္ေပါင္းစိတ္ခြာ ေပါင္းသင္းျခင္း

ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။

(၁) စိတ္ေပါင္းလူေပါင္း (ကုိယ္ေပါင္း)ေပါင္းသင္းျခင္း

ဒါ ကေတာ့ ရွင္းပါသည္။ မိမိအေပၚကုိ ေကာင္းမြန္ေသာ မိတ္ေကာင္း ေဆြေကာင္း၊ ပညာရွိ သူေတာ္ ေကာင္းမ်ား ကုိ စာေရး သူ တုိ႔ အေနျဖင့္ စိတ္ေရာလူပါ စိတ္ေပါင္းကုိယ္ေပါင္း ေပါင္းသင္းၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

(၂) စိတ္ေပါင္းကုိယ္ခြာ ေပါင္းသင္းျခင္း

ဒါ ကေတာ့ တခ်ဳိ႕ မိမိအေပၚေကာင္းမြန္ေသာ မိတ္ေကာင္း ေဆြမြန္မ်ား ၊ ပညာရွိသူေတာ္ ေကာင္းမ်ား အေနျဖင့္ မိမိအနားမွာ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ နီးကပ္စြာ မရွိတာမ်ဳိး၊ ဥပမာ- ႏုိင္ငံရပ္ျခား သုိ႔ ေရာက္ေနၾကတာမ်ဳိး ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ယခုကဲ့သုိ႔ ICT နည္းပညာ မ်ား ၊ ဆက္သြယ္ေရး နည္းပညာမ်ား တုိးတက္ထြန္းကားလာေသာ ေခတ္ႀကီးတြင္ ထုိသုိ႔ေသာ မိတ္ေကာင္း ေဆြမြန္မ်ား ကုိ စာေရး သူတုိ႔ အေနျဖင့္ တယ္လီဖုန္း၊ အင္တာနက္၊ အီးေမးလ္တုိ႔မွတစ္ဆင့္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ ေပါင္းသင္းတာမ်ဳိးကုိ 'စိတ္ေပါင္းကုိယ္ခြာ ေပါင္းသင္းျခင္း' ဟု ေခၚ ဆုိျခင္း ျဖစ္သည္။

(၃) ကုိယ္ေပါင္းစိတ္ခြာေပါင္းသင္းျခင္း

ကုိယ္ေပါင္းစိတ္ခြာ ေပါင္းသင္းျခင္းဆုိ သည္မွာ အခ်ဳိ႕မိမိ အေပၚ မေကာင္းမွန္းလည္း သိသူ၊ ပညာမဲ့သူ လူမုိက္ဟု သိေသာ ္ လည္း လူသားသည္ လူမႈ ေရး သတၱဝါ ျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီ အလုပ္ သေဘာ သဘာဝ အရေသာ ္လည္း ေကာင္း မ ျဖစ္မေန ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံေျပာဆုိၾကရပါက ကုိယ္ကေပါင္းသင္းေနရေသာ ္လည္း စိတ္ခ်င္း ကင္းကြာေနျခင္းမ်ဳိးကုိ ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္သည္။

ယခုေလာက္ဆုိလွ်င္ စာဖတ္သူတုိ႔အေနျဖင့္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ မဂၤလာတရားေတာ္ ႏွစ္ ပါးကုိ မိမိတုိ႔၏ လက္ေတြ ႕ဘဝတြင္ ခ်ိန္ထုိး အသုံးခ် ႏုိင္ၾကေလာက္ၿပီဟု ယုံၾကည္ပါသည္။

တတိယေျမာက္မဂၤလာ ကေတာ့ 'ပတိ႐ူပ ေဒသဝါေသာ စ' သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အရပ္ေဒသ၌ ေနထုိင္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မွန္ပါ သည္။ လူ တစ္ေယာက္ ေအာင္ျမင္တုိးတက္လာဖုိ႔ အတြက္ သူေနထုိင္တဲ့ အရပ္ေဒသ (Place) ဟာ အလြန္အေရး ႀကီးပါသည္။ ေဂါတမဗုဒၶဟာ လူသားေတြ အေပၚ သူတုိ႔ပတ္ဝန္းက်င္ရဲ႕ လႊမ္းမုိး သက္ေရာက္မႈ (Influence) ကုိ နားလည္သေဘာ ေပါက္ေတာ္ မူတဲ့အတြက္ တတိယ ေျမာက္ မဂၤလာမွာ ခုလုိ 'သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အရပ္ေဒသ' မွာ ေနထုိင္ဖုိ႔ ၫႊန္ၾကားေတာ္ မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

လူသားသည္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး သတၱဝါ ျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈ ၿပီးသည့္ေနာက္ ၄င္းမွီတင္းေနထုိင္ရာ အရပ္ ေဒသကုိလည္း အထူးဆန္းစစ္သတိျပဳရမည္ ျဖစ္သည္။ ယေန႔ ေခတ္စီမံခန္႔ခြဲမႈ (Management) ပညာအရ လူသား တစ္ေယာက္ ၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ (Performance) ကုိ ရရွိဖုိ႔အတြက္ ရလဒ္အေနျဖင့္ သုညကုိသာ ရရွိလာႏုိင္မည္ ့ သေဘာ ျဖစ္ပါသည္။

သုိ႔ ျဖစ္၍ လူ တစ္ေယာက္ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္မား ေအာင္ျမင္ လာေရး အတြက္ အခြင့္အလမ္း (Opportunity) ႏွင့္ မ်ား စြာ ဆက္စပ္ သက္ဆုိင္ေနသည္ ျဖစ္ရာ အခြင့္အလမ္းမ်ား ထြက္ေပၚရာ အဓိက ေနရာ၊ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရွိသည့္ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ ေဒသ မ်ား တြင္ ေနထုိင္ေရး အတြက္ ေဂါတမဗုဒၶက ၫႊန္ၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

အမွန္စင္စစ္ ေနရာဟူသည္ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ အတြက္ ပင္ မဟုတ္၊ သက္မဲ့အရာ ဝတၴဳမ်ား အတြက္ပင္ မ်ား စြာ အေရး ပါသည္။ ဥပမာ-စာေရး သူတုိ႔ ျမန္မာစကားတြင္ ..'အုိင္ ေတြ ႕တုိင္း ေျခေဆး သည္' ဟူသည့္စကားကုိ မိန္းကေလးေတာ္ ေတာ္ မ်ားမ်ား ေျပာေလ့ ရွိၾကသည္။ ဤစကားကုိ ျပန္လည္ ဆန္းစစ္ သုံးသပ္ၾကည့္ပါ။ အမွန္ စင္စစ္ အုိင္ေတြ ႕တုိင္း ေျခေဆးရဲသည္ဟူသည္မွာ အဘယ္ေၾကာင့္ နည္း။ အုိင္ထဲမွ 'ေရ' ျဖစ္ေနေသာ ေၾကာင့္ သာ ေဆးရဲၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

အကယ္၍ ဤ'ေရ'မွာ ေရသန္႔ဘူးထဲမွ ေရ သာ ျဖစ္ပါက စာေရး သူတုိ႔ အေနျဖင့္ ေျခေဆးရဲပါသေလာ။ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ပါ သည္။ သက္မဲ့ အရာဝတၴဳေတာင္မွ 'ေနရာ' ကြာျခားသြားသည္ႏွင့္ တန္ဖုိးကြာျခားသြားမည္ ဆုိလွ်င္ လူသား ဆုိလွ်င္ ဆုိဖြယ္ရာမရွိ ျဖစ္ပါသည္။ ေနရာဟူ သည္ တန္ဖုိးႏွင့္ တုိက္႐ုိက္အခ်ဳိးညီသက္ေရာက္ မႈ ရွိေနသည္ကုိ စာေရး သူတုိ႔အေနျဖင့္ အထူး သတိခ်ပ္ၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

တစ္ခါတစ္ရံ၌ လူသား တစ္ေယာက္ အေနျဖင့္ မိမိရရွိေန၊ ေရာက္ေနသည့္ေနရာေပၚ မူ တည္၍ ေက်နပ္မႈ ၊ မေက်နပ္မႈ စသည္ ျဖင့္ ခံစားခ်က္မ်ား ရွိေနပါသည္။ ဥပမာ-မိမိေမြးဖြားလာ သည့္ေဒသ၊ မိမိ လက္ရွိလုပ္ကုိင္ေနရသည့္ အလုပ္အကုိင္၊ မိမိေမြးဖြား ေပါက္ဖြား လာသည့္ မိသားစု အသုိင္းအဝုိင္း စသည္တုိ႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မေက်နပ္သည့္ ခံစားခ်က္မ်ား ၊ စိတ္ခံစားမႈ မ်ား ရွိႏုိင္ပါသည္။

ဘဝဟူသည္ တစ္ခါတစ္ရံ မိမိေလွ်ာက္ခ်င္သည့္ လမ္းကုိ ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ မ ျဖစ္မေန ေလွ်ာက္လွမ္းရမည္ ့လမ္းကုိ ပထမဦးဆုံး ၿပီးဆုံးေအာင္ ေလွ်ာက္္လွမ္းရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကုိ သတိျပဳသင့္ၾကပါသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ ကုိယ္ေလွ်ာက္ခ်င္သည့္ လမ္း က မရွိေသးလွ်င္ လမ္းေဖာက္သင့္ပါက အသစ္ေဖာက္ၾကရမည္ ။ ဤသည္မွာ ဓမၼတာပင္ ျဖစ္သည္္။

ေဂါတမဗုဒၶ၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္အရ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အရပ္ေဒသ၌ ေနထုိင္ျခင္းဆုိသည္မွာ လူတစ္ဦး တစ္ေယာက္ အေန ျဖင့္ ..

- ေကာင္းေသာ အလုပ္အကုိင္ အႀကံအစည္မ်ား လုပ္ကုိင္

ႀကံစည္ႏုိင္ေသာ အရပ္၊

- အကုသုိလ္တရားမ်ား ႏွင့္ မနီးစပ္ေသာ အရပ္၊

- မိမိအထုံဗီဇ ဝါသနာပါေသာ အလုပ္အကုိင္မ်ား ႏွင့္ နီးစပ္

ပတ္သက္ေသာ အရပ္၊

- ပညာရွိ သူေတာ္ ေကာင္းမ်ား ေပါမ်ား ရာအရပ္၊

- လြတ္လပ္မွ်တေသာ အရပ္။

တြင္ ေနထုိင္သင့္သည္ဟု စာေရး သူ ကေတာ့ ယူဆပါသည္။

စတုတၴေျမာက္ မဂၤလာတရားေတာ္ ကေတာ့

'ပုေဗၺစ ကတ ပုညတာ'

'ေရွးကတင္ႀကိဳျပဳခဲ့ဖူးေသာ ေကာင္းမႈ အထူး ရွိျခင္း' ျဖစ္ပါ သည္။ ေဂါတမဗုဒၶက ၄င္း၏ ကမၻာ ေက်ာ္သီအုိရီ ျဖစ္သည့္ ေၾကာင္းက်ဳိးနိယာမ (Law of Cause & Effect) အရ လူသား တစ္ေယာက္ အေနျဖင့္ ဘဝမွာ တုိးတက္ေအာင္ျမင္လုိပါက လုံေလာက္ သည့္ အားထုတ္မႈ (Effort) ရွိရန္ လုိအပ္ေၾကာင္းကုိ ဤစတုတၴမဂၤလာ တြင္ ၫႊန္ၾကားေတာ္ မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

မွန္ပါသည္။ လူသား တစ္ေယာက္ တုိးတက္ ေအာင္ျမင္လာမႈ သည္ မည္ သည့္အခါကမွ် မေတာ္ တဆ ျဖစ္ေပၚလာ႐ုိးထုံးစံမရွိပါ။ ဤကမၻာ ေပၚရွိ ေအာင္ျမင္မႈ ၊ တုိးတက္မႈ ၊ ထြန္းကားမႈ မွန္သမွ်သည္ ျပည့္စုံစြာ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားသည့္ လုံေလာက္သည့္ အားထုတ္ ႀကိဳးပမ္းမႈ မ်ား ေၾကာင့္ သာလွ်င္ စနစ္တက် အဆင့္ဆင့္တုိးတက္ ျဖစ္ ထြန္းေပၚေပါက္လာၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ခုိင္မာေသာ သုေတသန စစ္တမ္းမ်ား အရ ဤကမၻာေပၚရွိ ေအာင္ျမင္လာသူမွန္သမွ်ဟာ ထီေပါက္လုိ႔၊ ကံအေၾကာင္းတရား တုိက္ဆုိင္လုိ႔၊ မ်က္စိလည္ လမ္းမွာ းလုိ႔ ေအာင္ျမင္လာၾကျခင္းမဟုတ္ဘဲ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ေပါင္းမ်ား စြာ ၊ ၄င္းတုိ႔ ခုလုိ မေအာင္ျမင္ လာၾကခင္ကတည္းက တိက်ခုိင္မာေသာ စီမံကိန္း (Plan) မ်ား ျဖင့္ စနစ္တက် ေအာင္ျမင္လာၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ ႕ရွိရပါသည္။

'As a man grows so shall he reap'

'သင္စုိက္ပ်ဳိးသမွ် သင္ရိတ္သိမ္းရမည္ ' ဟူသည့္ စကားပုံ ရွိပါသည္။ ပဲပင္စုိက္သူအဖုိ႔ ပဲပင္ ကုိသာ ရိတ္သိမ္းႏုိင္မည္ ျဖစ္ၿပီး ပဲပင္ကုိ စုိက္ၿပီး စပါးကုိ ရိတ္သိမ္းခ်င္၍ မရေပ။

လူအခ်ဳိ႕သည္ အေၾကာင္းကိစၥတစ္ခုကုိ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ တစ္စုိက္ မတ္မတ္ အားမထုတ္ဘဲ ေကာက္႐ုိးမီးကဲ့သုိ႔ ေခတၱခဏ စိတ္ပါတုန္းသာ အားထုတ္ၾကၿပီး မေအာင္ျမင္ၾကေသာ အခါ ကံတရားကုိ ယုိးမယ္ဖြဲ႕ေလ့ ရွိၾကသည္။ ''က်ဳပ္တုိ႔လည္း တတ္ႏုိင္သေလာက္ ႀကိဳးစားၾကတာပဲ၊ ျဖစ္မွ မ ျဖစ္လာတာ'' စသည္ျဖင့္ ေျပာၾက၊ ဆုိၾက၊ ညည္းညဴၾကေလ့ ရွိသည္။ လုံေလာက္ေသာ ႀကိဳတင္အားထုတ္မႈ (ဝါ) ေရွးကတင္ႀကိဳ ျပဳခဲ့ဖူးသည့္ ေကာင္းမႈ မရွိပါက ေအာင္ျမင္ဖုိ႔၊ ကံေကာင္းဖုိ႔ ဆုိသည္မွာ မ ျဖစ္ႏုိင္ေပ။ ထီေပါက္ရန္ပင္ ထီလက္မွတ္ကုိ ႀကိဳတင္ ဝယ္ယူရမည္ ။ ဤသည္မွာ မေဖာက္ျပန္ေသာ ႐ုိးရွင္းသည့္ ထာဝရမွန္ကန္ေသာ 'ကမၼနိယာမ' ပင္ ျဖစ္သည္။

မေကာင္းအတိတ္ကံ မည္ မွ်ပင္ ရွိခဲ့သည္ ျဖစ္ပါေစ၊ ယခု မ်က္ေမွာ က္ပစၥဳပၸန္ကာလ၌ စိတ္ေစတနာေကာင္းမ်ား ေမြးျမဴကာ သူေတာ္ ေကာင္း တရားမ်ား ပြားမ်ား ႏုိင္ပါက အတိတ္က ရွိခဲ့ဖူးသည့္ အကုသုိလ္ကံမ်ား ေမွးမွိန္ၿပီး ကုသုိလ္ကံမ်ား လ်င္ျမန္စြာ အက်ဳိးေပး ႏုိင္သလုိ အနာဂတ္ အတြက္လည္း 'ပုေဗၺစကတပုညတာ - ေရွးက တင္ႀကိဳျပဳခဲ့ဖူးသည့္ ေကာင္းမႈ အထူးရွိပါေစ' ဆုိသည့္အတုိင္း ကံေကာင္းျခင္း၊ မ်ဳိးေစ့မ်ား ကုိ စုိက္ပ်ဳိးၿပီး ျဖစ္ေပလိမ့္မည္ ။ သုိ႔ ျဖစ္၍ အနာဂတ္ကာလ တြင္ လည္း မိမိစုိက္ပ်ဳိးခဲ့ေသာ 'ကံေကာင္းျခင္း မ်ဳိးေစ့' မ်ား ေၾကာင့္ 'ကံေကာင္းေအာင္ျမင္ျခင္း သစ္သီး' မ်ား ကုိ ဆြတ္ခူး စားသုံးၾကရကာ ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာ ေအာင္ျမင္မႈ ပန္းတုိင္မ်ား ကုိ ဆြတ္ လွမ္းေအာင္ျမင္ႏုိင္ၾကမည္ ျဖစ္သည္။

လူေတာ္ ေတာ္ မ်ားမ်ား သည္ ယေန႔တုိးတက္ ေအာင္ျမင္ထိပ္တန္း ေရာက္ေနေသာ ပုဂၢဳိလ္မ်ား ကုိ ႐ႈျမင္ၾကရာ၌ ေအာက္ေဖာ္ျပပါပုံအတုိင္း ႐ႈျမင္ေလ့ရွိၾကသည္။

ေအာင္ျမင္ေနသူမ်ား ၏ ယေန႔ေအာင္ျမင္ ထိပ္တန္း ေရာက္ေန ၾကပုံမ်ား ကုိပဲ ျမင္ၿပီး သူတုိ႔၏ အားထုတ္ခဲ့မႈ ၊ ေရွးကတင္ႀကိဳျပဳခဲ့ဖူးသည့္ အားထုတ္မႈ မ်ား ကုိေတာ့ ႐ႈျမင္ရန္၊ ေလ့လာသင္ ယူမႈ (learn) လုပ္ရန္ ေမ့ေလ်ာ့ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ အမွန္စင္စစ္ ယေန႔ ၄င္းတုိ႔၏ မ်ား စြာ ေသာ တင္ႀကိဳႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ခဲ့မႈ မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သတိခ်ပ္ ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။

ယေန႔ ကံေကာင္းျခင္း၊ ကံဆုိးျခင္း၊ ေအာင္ျမင္ျခင္း၊ မေအာင္ျမင္ ျခင္းသည္ မေန႔က မိမိျပဳ လုပ္ခဲ့သည္မ်ား ႏွင့္ သက္ဆုိင္ေနၿပီး မနက္ျဖန္ ကံေကာင္းရန္မွာ လည္း ယေန႔ မိမိ ျပဳလုပ္ အားထုတ္မႈ မ်ား ႏွင့္ သက္ဆုိင္ပါသည္။ သုိ႔ ျဖစ္၍ မွန္ကန္ေသာ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈ မ်ား ကုိသာ လုံေလာက္ တိက်သည့္ အစီအမံ (Plan) မ်ား ျဖင့္ အားထုတ္ ႀကိဳးပမ္းႏုိင္ ၾကပါက လူတုိင္းလူတုိင္းမွာ အတုိင္းအတာတစ္ခု အထိ ေအာင္ျမင္လာႏုိင္ၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။

ဆ႒မေျမာက္ မဂၤလာတရားေတာ္ ကေတာ့

'အတၱသမၼာပဏိဓိစ'

'မိမိကုိယ္ကုိ ေကာင္းစြာ ေဆာက္တည္ျခင္း' မဂၤလာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဂါတမဗုဒၶက လူသား တစ္ေယာက္ အေနျဖင့္ မိမိကုိယ္ကုိ ယုံၾကည္မႈ ရွိရွိ ေကာင္းစြာ ေဆာက္တည္ေနထုိင္ျခင္းအားျဖင့္ ေအာင္ျမင္မႈ အလီလီကုိ ဆြတ္ခူးရရွိႏုိင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဤဆ႒မေျမာက္ မဂၤလာတရားေတာ္ မွာ ၫႊန္ၾကားေတာ္ မူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

မွန္ပါတယ္။ လူသား တစ္ေယာက္ အေနျဖင့္ ဘဝမွာ မိမိထား ရွိေသာ တန္ဖုိးထားမႈ (Value) မ်ား အေပၚ အေျခခံၿပီး မိမိကုိယ္ကုိ ယုံၾကည္မႈ ရွိရွိ ေဆာက္တည္၊ တည္ေဆာက္ ႀကိဳးစားႏုိင္မွသာ ဘဝ ေအာင္ျမင္မႈ ေတြ ကုိ ရရွိခံစားႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တခ်ဳိ႕ကေျပာၾကပါတယ္၊ 'ဘဝမွာ ကုိယ္ကလည္း သူမ်ား ကုိ ဘယ္ေတာ့မွ မဟုတ္တာ၊ မတရားတာမလုပ္ဘူး၊ အဲ .. ကုိယ့္ကုိ လည္း လာၿပီး မဟုတ္တာ၊ မတရားတာ လာမလုပ္နဲ႔၊ နည္းနည္း ေလး မွ ခံမွာ မဟုတ္ဘူး' စသည္ျဖင့္ ပါ။ တကယ္ေတာ့ မိမိကုိယ္ကုိ ယုံၾကည္ မႈ ရွိရွိနဲ႔ ေကာင္းစြာ ေဆာက္တည္ႏုိင္သူမ်ား ဟာ 'ဘယ္သူ တရား ပ်က္ပ်က္၊ ကုိယ္မပ်က္ေစနဲ႔' လုိ႔ဆုိတဲ့ အတုိင္း ပတ္ဝန္းက်င္ေၾကာင့္ အေရာင္ ေျပာင္းလဲ သြားေလ့မရွိၾကဘဲ ဘယ္သူေတြ ေကာင္းေကာင္း၊ မေကာင္းေကာင္း၊ ကုိယ္ ကေတာ့ ေကာင္းေအာင္ အားထုတ္ႏုိင္ ၾကပါတယ္။

စာေရး သူတုိ႔အေနနဲ႔ တစ္ခါတေလ ဘဝမွာ အေျခအေန (Conditions) ေတြ ကုိ မျပဳျပင္ မစီရင္ မဖန္တီးႏုိင္ၾကတဲ့အခါ အဲ့ဒီ အေျခအေန ေတြ အေပၚ မိမိတုိ႔ရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈ (Response) ကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့အေျခအေန၊ မေကာင္း တဲ့အ ျဖစ္ အပ်က္တစ္ခုက မိမိကုိ ႐ုိက္ခတ္လာတုိင္း မိမိက မေကာင္းတဲ့ တုံ႔ျပန္မႈ နဲ႔ တုံ႔ျပန္ၾကမယ္ဆုိရင္ေတာ့ မိမိကုိယ္ကုိ ေဆာက္တည္ထိန္းခ်ဳပ္ ႏုိင္စြမ္းအားနည္းတဲ့ သူလုိငါလုိ သာမန္လူ ေတြ ၊ မေအာင္ျမင္တဲ့လူေတြ သာ ျဖစ္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဂါတမဗုဒၶက စက္ ၄ ပါးဆုိၿပီး အတိအလင္း ေဟာၾကားထား တာ ရွိပါတယ္။ 'စက္' ဆုိတဲ့အဓိပၸာယ္ ကေတာ့ ပင္နယံသြားေတြ လုိ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု လည္ပတ္ၿပီး သြားလာတဲ့သေဘာကုိ ဆုိလုိတာပါ။ အဲ့ဒီစက္ ၄ ပါး ကေတာ့ ..

(၁) ပတိ႐ူပေဒသဝါသ

(သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အရပ္ေဒသတြင္ ေနထုိင္ျခင္း)

(၂) သပၸဳရိသူပနိႆယ

(သူေတာ္ ေကာင္းမ်ား ျဖင့္ ေပါင္းသင္းေနထုိင္ျခင္း)

(၃) အတၱသမၼာပဏိဓိ

(မိမိကုိယ္ကုိ ေကာင္းစြာ ေဆာက္တည္ေနထုိင္ျခင္း)

(၄) ပုေဗၺစကတပုညတာ

(ေရွးကေကာင္းမႈ ျပဳဖူးျခင္း) တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီစက္ ၄ ပါးဟာ ေဖာ္ျပပါပုံအတုိင္း ဆက္စပ္လည္ပတ္ ေနတာပါ။

လူသား တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ အရပ္ ေဒသမွာ ေနထုိင္ႏုိင္တာနဲ႔အမွ် သူေတာ္ ေကာင္း၊ လူေတာ္ လူေကာင္း မ်ား နဲ႔ ေပါင္းဖက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့သလုိ သူေတာ္ ေကာင္းမ်ား နဲ႔ ေပါင္းဖက္ေနထုိင္ လုပ္ကုိင္လာရရင္ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈ မ်ဳိးေစ့မ်ား ကုိ ေရွးက တင္ႀကိဳျပဳခဲ့ဖူးသည့္ ေကာင္းမႈ အထူးရွိပါေစ ဆုိတဲ့အတုိင္း ေဆာင္ရြက္ လုပ္ကုိင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ၿပီး ေကာင္းမႈ ကုသုိလ္မ်ား ကုိ ႀကိဳတင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္တာနဲ႔အမွ် သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ အရပ္ေဒသမ်ား ကုိ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာၿပီး စက္(၄)ပါးဟာ လည္ပတ္ေနတာ ျဖစ္ပါ တယ္။

ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ေကာင္းေအာင္၊ မိမိကုိယ္ကုိ ေကာင္းေအာင္ ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ ေဆာက္တည္ ေဆာင္ရြက္တယ္ဆုိတဲ့ ေနရာမွာ က႑မ်ဳိးစုံ အက်ဳံးဝင္ပါတယ္။ မိမိရဲ႕ စိတ္ထား (Attitude) ေတြ ၊ သင္ယူမႈ (Learning) ေတြ ၊ ပညာဆင္ျခင္တုံတရားေတြ ၊ ေကာင္းမႈ ကုသုိလ္ျပဳလုပ္ဖုိ႔ သဒၵါတရားေတြ ၊ သူတစ္ပါးအေပၚ ထားရွိရမယ့္ ေမတၱာစိတ္ေတြ စသျဖင့္ က႑မ်ဳိးစုံ ပါဝင္ပါတယ္။

မိမိကုိယ္ကုိ ေကာင္းစြာ ေဆာက္တည္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔ အသိ ဉာဏ္္ပညာနဲ႔ သင္ယူမႈ (Learning)ဟာ မ်ား စြာ အေရး ပါပါတယ္။ ဘဝမွာ သင္ယူမႈ ဆုိတာဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ျပည့္စုံ ကုံလုံသြားၿပီ၊ ၿပီးျပည့္စုံသြားၿပီဆုိတာ မရွိပါဘူး။ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ အရေတာ့ နိဗၺာန္ကုိ ေရာက္မွ သင္ယူမႈ ဆုိတာ ၿပီးျပည့္စုံႏုိင္တာပါ။

ပုထုဇဥ္လူသားေတြ အေနနဲ႔ ကေတာ့ ဘဝခရီးလမ္းမွာ သင္ယူ မႈ ကုိ ဘယ္ေတာ့မွ ရပ္တန္႔ပစ္လုိ႔ မရပါဘူး။ သင္ယူမႈ ကုိ ဒီေန႔ရပ္လုိက္ တာနဲ႔ မနက္ျဖန္မွာ ကုိယ္က သူမ်ား ထက္ တစ္လွမ္း ေနာက္က်သြား မွာ ပါပဲ။ သင္ယူမႈ ရဲ႕ သေဘာသဘာဝ ကုိက ဘယ္ေတာ့မွ တန္႔ေန တယ္၊ ရပ္ေနတယ္လုိ႔မရွိဘဲ တက္ရင္တက္ေန၊ က်ရင္က်ေနတာမုိ႔ ဘဝမွာ သင္ယူမႈ ကုိ စဥ္ဆက္မျပတ္ တုိးတက္ေနခ်င္တယ္ဆုိရင္ စဥ္ဆက္မျပတ္ သင္ယူေနဖုိ႔ နည္းလမ္းတစ္လမ္းပဲ ရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လူသား တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ သင္ယူမႈ (Learning) ကုိ စဥ္ဆက္ မျပတ္ ေဆာင္ရြက္အား ထုတ္လာတာနဲ႔အမွ် မိမိကုိယ္ကုိ ပုိမုိေဆာက္ တည္ၿပီး ေကာင္းစြာ ေဆာင္ရြက္လာႏုိင္ကာ ေအာင္ျမင္မႈ မ်ား ဆီသုိ႔ နီးသည္ထက္ နီးေအာင္ ခ်ဥ္းကပ္လာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

သတၱမေျမာက္ မဂၤလာ ကေတာ့ ...

'ပတိ႐ူပ ေဒသဝါေသာ စ'

(အၾကားအျမင္ ဗဟုသုတရွိျခင္း)

ျဖစ္ပါသည္။ မွန္ပါသည္၊ မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္ထြန္းေပါက္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အၾကားအျမင္ ဗဟုသုတကလည္း မ်ား စြာ အေရး ပါပါသည္။ အၾကား အျမင္ ဗဟုသုတဟု ဆုိရာ၌ စာေရး သူ တုိ႔အေနျဖင့္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ၃ မ်ဳိးခြဲျခားႏုိင္ၿပီး ယင္းတုိ႔မွာ -

၁။ အသိပညာဗဟုသုတ (Knowledge)

၂။ စြမ္းေဆာင္ရည္၊ တတ္ကြၽမ္းမႈ (Skill)

၃။ စိတ္ေနစိတ္ထား (Attitude)

တုိ႔ ျဖစ္သည္။

အမွာ းအမွန္ ေဝဖန္ပုိင္းျခားႏုိင္မႈ ၊ စဥ္းစား ေဝဖန္ပုိင္းျခားႏုိင္ မႈ တုိ႔မွာ အသိပညာဗဟုသုတကုိ အေျခခံ၍ ျဖစ္ေပၚလာၾကျခင္း ျဖစ္ၿပီး ကားေမာင္းျခင္း၊ ကြန္ပ်ဴတာ ကြၽမ္းက်င္စြာ အသုံးျပဳႏုိင္ျခင္း စသည္တုိ႔မွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ (Skill) မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

စာေရး သူတုိ႔ ျမန္မာဘာသာ၊ ျမန္မာစကား တြင္ 'လူေတာ္ လူေကာင္း' ဟူသည့္ အသုံးအႏႈန္း ရွိသည္။ ယင္းအသုံးအႏႈန္းမွာ လူေတာ္ တစ္ေယာက္ ္ ျဖစ္လာဖုိ႔အတြက္ အသိပညာ ဗဟုသုတ (Knoeledge) ႏွင့္ ကြၽမ္းက်င္တတ္ေျမာက္မႈ (Skill) တုိ႔ရွိရန္လုိအပ္ၿပီး လူေကာင္း တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာဖုိ႔အတြက္ ကေတာ့ စိတ္ေနစိတ္ထား (Attitude) ေကာင္းရန္ လုိအပ္မွာ ျဖစ္သည္။

စာေရး သူတုိ႔အေနျဖင့္ ဘဝမွာ ယင္းအၾကားအျမင္ ဗဟုသုတမ်ား ျပည့္ဝလာေရး အတြက္ စဥ္ဆက္မျပတ္ သင္ယူအားထုတ္မႈ (Continuous Learning) ျပဳလုပ္ေနၾကရာမွာ ျဖစ္သည္။

အၾကားအျမင္ ဗဟုသုတျပည့္စုံေရး သင္ယူမႈ (Learning)ကုိ ေဆာင္ရြက္ၾကရာ၌ လည္း သင္ယူပုံ သင္ယူနည္း၊ နည္းလမ္းေတြ က မ်ား စြာ ရွိေသးသည္။ ကဲ .. ဘာေတြ လဲဆုိတာ ၾကည့္ ၾကပါဦးစုိ႔။

တစ္ဦး တစ္ေယာက္ ခ်င္း သင္ယူမႈ (Individual Learning)

စာေပဖတ္႐ႈျခင္း၊ မိမိအေတြ ႕အႀကဳံမွ သင္ယူျခင္း၊ စဥ္းစား ေတြ းေခၚ၍ သင္ယူျခင္း စသည္တုိ႔သည္ တစ္ဦး တစ္ေယာက္ ခ်င္း သင္ယူ ပုံမ်ား ျဖစ္သည္။ ယင္းနည္းလမ္းမ်ား ျဖင့္ သင္ယူျခင္း အားျဖင့္ လည္း ဘဝတြင္ အၾကားအျမင္ ဗဟုသုတမ်ား ကုိ တစ္စတစ္စ စုေဆာင္းႏုိင္ၾက မည္ ျဖစ္သည္။

အုပ္စုလုိက္သင္ယူမႈ Group Learning)

ေက်ာင္း၊ တကၠသုိလ္၊ ေကာလိပ္မ်ား ရွိ စာသင္ခန္း (Classroom) မ်ား တြင္ သင္ယူျခင္း၊ အဖြဲ႕လုိက္ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးမႈ (Group Discussion) မ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း၊ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲ (Workshop) မ်ား တြင္ ေဆြးေႏြးျခင္း စသည္တုိ႔မွာ အုပ္စုလုိက္ သင္ယူပုံနည္း လမ္းမ်ား ျဖစ္ၿပီး အၾကားအျမင္ ဗဟုသုတမ်ား တုိးတက္ျမင့္မားလာေရး အတြက္ အုပ္စုလုိက္သင္ယူမႈ (Group Learning) မ်ား ျပဳလုပ္ႏုိင္ၾက မည္ ျဖစ္သည္။

အၾကားအျမင္ ဗဟုသုတမ်ား ျပည့္စုံၿပီး ဘဝမွာ မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လာေရး အားထုတ္ ႀကိဳးပမ္းၾကရာ၌ အသိပညာဗဟုသုတမ်ား ၊ တတ္ကြၽမ္းမႈ မ်ား တုိးတက္ျမင့္မားလာေအာင္ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းၾကသလုိ စိတ္ေနစိတ္ထား (Attitude) မ်ား ျမင့္မားလာေအာင္လည္း အား ထုတ္ႀကိဳးပမ္းၾကရမွာ ျဖစ္သည္။

ေဂါတမဗုဒၶ ကေတာ့ လူသား တစ္ေယာက္ ၏ ဘဝတြင္ စိတ္ေန စိတ္ထား (Attitude) မ်ား တုိးတက္ျမင့္မားလာၿပီး ေအာင္ျမင္လာေရး အတြက္ အဓိကအားျဖင့္ လုိအပ္ခ်က္(၃)ရပ္ရွိေၾကာင္း ၫႊန္ၾကားေတာ္ မူ ခဲ့သည္။ ယင္းလုိအပ္ခ်က္ ၃ဝရပ္မွာ -

၁။ သီလ (Morality)

၂။ သမာဓိ (Right Concentration)

၃။ ပညာ (Wisdom) တုိ႔ ျဖစ္သည္။

သီလ (Morality) ဆုိသည္မွာ လူသားတစ္ ေယာက္ အေနျဖင့္ ၄င္းေရာက္ရွိေနသည့္ ေနရာ၊ အဆင့္အတန္း၊ အလုပ္အကုိင္၊ အသက္ ေမြးဝမ္းေက်ာင္း စသည္တုိ႔အေပၚ မူတည္ၿပီး ေစာင့္ထိန္း ႏုိင္မႈ ကုိ ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္သည္။

သမာဓိ (Right Concentration) ဆုိသည္ ကေတာ့ လူသား တစ္ေယာက္ အေနျဖင့္ ၄င္းဘဝတြင္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ ဘဝရည္မွန္း ခ်က္ ပန္းတုိင္မ်ား ၊ တန္ဖုိးထားမႈ မ်ား အေပၚ မွန္မွန္ကန္ကန္ စူးစုိက္ႏုိင္မႈ ကုိ ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္သည္။

ပညာ (Wisdom ဆုိသည္ ကေတာ့ မည္ သည့္ အရာက မွန္သည္၊ မည္ သည့္အရာက မွာ းသည္ စသည္ျဖင့္ ေဝဖန္ဆန္းစစ္ပုိင္းျခားႏုိင္႐ုံမက-

- မွန္ကန္သည့္အရာေတြ ကုိ ေတြ း၊

- မွန္ကန္သည့္အရာေတြ ကုိ ေျပာ၊

- မွန္ကန္သည့္အရာေတြ ကုိ လုပ္ရဲသည့္ သတၱိကုိလည္း ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

လူသား တစ္ေယာက္ အေနျဖင့္ ၄င္း၏ ဘဝ တြင္ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ အက်င့္သိကၡာ သုံးရပ္ ျပည့္စုံအားေကာင္းလာပါက မွန္ကန္ သည့္ စိတ္ေနစိတ္ထား (Right Attitude) မ်ား ၊ အျပဳသေဘာေဆာင္ သည့္ စိတ္ေနစိတ္ထား (Positive Attitude) မ်ား ရွိလာၾကမွာ ျဖစ္ၿပီး ယင္းသုိ႔ရွိလာသည္ႏွင့္ အမွ် အၾကားအျမင္ ဗဟုသုတမ်ား ျပည့္စုံလာပါက ဘဝမွာ တစ္စတစ္စ ေအာင္ျမင္ထိပ္တန္းေရာက္လာၾကမွာ မုခ်ဧကန္ ျဖစ္ပါသည္။

မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္ျခင္း

'ဝိနေယာစ သုသိကၡိေတာ'

ရွစ္ခုေျမာက္ မဂၤလာ ကေတာ့ ...

'ဝိနေယာစ သုသိကၡိေတာ'

(လူေတြ ရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား ၊ ဝိနည္းမ်ား ကုိ လုိက္နာျခင္း)

ျဖစ္ပါတယ္။ ေဂါတမဗုဒၶက ေလာကမွာ စစ္မွန္စြာ ေအာင္ျမင္လုိသူမ်ား အေနနဲ႔ လူေတြ ရဲ႕ စည္း မ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ ဝိနည္း၊ နည္းဥပေဒမ်ား ကုိ ေလ့လာၾကရမွာ ၊ လုိက္နာၾကရမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဤရွစ္ပါးေျမာက္ မဂၤလာတရားေတာ္ မွာ အတိအလင္း ၫႊန္ၾကားေတာ္ မူထားတာပါ။

မွန္ပါတယ္။ သက္ဆုိင္ရာ မိသားစုတစ္ခု၊ အသင္းအဖြဲ႕တစ္ခု၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု၊ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္ (industry) တစ္ခု၊ ႏုိင္ငံတစ္ခု စသည္ျဖင့္ အဆင့္ဆင့္တုိင္းမွာ သက္ဆုိင္ရာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း (Rules & Regulations)ေတြ ၊ ဥပေဒ (Law) ေတြ ရွိၾကပါတယ္။ မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လုိသူေတြ အတြက္ မိမိရဲ႕ မိသားစု၊ မိမိနဲ႔သက္ဆုိင္တဲ့ အသင္းအဖြဲ႕၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၊ လုပ္ငန္း နယ္ပယ္၊ မိမိရဲ႕ ႏုိင္ငံ စတာေတြ ရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း၊ နည္းဥပေဒ၊ ဥပေဒေတြ ကုိ မ ျဖစ္မေန လုိက္နာၾကရမွာ ပါ။

စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း ဥပေဒေတြ ကုိ လုိက္နာ ၾကတယ္လုိ႔ဆုိရာမွာ -

(၁) နားလည္ရပါတယ္။

(၂) ေလးစားရပါတယ္။

(၃) ဒါမွ လုိက္နာႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒဆုိတာ မသိလုိ႔ က်ဴးလြန္မိတာပါလုိ႔ ေျပာ လုိ႔မရတဲ့အတြက္ ကုိယ္နဲ႔သက္ဆုိင္တဲ့ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း၊ ဥပေဒေတြ ကုိ သိရွိနားလည္ သေဘာေပါက္ေအာင္ ေလ့လာ ထားၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ ဥပေဒလုိ႔ ေျပာလုိက္တာနဲ႔ က်င့္ဝတ္ (Ethic) ဆုိတာကုိလည္း ေျပာဖုိ႔၊ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ လုိအပ္လာပါတယ္။ က်င့္ဝတ္ ဆုိတာ ကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ သူက စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ လုပ္ထုံး လုပ္နည္း၊ ဥပေဒေတြ လုိ တရားဝင္ သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းထားတာ မဟုတ္ပါ ဘူး။ ဒါေပမဲ့ က်င့္ဝတ္ဆုိတာက စာေရး သူတုိ႔ရဲ႕ အျပဳအမူေတြ ကုိ ဘယ္ဟာက မွန္တယ္၊ ဘယ္ဟာက မွာ းတယ္ဆုိၿပီး ေဖာ္ျပပါပုံအတိုင္း သတ္မွတ္ ပုိင္းျခားေပးႏုိင္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ တစ္ခါတေလမွာ တခ်ဳိ႕ကိစၥရပ္ေတြ ဟာ ဥပေဒ၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း၊ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြ အရ မွန္ေနေပမဲ့ က်င့္ဝတ္ (Ethic) အရ မွာ းေနႏုိင္တာကုိလည္း သတိခ်ပ္ရၾကပါမယ္။ အဲ့သလုိ အခါမ်ဳိးမွာ ေတာ့ စာေရး သူတုိ႔ အေနနဲ႔ မိမိတုိ႔ရဲ႕ အသိဉာဏ္္နဲ႔ ခ်င့္ခ်ိန္ စဥ္းစား လုပ္ကုိင္တတ္ၾကဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။

စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ ဥပေဒလုိ႔ ေျပာလုိက္ရင္ အဓိပၸာယ္က ေတာ္ ေတာ္ က်ယ္ျပန္႔ သြားပါတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ စာေရး သူတုိ႔ တစ္ေတြ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္ းမွာ ေလးစားလုိက္နာၾကရမယ့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ၄ ဆင့္ရွိပါတယ္။

အဲ့ဒါေတြ ကေတာ့-

၁။ အက္တစ္ကတ္ (Etiquette)

၂။ က်င့္ဝတ္(Ethic)

၃။ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း

(Rules & Regulations)

၄။ ဥပေဒ (Law)

တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီ ၄ ဆင့္ဟာ တစ္ဆင့္ၿပီး တစ္ဆင့္တက္ သြားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

၁။ အက္တစ္ကတ္ (Etiquette)

အက္တစ္ကတ္ ဆုိတာ ကေတာ့ 'လူႀကီး လူေကာင္းမ်ား လုိက္နာရန္စည္းမ်ဥ္း' လုိ႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ အက္တစ္ကက္ ဆုိတဲ့ ေနရာမွာ ညစာစားပြဲမွာ ဇြန္း၊ ခက္ရင္း ဘယ္လုိကုိင္ရတယ္ဆုိတာက အစ၊ စာၾကည့္တုိက္ထဲမွာ အသံက်ယ္က်ယ္နဲ႔ စကားေအာ္မေျပာရတဲ့ အထိ ပါဝင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခုရွိတာက လူ တစ္ေယာက္ ဟာ အက္တစ္ကတ္ကုိ မသိရင္ လူႀကီးလူေကာင္း (Gentleman) မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေတာ့ သတ္မွတ္လုိ႔ ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူဆုိး လုိ႔ေတာ့ သတ္မွတ္လုိ႔ မရပါဘူး။

၂။ က်င့္ဝတ္္(Ethic)

က်င့္ဝတ္ (Ethic) ဆုိတာ ကေတာ့ မိမိရဲ႕ အသက္ေမြးဝမ္း ေက်ာင္း အလုပ္အကုိင္၊ ေနရာ စတာေတြ ေပၚ မူတည္ၿပီး လုိက္နာရမယ့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ ကုိ ဆုိလုိတာပါ။ ဥပမာ- ဆရာ့က်င့္ဝတ္၊ တပည့္က်င့္ဝတ္ စသည္ျဖင့္ ပါ။ ဆရာ တစ္ေယာက္ ဟာ ဆရာ့က်င့္ဝတ္ကုိ ေဖာက္ဖ်က္ရင္ ဆရာ မပီသတဲ့အတြက္ လူေကာင္း တစ္ေယာက္ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ သတ္မွတ္ လုိ႔ရေပမဲ့ က်င့္ဝတ္ကုိ ေဖာက္ဖ်က္တဲ့အတြက္ ဥပေဒအရ အေရး ယူလုိ႔ေတာ့ မရပါဘူး။

၃။ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း

(Rules & Regulations)

ေက်ာင္းမွာ လည္း ေက်ာင္းစည္းကမ္း၊ ႐ုံး မွာ လည္း ႐ုံးစည္းကမ္း စသည္ျဖင့္ Rules & Regulations ေတြ ရွိၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဥပမာ ဝန္ထမ္း တစ္ေယာက္ ဟာ ႐ုံးစည္းကမ္းကုိ ေဖာက္ဖ်က္ရင္ ႐ုံးမွာ ပဲ အေရး ယူခံရပါမယ္၊ လူ႔ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုလုံးနဲ႔ သက္ဆုိင္ျခင္းေတာ့ မရွိပါဘူး။

၄။ ဥပေဒ (Law)

ဥပေဒ (Law) ကေတာ့ အျမင့္ဆုံး ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒကုိ ေဖာက္ဖ်က္ရင္ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းတစ္ရပ္လုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ အေရး ယူႏုိင္ပါတယ္။ ဥပမာ-လူသတ္တာတုိ႔၊ သူတစ္ပါးရဲ႕ ပစၥည္းကုိ ခုိးယူတာတုိ႔ စသည္ျဖင့္ ပါ။

မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လုိသူ တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ 'ဝိနေယာစ သုသိကၡိေတာ' လုိ႔ဆုိတဲ့ အတုိင္း ဒီ ၄ ခုစလုံးကုိ လုိက္နာႏုိင္ရင္ အေကာင္းဆုံးပါ။

ဆယ္ပါးေျမာက္ မဂၤလာ ကေတာ့ ...

'သုဘာသိတာစ ယာဝါစာ'

ေကာင္းေသာ စကားကုိ ေျပာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ လူဆုိတာ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံေရး သတၱဝါ ျဖစ္တာနဲ႔အညီ အေျပာအဆုိဟာ အလြန္အေရး ႀကီးပါတယ္။ ဒီသတၱေလာကႀကီးမွာ ရွိတဲ့ သတၱဝါေတြ ၊ သက္ရွိေတြ ထဲမွာ လူသားေတြ ကုိသာ 'လူ' လုိ႔ေခၚဆုိၾကၿပီး၊ က်န္သက္ရွိသတၱဝါေတြ ကုိ တိရစၧာန္လုိ႔ ေခၚဆုိရျခင္းအေၾကာင္း ကေတာ့-

(၁) အသိဉာဏ္္ စဥ္းစားဆင္ျခင္မႈ ရွိျခင္း၊

(၂) ဘာသာစကားျဖင့္ ေျပာဆုိဆက္ဆံႏုိင္ျခင္း၊

တုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာကမွာ ေျပာတတ္၊ ဆုိတတ္၊ ဆက္ဆံတတ္ လာတာနဲ႔အမွ် မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လာႏုိင္ၾကဖုိ႔ ပုိမုိအေထာက္အကူ ျပဳလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

မွန္ပါတယ္။ ေဂါတမဗုဒၶဟာ လူသားေတြ ရဲ႕ စကားေျပာဆုိမႈ နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေယဘုယ် အားျဖင့္ အဂၤါရပ္ ၄ ရပ္သတ္မွတ္ျပ႒ာန္း ၫႊန္ၾကားေတာ္ မူခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြ ကေတာ့-

(၁) ကာေလန ဝကၡာမိေနာ အကာေလန

စကားဆုိတာဟာ မွန္ကန္တဲ့အခ်ိန္၊ ေျပာသင့္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေျပာရမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ မွန္ကန္တဲ့အခ်ိန္ (ြၽငါ့အ ႊငာန)၊ မွန္ကန္တဲ့ေနရာ (ြၽငါ့အ ဏူေခန) မွာ ေျပာရမယ္လုိ႔ ဆုိလုိတာပါ။

(၂) သေဏွန ဝကၡာမိေနာ ဖ႐ုေသန

စကားေျပာဆုိတဲ့အခါ ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်း သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႕ ေျပာရမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မိမိေရာက္ရွိေနတဲ့ေနရာ၊ ရာထူး အဆင့္အတန္း စတာေတြ နဲ႔ ေလ်ာ္ညီေအာင္ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕စြာ ေျပာဆုိတတ္ရမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ 'ႏႈတ္ခ်ဳိ သွ်ဳိတစ္ပါး' ဆုိတဲ့ ျမန္မာစကားပုံ လည္း ရွိပါတယ္။

(၃) ေမတၲာစိေတၲန ဝကၡာမိေနာ ေဒါသႏၱေရာ

စကားေျပာဆုိတဲ့အခါမွာ ေမတၱာစိတ္နဲ႔ ေျပာရမယ္။ ေဒါသစိတ္နဲ႔ မေျပာရဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ မွန္ပါတယ္၊ စီးပြားေရး (Business) နဲ႔ ဆုိင္တဲ့ ဆက္ဆံေျပာဆုိမႈ မ်ား မွာ ပဲ ျဖစ္ေစ၊ လူမႈ ေရး (ွသခငေူ) နဲ႔ဆုိင္တဲ့ ဆက္ဆံေျပာဆုိမႈ မ်ား ပဲ ျဖစ္ေစ၊ ေဒါသကုိ ေရွ႕တန္းမတင္ဘဲ ေမတၱာနဲ႔ ယွဥ္ၿပီး ေျပာဆုိဆက္ဆံၾကမယ္ဆုိရင္ မိမိေရာ၊ မိမိတုိ႔နဲ႔ ဆက္ဆံပတ္သက္ တဲ့ သူေတြ ပါ ႏွစ္ ဦးႏွစ္ ဖက္ အက်ဳိးရွိတဲ့ (Win-Win Relationship) ဆက္ဆံေရး ေတြ ကုိ တည္ေဆာက္ႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

(၄) အတၳသံဟိေတန ဝကၡာမိေနာ အနတၳ သံဟိေတန

ကုိယ္ေျပာဆုိတဲ့ စကားဟာ အဓိပၸာယ္၊ အႏွစ္ သာရရွိၿပီး အက်ဳိးစီးပြားကုိ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ ရပါမယ္။ တခ်ဳိ႕စကားေတြ ဟာ ေျပာသာ ေျပာလုိက္ရေပမယ့္ အႏွစ္ သာရ ကင္းမဲ့ၿပီး ဘာအက်ဳိးေက်းဇူးမွ မရရွိႏုိင္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ဆိတ္ဆိတ္ေနတာက ပုိေကာင္းပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ မုိ႔ မိမိေန႔စဥ္ ေျပာဆုိ ဆက္ဆံေနရတဲ့ လူ႔ေဘာင္ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ စကားေျပာဆုိ ဆက္ဆံၾကတဲ့ေနရာမွာ ဒီအဂၤါ ၄ ရပ္နဲ႔ ညီၫြတ္ေအာင္ ေျပာဆုိႏုိင္ရင္ေတာ့ ႏွစ္ ဦးႏွစ္ ဖက္ အက်ဳိးရွိတဲ့ ဆက္ဆံေရး ေတြ ကုိ တည္ေထာင္ ႏုိင္ကာ မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္ႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

'ေကာင္းေသာ စကားကုိ ေျပာျခင္း' လုိ႔ဆုိ တဲ့ေနရာမွာ မိမိက သူတစ္ပါးကုိ ေျပာတဲ့စကား ေတြ သာ မဟုတ္ပါဘူး။ မိမိကုိယ္ကုိ ေျပာဆုိတဲ့ စကား (Self-Talk) ကုိ ေျပာဆုိတဲ့ေနရာမွာ လည္း ေကာင္းေသာ စကားေတြ ေျပာၾကားႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္၊ စာေရး သူတုိ႔ ေတြ ဟာ ေန႔စဥ္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ေျပာတဲ့စကား (Self-Talk) ေတြ အေျမာက္အျမား ေျပာဆုိေနၾကပါတယ္။ မိမိတုိ႔တကယ္ ျပင္ပကုိ ေျပာတဲ့ စကား (Physical Talk) ေတြ ကသာ မုသားေျပာတာမ်ဳိး၊ ဟန္ေဆာင္ ေျပာတာမ်ဳိး ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ေျပာတဲ့စကား ကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ မုသားမပါပါဘူး။ ႐ုိးသားၾကတာ မ်ား ပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ မုိ႔ မိမိကုိယ္ကုိ ေျပာတဲ့စကား (Self-Talk) ကုိလည္း ေကာင္းမြန္ေသာ စကား၊ မဂၤလာရွိေသာ စကားမ်ား ေျပာဆုိႏုိင္ၾကမယ္ဆုိ ရင္ ပုိမုိၿပီး မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လာႏုိင္ၾကမွာ ပါ။ မိမိကုိယ္ကုိ ေျပာတဲ့စကား (Self-Talk) ကေန တျဖည္းျဖည္း ျပင္ပကုိ တကယ္ ေျပာတဲ့စကား (Physical Talk) အ ျဖစ္ ေျပာင္းလဲလာ ပါတယ္။ အဲ့ဒီကမွ တစ္ဆင့္ တကယ့္လုပ္ေဆာင္မႈ (Physical Action) အ ျဖစ္ ေျပာင္းလဲ လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပုိၿပီး ရွင္းလင္းသြားေအာင္ ေအာက္ပါပုံကုိ ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္-

ဒါေၾကာင့္ မုိ႔လုိ႔ စာေရး သူတုိ႔အေနနဲ႔ မိမိ ကိုယ္ကုိ ေျပာဆုိၾကတဲ့ စကားမ်ား ကုိ ေကာင္းေသာ စကားမ်ား ေျပာၾကားႏုိင္ၾကပါက ျပင္ပကုိ ေျပာဆုိတဲ့ (Physical Talk) မ်ား ကလည္း ေကာင္းေသာ စကားမ်ား ျဖစ္လာကာ လက္ေတြ ႕ လုပ္ေဆာင္မႈ မ်ား မွာ လည္း ေကာင္းေသာ လုပ္ ေဆာင္မႈ မ်ား ျဖစ္လာၾကၿပီး မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လာႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ။

ဆယ့္တစ္ပါးေျမာက္ မဂၤလာ ကေတာ့ ...

'မာတာပိတု ဥပ႒ာနံ'

'အမိအဘကုိ လုပ္ေကြၽးေမြးျမဴျခင္း'

ျဖစ္ပါတယ္။ ေဂါတမဗုဒၶက ေလာကမွာ မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္ခ်င္ရင္ မိမိရဲ႕ မိဘႏွစ္ ပါးကုိ အလုပ္အေကြၽးျပဳရမယ္လုိ႔ ၫႊန္ၾကားေတာ္ မူ ထားပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ မိဘဆုိတာဟာ မိမိ ရဲ႕ အဓိကရ ေမြးေက်းဇူး၊ ေကြၽးေက်းဇူးရွင္မ်ား ျဖစ္တဲ့အတြက္ မိဘေတြ ရဲ႕ ေက်းဇူးကုိ ေက်ပြန္ ေအာင္ ဆပ္ျခင္းအားျဖင့္ ေကာင္းတာလုပ္ရင္ ေကာင္းတာ ျဖစ္မယ္ဆုိတဲ့ စၾကဝဠာ နိယာမ (The Law of Universe) အရ မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လာႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

စာေရး သူကုိ စာေရး သူနဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ ထိပ္တန္း သူေဌးႀကီး တစ္ဦးက ခုလုိ ေျပာဖူးပါတယ္။ သူငယ္စဥ္ကတည္းက ညီအစ္ကုိ၊ ေမာင္ႏွမေတြ မ်ား စြာ ရွိတဲ့အနက္ အေမက ခုိင္းရင္၊ ဥပမာ-

'သားေရ ..သမီးေရ.. ဒါေလးကုိ အေမ့ ကုိ ေစ်းထဲ သြားဝယ္ေပးပါဦး' လုိ႔ေျပာရင္၊ ခုိင္းရင္ သူက မဆုိင္းမတြ လုပ္ေပး ေလ့ရွိပါသတဲ့။ ေဟာ ..အရြယ္လည္း ေရာက္လာ၊ အသက္အရြယ္လည္း ရလာေရာ၊ မိဘကုိ သိတတ္ၿပီး မဆုိင္းမတြ လုပ္ေပးတဲ့ အဲ့ဒီသူက ထိပ္တန္းသူေဌးႀကီးတစ္ဦး ျဖစ္လာၿပီး မသိလုိက္ မသိဘာသာ၊ ဖာသိဖာသာ ေနခဲ့တဲ့ သူ႔ရဲ႕ ညီအစ္ကုိ၊ ေမာင္ႏွမေတြ ကေတာ့ သူ႔ေလာက္ မေအာင္ျမင္ၾကပါဘူးတဲ့။

ဒါဟာ ႐ုတ္တရက္ ႐ုိး႐ုိးေလးၾကည့္ရင္ မိဘကုိ သိတတ္တဲ့ အတြက္ ေအာင္ျမင္မႈ ရတယ္ ဆုိတဲ့ သေဘာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ အဲ့ဒီသူေဌးႀကီး ရဲ႕ စကားေတြ ကပဲတစ္ဆင့္ သူဟာ ငယ္စဥ္ကတည္းက မိဘခုိင္းတာကုိ မဆုိင္းမတြ လုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဥပမာ- သူအေမနဲ႔ သူဟာ ေစ်းသြားရင္ အၿမဲ လုိက္ေလ့ရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အဲ့ဒီ သူေဌးႀကီးရဲ႕ အေမဟာ အိမ္ေထာင္မႈ ထိန္းသိမ္းတဲ့ ေနရာမွာ လည္း အလြန္ႏုိင္နင္းတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဟင္းတစ္မယ္ကုိ ခ်က္တာကအစ ဟင္းရဲ႕ အရည္အေသြး (Quality) အရသာကုိ ထိန္းသိမ္းဖုိ႔အတြက္ ဟင္းထဲမွာ ပါဝင္တဲ့အရာ (Ingredient) တစ္ခုခ်င္းစီရဲ႕ အရည္အေသြးကုိ ဂ႐ုစုိက္ေလ့ရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဥပမာ- ဒီ ဟင္းရြက္က သိပ္ၿပီး မလတ္ဆတ္ရင္ ခ်က္ခ်င္း ျပန္လဲတာမ်ဳိး စသည္ျဖင့္ပါ။ ဒါဟာ ေသေသခ်ာခ်ာ ဆန္းစစ္ၾကည့္ရင္ အေသးစိတ္စီမံခန္႔ခြဲမႈ (Micro-Management) သေဘာတရားေတြ မ်ား စြာ ပါဝင္ၿပီး ဒီသူေဌးႀကီးဟာ ငယ္စဥ္ကတည္းက မိခင္ရဲ႕ Micro-Management သေဘာတရားေတြ ကုိ အနီးကပ္ေလ့လာခဲ့ရတဲ့အတြက္ အရြယ္ေရာက္လာလုိ႔ သူ လုပ္ငန္းတည္ေထာင္ ေဆာင္ရြက္လာတဲ့အခါ မွာ အေသးစိတ္စီမံခန္႔ခြဲမႈ သေဘာတရားမ်ား ကုိ မ်ား စြာ ေၾကညက္နား လည္သေဘာေပါက္ခဲ့တဲ့အတြက္ ခုလုိ ေအာင္ျမင္ႀကီးပြား ခ်မ္းသာ လာတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ဒါဟာ မီးဖုိေခ်ာင္က အေသးစိတ္စီမံခန္႔ခြဲမႈ (Micro-Management) သေဘာတရားမ်ား ကုိ လုပ္ငန္းခြင္အသုံးခ် Micro-Management သေဘာတရားမ်ား ျဖစ္လာေအာင္ ဖန္တီး ေဆာင္ရြက္ေျပာင္း လဲႏုိင္တဲ့ သူေဌးႀကီးရဲ႕ ပင္ကုိ အရည္အခ်င္း၊ အရည္အေသြးေတြ လည္း မ်ား စြာ ပါဝင္ေနတာ မွန္ေပမဲ့ တစ္ဖက္က ေျပာရရင္ သူေဌးႀကီးဟာ မိဘကုိ သိတတ္ၿပီး အလုပ္အေကြၽး ျပဳခဲ့တဲ့အတြက္ မိဘေက်းဇူးကုိ သိတတ္လုိ႔ သိပၸံနည္းက်က် ေကာင္းက်ဳိးကုသုိလ္ အက်ဳိးကုိ ျပန္ခံစားရ တယ္လုိ႔လည္း ဆုိႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေနာက္ဥေရာပနဲ႔ အေမရိကန္တုိ႔လုိမ်ဳိး ႏုိင္ငံေတြ မွာ ေတာ့ မိဘေတြ ဟာ အသက္အရြယ္ ႀကီးရင့္အုိမင္း လာၾကတဲ့အခါမွာ သားသမီး ေတြ နဲ႔ ေနထုိင္ၾကရေလ့မရွိဘဲ ဘုိးဘြားရိပ္သာေတြ ၊ အဆင့္ျမင့္ ဘုိးဘြား ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာ ေတြ စတာေတြ မွာ ေနထုိင္ၾကရေလ့ ရွိပါတယ္။ စာေရး သူတုိ႔ႏုိင္ငံမွာ ေတာ့ မ်ား ေသာ အားျဖင့္ ျမန္မာသားသမီးေတြ ဟာ မိမိတုိ႔ရဲ႕ မိဘေတြ အုိမင္း အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္လာတဲ့အခါမွာ အိမ္ဦး ခန္းမွာ တ႐ုိတေသထားၿပီး အေသအခ်ာ ေကြၽးေမြး ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေလ့ ရွိၾကတာကုိ ဝမ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူဖြယ္ ေတြ ႕ၾကရမွာ ပါ။

ဒီလုိေကာင္းမြန္တဲ့ အစဥ္အလာေတြ ရွိတဲ့ စာေရး သူတုိ႔ ျမန္မာ လူမ်ဳိးေတြ ဟာ ယေန႔ေခတ္မွာ မွ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ ဖိအားမ်ား ေၾကာင့္ မိဘနဲ႔ သားသမီးအၾကား ဆက္ဆံေရး ပ်က္ယြင္းမႈ အခ်ဳိ႕ကုိ ဝမ္းနည္းဖြယ္ ႀကဳံေတြ ႕လာၾကရတာ ကုိလည္း ေတြ ႕ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ မိဘဆုိတာဟာ မိမိဘဝအတြက္ ေအာင္ျမင္မႈ မွန္သမွ်ရဲ႕ ရင္းျမစ္ (Source of Success) ႀကီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဟုတ္ပါတယ္။ 'လက္ဦးဆရာ မည္ ထုိက္စြာ ၊ ပုဗၺာစရိယ မိႏွင့္ ဖ' ဆုိတဲ့အတုိင္း မိဘဆုိတာဟာ ေလာကႀကီးထဲကုိ စာေရး သူတုိ႔ စတင္ ဝင္ေရာက္ခ်ိန္ကတည္းက စာေရး သူတုိ႔ကုိ လုပ္ပုံကုိင္ပုံ၊ ေျပာပုံဆုိပုံ၊ လုပ္နည္းကုိင္နည္း မွန္သမွ်ကုိ သင္ၾကားျပသ လမ္းၫႊန္ခဲ့တဲ့ ေအာင္ ျမင္မႈ ဦးေဆာင္သူမ်ား ပါ။

တစ္ခါ .. စာေရး သူတုိ႔ အာရွတုိက္မွာ ရွိတဲ့ ေကာ္ပုိေရး ရွင္းႀကီး ေတြ ၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းႀကီးေတြ မွန္သမွ်ဟာလည္း မိသားစုစီးပြားေရး ပုံစံ (Family Business) ကုိ အေျခခံၿပီး ႀကီးထြား ေအာင္ျမင္လာၾကတာကုိ ေတြ ႕ၾကရမွာ ပါ။ ဥပမာ-ကုိရီးယားႏုိင္ငံမွာ ဆုိရင္ တစ္ႏိုင္ငံလုံးမွာ ရွိတဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း အေတာ္ မ်ားမ်ား ဟာ အဓိက စီးပြားေရး အုပ္စုႀကီး (၁ဝ) ခုရဲ႕ လက္ေအာက္မွာ ပဲ ရွိၾကတာကုိ ေတြ ႕ၾကရမွာ ပါ။ ဒီ အဓိက စီးပြားေရး အုပ္စုႀကီး(၁ဝ)ခုဟာလည္း မိသားစုကုိ အေျခခံၿပီး လည္ပတ္ေန ၾကတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ မိဘမ်ား ကုိ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ မိဘမ်ား ကုိ အလုပ္အေကြၽး ျပဳျခင္းဟာ မိမိတုိ႔ရဲ႕ ဘဝေအာင္ျမင္မႈ ၊ ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈ တုိ႔နဲ႔လည္း ပတ္သက္ ဆက္စပ္ေနတာကုိ ေတြ ႕ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ မုိ႔ စာေရး သူတုိ႔ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား အေနနဲ႔ မိမိတုိ႔ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ မွာ အေျခခံရွိၿပီးသား 'မာတာပိတု ဥပ႒ာနံ' 'အမိ အဘကုိ လုပ္ေကြၽးေမြးျမဴျခင္း' မဂၤလာကုိ လုိက္နာက်င့္သုံးကာ မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္ၾကပါစုိ႔ လုိ႔ ၫြတ္ႏူးစြာ တုိက္တြန္းလုိက္ရပါ တယ္။ ။

ဆယ့္ႏွစ္ ပါးေျမာက္ မဂၤလာ ကေတာ့ ...

'ပုတၱဒါရႆ သဂၤေဟာ'

'သားမယားကုိ ေထာက္ပံ့ေပးကမ္း ခ်ီးေျမႇာက္ျခင္း'

ျဖစ္ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ ယေန႔ေအာင္ျမင္ေန၊ ထိပ္တန္းေရာက္ေနသူေတြ အားလုံးကုိ ၾကည့္ၾကည့္ပါ။ အားလုံးနီးပါးဟာ သူတို႔ရဲ႕ သားမယားေတြ ၊ မိသားစုေတြ ကုိ လုံေလာက္ျပည့္စုံစြာ ေထာက္ပံ့ခ်ီးေျမႇာက္ထားတာကုိ ေတြ ႕ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

မွန္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဘဝဆုိတာ ကားတစ္စီးလုိပါပဲ။ ဘဝကားကုိ ေမာင္းႏွင္ၾက တဲ့အခါမွာ တစ္ခါတေလ စာေရး သူတုိ႔အေနနဲ႔ ကားေမာင္းသူ (Driver) ေနရာကေန ေမာင္းႏွင္ၾကရသလုိ တစ္ခါတေလ ခရီးသည္ေနရာက စီးရတာ မ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဥပမာ-မိမိရဲ႕ မိသားစုမွာ ေတာ့ အိမ္ေထာင္ဦးစီး တစ္ေယာက္ ဟာ ကားေမာင္းသူ (Driver) ျဖစ္ၿပီး မိမိရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြ ကေတာ့ မိမိရဲ႕ ကားကုိ လုိက္ပါ စီးနင္းၾကတဲ့ ခရီးသည္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ပဲ မိမိဟာ ကုမၸဏီတစ္ခုမွာ ဝန္ထမ္းအ ျဖစ္ လုပ္ကုိင္ေနတယ္ဆုိရင္ မိမိ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ကုမၸဏီဆုိတဲ့ ကားလမ္းေပၚမွာ ေတာ့ မိမိက ခရီးသည္ ျဖစ္ၿပီး ကားေမာင္းသူ (Driver) ကေတာ့ ကုမၸဏီရဲ႕ ဦးေဆာင္သူ MD ျဖစ္မွာ ပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ မုိ႔ သားမယားဆုိတာ မိမိရဲ႕ ဘဝကားေပၚမွာ လုိက္ပါစီးနင္းမယ့္ ခရီးသည္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘဝမွာ မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ သားမယားကုိလည္း ေထာက္ပံ့ ေပးကမ္း ခ်ီးေျမႇာက္ၾကရပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ သားမယားကုိ ေထာက္ပံ့ ေပးကမ္းခ်ီးေျမႇာက္တယ္လုိ႔ ဆုိတဲ့ေနရာမွာ ေငြေၾကး ဥစၥာပစၥည္းေတြ ေထာက္ပံ့ေပးကမ္းတာခ်ည္းကုိ ဆုိလုိတာမဟုတ္ပါဘူး။ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေထာက္ပံ့ေပးကမ္း ဖုိ႔လည္း လုိအပ္ပါတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ မိမိရဲ႕ သားမယားကုိ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေထာက္ပံ့ေပးႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္း(၅)မ်ဳိး ရွိပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြ ကေတာ့ ...

(၁) အခ်ိန္ေပးပါ

လင္ေယာက်္ား တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ မိမိရဲ႕ သားမယားအတြက္ အခ်ိန္ေပးတာဟာ ႀကီးစြာ ေသာ ေပးကမ္းခ်ီးေျမႇာက္မႈ တစ္ခု ျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ သတိခ်ပ္ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။

(၂) နားေထာင္ပါ

မိမိရဲ႕ သားမယားက မိမိကုိ ေျပာခ်င္ ဆုိခ်င္တာေတြ ကုိလည္း တခုတ္တရ အေလးထား နားေထာင္ေပးသင့္ပါတယ္။

(၃) အသိအမွတ္ျပဳပါ

အိမ္ေထာင္ရွင္မ တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ မိမိရဲ႕ အိမ္ေထာင္ဦးစီး တစ္ေယာက္ ရဲ႕ အသိအမွတ္ ျပဳမႈ ဟာ ႀကီးစြာ ေသာ ေပးကမ္းခ်ီးေျမႇာက္မႈ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ မုိ႔ အေသးအဖြဲ႕ ကိစၥေလးေတြ ကအစ မိမိရဲ႕ သားမယားကုိ အသိအမွတ္ျပဳေပးပါ။

(၄) တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ ကူညီပါ

အိမ္ေထာင္ဦးစီး တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ မိမိရဲ႕ သားမယား အပါ အဝင္ မိမိရဲ႕ မိသားစုရဲ႕ ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ၊ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ တာဝန္ရွိပါတယ္။

(၅) အေကာင္းဆုံးအရည္အေသြးေတြ ကုိ ေဖာ္ထုတ္ပါ။

အိမ္ေထာင္ဦးစီး တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ မိမိရဲ႕ သားမယား အပါ အဝင္ မိမိရဲ႕ မိသားစု အဖြဲ႕ဝင္ေတြ ရဲ႕ ဘဝမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ (Performance) ေတြ အျမင့္မားဆုံး ျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ ကူညီေပးဖုိ႔ တာဝန္ရွိပါတယ္။ ဥပမာ- မိမိ သားမယားရဲ႕ အားနည္းခ်က္၊ အျပစ္အနာအဆာေတြ ရွိရင္ ႏွစ္ ဦးႏွစ္ ကုိယ္ၾကား ဆုံးမလမ္း ၫႊန္သင့္ၿပီး မိမိသားမယားရဲ႕ အားသာခ်က္၊ ထူးခြၽန္ထက္ျမက္မႈ စတာေတြ ကုိေတာ့ လူသိရွင္ၾကား၊ အမ်ား ဗုိလ္ပုံအလယ္မွာ ထုတ္ေဖာ္ ခ်ီးက်ဴးသင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

လူ တစ္ေယာက္ ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ (Performance) နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ကမၻာ့ HR ေလာကမွာ နာမည္ ႀကီးတဲ့ ညီမွ်ျခင္း (Equation) ေလး တစ္ခု ရွိပါတယ္။ ဒါ ကေတာ့ AMO Model လုိ႔ ေခၚပါတယ္။

လူ တစ္ေယာက္ ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ကုိ လုိခ်င္ရင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ စြမ္း (Ability) ရယ္၊ လုပ္ေဆာင္ခ်င္စိတ္ (Motivation) ရယ္၊ အခြင့္ အလမ္း (Opportunity) ရယ္ ေျမႇာက္ရမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဒီကိန္းသုံးလုံးကုိ ေျမႇာက္ထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ေပါင္းထားတာ မဟုတ္ဘူး ဆုိတာ အထူးသတိခ်ပ္ၾကရပါမယ္။ အေပါင္း နဲ႔ အေျမႇာက္အၾကား သေဘာသဘာဝ က အလြန္ျခားနားပါတယ္။

ဥပမာ- ၁ဝဝ၊ ၁ဝဝ၊ ဝ ဆုိတဲ့ကိန္း ၃ လုံး ကုိ ေပါင္းရင္ ရလဒ္အ ျဖစ္ ၂ဝဝ ကုိ ရရွိႏုိင္ေပမဲ့ ဒီ ၁ဝဝ၊ ၁ဝဝ၊ ဝ ဆုိတဲ့ ကိန္း ၃ လုံးကုိ ေျမႇာက္ရင္ေတာ့ ရလဒ္ သုညပဲ ရႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မုိ႔ လူ တစ္ေယာက္ ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ ေကာင္းမြန္ဖုိ႔ဆုိရင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္စြမ္း ေရာ၊ လုပ္ေဆာင္ခ်င္စိတ္ေရာ၊ အခြင့္အလမ္းေရာ စတာေတြ ဟာ အခ်ဳိးညီညီ လုိအပ္ၿပီး အကယ္၍ တစ္ခုခုက သုည ျဖစ္ သြားပါက စြမ္းေဆာင္ရည္ ရလဒ္အ ျဖစ္ သုညကုိပဲ ရရွိၾကမွာ ပါ။

ဒါ့ေၾကာင့္ မုိ႔ အိမ္ေထာင္ဦးစီး လင္ ေယာက်္ားမ်ား အေနနဲ႔လည္း မိမိတုိ႔ရဲ႕ သားမယားအပါအဝင္ မိမိတုိ႔ရဲ႕ သားသမီး စတဲ့ မိသားစုဝင္ ေတြ ကုိ ပုတၱဒါရႆသဂၤေဟာဆုိတဲ့ မဂၤလာတရားေတာ္ နဲ႔အညီ မိမိ သားမယား မိသားစုဝင္ေတြ ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်င္စိတ္၊ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္စြမ္း၊ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္း စတာေတြ ကုိ အခ်ဳိးညီညီ မွ်မွ်တတ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိး တက္ျမင့္မားလာေအာင္ ေပးကမ္းခ်ီးျမႇင့္ ေထာက္ပံ့ ေဆာင္ရြက္ သြားၾကပါက တစ္စတစ္စ ျဖင့္ မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လာႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဆယ့္သုံးပါးေျမာက္ မဂၤလာ ကေတာ့ ...

'အနာကုလာစ ကမၼႏၲာ'

'မိမိလုပ္ကုိင္ေသာ အလုပ္မ်ား ကုိ ေစ့စပ္ ေသခ်ာစြာ လုပ္ကုိင္ျခင္း'

ျဖစ္ပါတယ္။ ေဂါတမဗုဒၶက မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လုိသူတစ္ဦးအေနနဲ႔ မိမိလုပ္ကုိင္တဲ့ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား ကုိ ေစ့စပ္ေသခ်ာ ေသသပ္စြာ လုပ္ကုိင္ရမယ္လုိ႔ အတိအလင္း ၫႊန္ၾကားေတာ္ မူခဲ့ပါတယ္။

မွန္ပါတယ္။ မိမိရဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ေစ့စပ္ ေသခ်ာစြာ လုပ္ကုိင္ ေဆာင္ရြက္ၾကျခင္းအားျဖင့္ မိမိကုိယ္တုိင္ကုိေရာ၊ မိမိရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ ေတြ ကုိေရာ၊ မိမိရဲ႕ ဝယ္သူေဖာက္သည္ (Customer) ေတြ ကုိေရာ ေကာင္းမြန္အက်ဳိးရွိေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္သစ္စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေလာကမွာ ေတာ့ ေစ့စပ္ေသခ်ာတိက်မႈ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး-

- စစ္ေဆး (Check)

- ျပန္လည္စစ္ေဆး(Re-Check)

- အထပ္ထပ္ျပန္လည္စစ္ေဆး (Counter-check)

ဆုိၿပီး အတိအလင္း ၫႊန္ၾကားထားတာ ရွိပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္ း ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိတဲ့ အမွာ းအယြင္းေတြ ၊ ထိခုိက္နစ္နာဆုံး႐ႈံးမႈ ေတြ မွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ -

- မေတာ္ တဆ ျဖစ္ပြားမႈ

- ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိျဖင့္ ေဆာင္ရြက္မႈ

တုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ေလ့ရွိရာမွာ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား ကုိ ေစ့စပ္ေသခ်ာ ေသသပ္စြာ ေဆာင္ရြက္ၾကျခင္းအားျဖင့္ မေတာ္ တဆ ျဖစ္ပြားမႈ ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚတဲ့ အမွာ းအယြင္းေတြ ၊ ထိခုိက္နစ္နာ ဆုံး႐ႈံးမႈ ေတြ ကုိ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

မိမိတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား ကုိ တိက် ေသခ်ာေဆာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကတဲ့ေနရာမွာ ပုံမွန္အားျဖင့္ -

- မွန္ကန္တဲ့ အခ်ိန္(Right Time)

- မွန္ကန္တဲ့ ေနရာ (Right Place)

- မွန္ကန္တဲ့ သူ (Right Person)

- မွန္ကန္တဲ့ စကားလုံး (Right World)

ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ၾကဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။

မွန္ကန္တဲ႕ အခ်ိန္ (Right Time)

လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား ကုိ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာ အခ်ိန္ကုိက္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔ကလည္း အလြန္အေရး ႀကီးပါတယ္။ ဥပမာ-သက္ဆုိင္ရာ မီဒီယာတစ္ခုခုမွာ မိမိတုိ႔ျပဳလုပ္မယ့္ ဏမသာသအငသည ပြဲေၾကာ္ျငာကုိ မွာ းယြင္းၿပီး ရက္ေနာက္က် ထည့္မိတာမ်ဳိး၊ ဓာတုေဗဒပစၥည္းတစ္မ်ဳိးကုိ ကုန္ ထုတ္လုပ္ရာမွာ ထည့္ရမယ့္အခ်ိန္မွာ မထည့္မိတာမ်ဳိး စတာေတြ ဟာ မ်ား စြာ ထိခုိက္နစ္နာေစႏုိင္ပါတယ္။

မွန္ကန္တဲ႕ ေနရာ (Right Place)

ေနရာေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့လည္း လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြ ၊ အရာဝတၴဳပစၥည္းေတြ ရဲ႕ အေရး ပါအရာေရာက္မႈ ေတြ ဟာ ကြဲျပားသြားႏုိင္ပါ တယ္။ ဥပမာ-တာယာတစ္လုံးဟာ သာမန္ လမ္းမေပၚမွာ ေတာ့ ဘာမွ သိပ္အေရး မပါလွေပမဲ့ သေဘၤာတစ္စီး နစ္ျမဳပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ေတာ့ ခရီးသည္ေတြ အတြက္ မ်ား စြာ တန္ဖုိးရွိ ေနႏုိင္ပါတယ္။ ေနရာမွန္ရင္ တန္ဖိုးမ်ား စြာ ရွိၿပီး ေနရာလြဲရင္ေတာ့ အမႈ ိက္ ျဖစ္မယ့္ သေဘာပါ။

မွန္ကန္တဲ႕ သူ (Right Person)

မွန္ကန္တဲ့သူ (Right Person) ျဖစ္ဖုိ႔ကလည္း ေစ့စပ္ေသသပ္ဖုိ႔ အတြက္ အလြန္အေရး ႀကီးပါတယ္။ ဥပမာ-လုပ္ငန္းခြင္အတြင္ းမွာ အေၾကြးေတာင္းခံလႊာလုိမ်ဳိး စာရြက္စာတမ္းေတြ ကုိ အေၾကြးမရွိတဲ့ သူေတြ ဆီကုိ မွာ းယြင္း ပုိ႔မိတာမ်ဳိးေတြ ၊ ဝယ္သူေတြ ဆီကုိ သူတုိ႔ဝယ္ယူ ထားတဲ့ပစၥည္းေတြ ပုိ႔ေဆာင္တဲ့အခါမွာ မွာ းယြင္းပုိ႔တာမ်ဳိးေတြ ဟာ မိမိရဲ႕ လုပ္ငန္းကုိ မ်ား စြာ ထိခုိက္နစ္နာေစပါတယ္။ လက္ရွိမွာ လည္း ကမၻာေပၚမွာ ဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံႀကီးေတြ မွာ ေတာင္ ဥပမာ-မယ္ဘြဲ႕ (Miss) ေပးၿပီးတဲ့သူကုိေတာင္ အမွတ္မွာ းေပါင္းမိလုိ႔ပါ ဆုိၿပီး ျပန္သိမ္း တာမ်ဳိးေတြ ေတြ ႕ေနရပါတယ္။

မွန္ကန္တဲ႕ စကားလုံး (Right World)

မွန္ကန္တဲ့စကားလုံးကုိ ေရြးခ်ယ္သုံးစြဲ ေျပာဆုိတတ္မႈ ဟာ ဆက္ဆံေရး မွာ သာမကဘဲ ေစ့စပ္ေသခ်ာ တိက်စြာ ေဆာင္ရြက္တတ္မႈ အတြက္လည္း အေရး ပါေနပါတယ္။ တစ္ခါတေလမွာ မိမိရဲ႕ စိတ္ဆႏၵ ေစတနာက ေကာင္းေနေပမဲ့ သင့္ေလ်ာ္မွန္ကန္တဲ့ စကားလုံး ေရြးခ်ယ္ မသုံးစြဲႏုိင္တဲ့အတြက္ အဆင္မေျပမႈ ေတြ ၊ အထင္အျမင္လြဲမွာ းမႈ ေတြ ၊ ေဝဖန္ခံရမႈ ေတြ ျဖစ္ ေပၚေနတာလည္း အားလုံးအသိ ျဖစ္ပါတယ္။

ေစ့စပ္ေသခ်ာမႈ နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ကေတာ့ စကားလုံးေတြ ဟာ တစ္ခါတေလမွာ အဓိပၸာယ္ ႏွစ္ ခြ (Unambiguous) ျဖစ္ေနႏုိင္ပါတယ္။ ဥပမာ-မာကက္တင္း စစ္တမ္းတစ္ခုမွာ -

'သင္ ပုံမွန္ေစ်းဝယ္ထြက္ေလ့ရွိပါသလား'

ဆုိတဲ့ေမးခြန္းကုိ ေမးထားတယ္ ဆုိပါစုိ႔။ အဲ့ဒီ ေမးခြန္းကုိ လူ ၃ ေယာက္ က-

'ဟုတ္ကဲ့၊ ပုံမွန္ေစ်းဝယ္ ထြက္ေလ့ရွိပါတယ္' လုိ႔ ေျဖထားပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔က 'ပုံမွန္ေစ်းဝယ္ထြက္တယ္' ဆုိတာကုိ သူတုိ႔ရဲ႕ ကုိယ္ပုိင္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္ေတြ နဲ႔ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိထားၾကတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္-

'ပထမ တစ္ေယာက္ ရဲ႕ ပုံမွန္ေစ်းဝယ္ထြက္ တယ္ဆုိတာက တစ္ပတ္ တစ္ခါ ေစ်းဝယ္ထြက္တာကုိ ဆုိလုိတာပါ'

'ဒုတိယ တစ္ေယာက္ ရဲ႕ ပုံမွန္ေစ်းဝယ္ထြက္ တာက သုံးရက္ တစ္ခါထြက္တာကို ဆုိလုိတာပါ'

'တတိယ တစ္ေယာက္ ရဲ႕ ပုံမွန္ေစ်းဝယ္ ထြက္တယ္ဆုိတာက တစ္လ တစ္ခါ ထြက္တယ္ ဆုိတာကုိ ဆုိလုိတာပါ'

ဒီေလာက္ဆုိရင္ေတာ့ စကားလုံးတစ္လုံးရဲ႕ အဓိပၸါယ္ သက္ေရာက္မႈ နဲ႔ ေရြးခ်ယ္မႈ အေၾကာင္း ကုိ နားလည္ သေဘာေပါက္ေလာက္ၿပီလုိ႔ ထင္ပါတယ္။

မွန္ကန္တိက်ေသသပ္စြာ ေစ့စပ္ေသခ်ာစြာ ေဆာင္ရြက္လာ ႏုိင္တာ နဲ႔အမွ် မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လာႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဆယ့္ေလးပါးေျမာက္ မဂၤလာ ကေတာ့ ...

'ဒါနၪၥ'

'အလွဴေပးျခင္း' ျဖစ္ပါတယ္။ ေဂါတမဗုဒၶက မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လုိသူမ်ား အေနနဲ႔ အလွဴဒါနျပဳလုပ္ေပးကမ္း ရမည္ ဟုလည္း အတိအလင္း ၫႊန္ၾကားေတာ္ မူခဲ့ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ 'ဒါန' ဆုိသည္မွာ 'ထမင္းရည္ေခ်ာင္းစီး ေမာင္းတီးၿပီး' လွဴသည့္ အလွဴႀကီးအတန္းႀကီး မ်ား ကုိသာ ဆုိလုိသည္ မဟုတ္ဘဲ လုပ္အားဒါနလွဴဒါန္းျခင္း၊ အိမ္နီးနားခ်င္းမ်ား ကုိ စားေသာက္စရာမ်ား လွဴဒါန္းျခင္း စသည္ျဖင့္ ဒါနအားလုံး အက်ဳံးဝင္ေၾကာင္းကုိလည္း သတိခ်ပ္ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။

စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား အေနျဖင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေပၚ တာဝန္ သိတတ္မႈ (Corporate Social Responsibility) ဆုိသည္မွာ လည္း ယေန႔ ကမၻာႏွင့္ အဝန္း ေခတ္စားလာသည့္ သေဘာတရား တစ္ရပ္ ျဖစ္ သည္။ ေဂါတမဗုဒၶ ကေတာ့ ဤသေဘာတရားကုိ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ေပါင္း ၂၅ဝဝ ေက်ာ္ကတည္းက အတိအလင္း ၫႊန္ၾကားေတာ္ မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ မွန္ပါသည္။ စာေရး သူတုိ႔အေနျဖင့္ မိမိတို႔၏ ဘဝတြင္ ေအာင္ျမင္ တုိးတက္ႀကီးပြား ခ်မ္းသာလာၾကသည္ႏွင့္ အမွ် မိမိတုိ႔၏ ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာ မႈ မ်ား ကုိ မိမိတုိ႔၏ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း (Society) ကုိ မွ်ေဝေပးၾကရပါမည္ ။

ဥပမာဆုိရပါက လမ္းတစ္လမ္းထဲတြင္ လမ္းအလယ္ရွိ မိမိတုိ႔ အိမ္တစ္အိမ္ထဲ တုိက္ႏွင့္ တာႏွင့္ ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာေနၿပီး က်န္တစ္လမ္း လုံးမွာ ဆင္းရဲမြဲေတ ႏုံခ်ာေနပါက မိမိအေနျဖင့္ လည္း ထုိလမ္းထဲတြင္ ေနထုိင္ရသည္မွာ သာယာခ်မ္းေျမ့ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ မေကာင္းသလုိ၊ မိမိတုိ႔၏ စည္းစိမ္ဥစၥာမ်ား ၏ လုံၿခဳံေရး ကုိလည္း စုိးရိမ္ေနရသည့္သေဘာ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ ျဖစ္၍ မိမိပတ္ဝန္းက်င္ကုိ ေကာင္းမြန္တုိးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ မိမိကုိယ္တုိင္ ေကာင္းမြန္ တုိးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႀကိဳးပမ္းေနျခင္းလည္း မည္ ေပသည္။

အလွဴေပးျခင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိသည့္အနက္ ဓမၼ အလွဴေပးျခင္း၊ စာေပ အလွဴေပးျခင္း၊ မိမိ၏ ေအာင္ျမင္မႈ (success)ကုိ မွ်ေဝအလွဴ ေပးျခင္း ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အနည္းငယ္ရွင္းလင္း ေရး သားလုိပါသည္။

ဤေလာကတြင္ ရွိရွိသမွ် သက္ရွိသတၱဝါ အားလုံးအနက္ လူသားမ်ား ကုိသာ 'လူ' ဟုေခၚတြင္ ၿပီး က်န္သတၱဝါအားလုံးကုိ 'တိရစၧာန္' ဟု ေခၚဆုိရျခင္း အဓိကအေၾကာင္းအရင္းမွာ လူသားမ်ား ၏ စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ႏုိင္စြမ္း၊ ဆင္ျခင္တုံတရားမ်ား ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ တိရစၧာန္ ေလာကတြင္ ေအာင္ျမင္မႈ (success) ဟူသည္ တစ္ေကာင္ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ အတြက္ က်န္တစ္ေကာင္ မွာ ေသဆုံးေပးရသည္။ ႐ႈံးနိမ့္ေပးရသည့္ (Win-Lose Relationship) ပုံစံမ်ဳိး ျဖစ္သည္။

လူသားေလာကမွာ ေတာ့ 'သူတည္း တစ္ေယာက္ ၊ ေကာင္းဖုိ႔ ေရာက္မူ၊ သူ တစ္ေယာက္ ကား ပ်က္လင့္ကာသာ ဓမၼတာတည္း' ဟုဆုိ သည့္အတုိင္း အၿမဲတမ္း တစ္ေယာက္ ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ က်န္ တစ္ေယာက္ မွာ ႐ႈံးနိမ့္ေပးဖုိ႔ မလုိေတာ့၊ ႏွစ္ ဦးႏွစ္ ေယာက္ စလုံး အႏုိင္ရရွိ၊ အက်ဳိးရွိေစႏုိင္သည့္ (Win-Win Relationship) မ်ား ကုိ တည္ေဆာက္လာႏုိင္ၿပီ ျဖစ္သည္။

ရြာတစ္ရြာတြင္ တစ္ရြာလုံးေမွာ င္အတိၿပီး ေနခ်ိန္၌ အိမ္တစ္အိမ္ တြင္ းမွာ ပဲ ဆီမီးတုိင္တစ္တုိင္ ထြန္းလင္းေနသည္ ဆုိပါစုိ႔။ အဆုိပါ အိမ္မွ ဆီမီးတုိင္၏ အလင္းကုိ ရြာရွိ အျခားအိမ္မ်ား သုိ႔ ခြဲေဝထြန္းညႇိ ေပးျခင္းအားျဖင့္ အဆုိပါ အိမ္ရွိ ဆီမီးတုိင္၏ အလင္းေရာင္ မွာ မယုတ္ ေလ်ာ့သြားသကဲ့သုိ႔ လူ တစ္ေယာက္ ၏ ေအာင္ျမင္မႈ မ်ား ၊ ကုသုိလ္တရား မ်ား ကုိလည္း အမ်ား သုိ႔ ေဝငွေပးျခင္းအားျဖင့္ ယုတ္ေလ်ာ့သြား႐ုိး ထုံးစံ မရွိသည့္ သေဘာ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ ျဖစ္၍ လူသား တစ္ေယာက္ အေနျဖင့္ ၄င္းေအာင္ျမင္မႈ (success) ကုိ လူအမ်ား သုိ႔ ေဝငွမွ်ေဝေပးေလေလ၊ ၄င္းတြင္ ပုိမိုတုိးပြားလာေလေလ ျဖစ္သည္။

ဥပမာ- Apple ကုမၸဏီႀကီး၏ CEO ျဖစ္သူ မစၥတာ စတိဘ္ေဂ်ာ့ အေနျဖင့္ ၄င္းကုိယ္တုိင္ ၄င္း၏ ဘဝကုိ ေအာင္ျမင္တုိးတက္လာေအာင္ ႀကိဳးစားႏုိင္သည္ႏွင့္ အမွ် ယေန႔ Apple ကုမၸဏီႀကီးတြင္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနသည့္ အရာရွိႀကီးမ်ား ၊ အင္ဂ်င္နီယာခ်ဳပ္မ်ား စသည့္ လူမ်ား စြာ တုိ႔၏ ဘဝမ်ား စြာ ကုိပါ မွ်ေဝေအာင္ျမင္လာေစ ႏုိင္သည့္သေဘာ ျဖစ္သည္။

ေငြေၾကးဥစၥာ၊ အစာေရစာ၊ အဝတ္အစား၊ အေဆာက္အအုံ စသျဖင့္ လွဴဒါန္းဖြယ္ရာ အလွဴပစၥည္းမ်ဳိး မ်ား စြာ ရွိသည့္အနက္ အလွဴခံပုဂၢဳိလ္ မ်ား ၏ ဘဝမ်ား ျမင့္မားတုိးတက္လာေရး စိတ္ဓာတ္ေရး ရာ လွဴဒါန္းေဆာင္ရြက္ အားထုတ္ႏုိင္ပါက အမြန္ျမတ္ဆုံး ျဖစ္ေပလိမ့္မည္ ။

ကမၻာ့စီမံခန္႔ခြဲမႈ (Management) ေလာကတြင္ နာမည္ ေက်ာ္ၾကားသည့္ စကားတစ္ခြန္း ရွိသည္-

'စစ္မွန္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဟာ ေနာက္လုိက္ေတြ ကုိ ဘယ္ေတာ့မွ ေမြးမထုတ္ဘူး'

'စစ္မွန္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဟာ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကုိသာ ေမြးထုတ္ပါတယ္'

ဒီစကားကုိမွီးၿပီး စာေရး သူကလည္း အလွဴဒါန ျပဳျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေအာက္ပါအတုိင္း ေရး သားလုိပါသည္-

'စစ္မွန္တဲ့လွဴဒါန္းသူေတြ ဟာ အလွဴခံပုဂၢဳိလ္ေတြ ပုိမုိ မ်ား ျပား လာေအာင္ မလွဴဒါန္းဘူး'

'စစ္မွန္တဲ့လွဴဒါန္းသူေတြ ဟာ ေနာက္ထပ္ လွဴဒါန္းတဲ့သူေတြ မ်ား ျပားလာေအာင္ ေမြးထုတ္ ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္'

စာေရး သူတုိ႔လည္း ဘဝမွာ စစ္မွန္စြာ လွဴဒါန္း လာႏုိင္ၾက တာနဲ႔အမွ် မဂၤလာရွိစြာ ေအာင္ျမင္လာၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။