ပရိတ္ၾကီး ဆယ့္တစ္သုတ္ ရြတ္ဆိုရျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးမ်ား

ပရိတ္ဆိုတာ ပရိတၲ = အရံအတားလို႕ ဆိုပါတယ္။ ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္ အခါ ကတည္းက ျမတ္စြာ ဘုရားက ေတာထဲ ေတာင္ထဲ အဆင္ေျပရာ သီတင္းသံုးေနထိုင္ ၾကရတဲ့ ေတာရ ေဆာက္တည္ ၾကတဲ့ တပည့္သား သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္မ်ား ေဘးရန္မ်ား က လြတ္ေအာင္ ရြတ္ဆို ပြားမ်ား ေစတဲ့ အရံ အတား ဂါထာ မႏၲာန္ေတာ္ မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာမ်ား ရင္းႏွီးေနက် ပရိတ္ၾကီး ဆယ့္တစ္သုတ္မွာ သူ႕ သုတ္နဲ႕ သူ၊ ဘယ္သုတ္ဟာ ဘယ္လို ေဘးမ်ိဳးအတြက္ အရံ အတား ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ အဓိပၸာယ္ ကိုယ္စီ ရွိပါတယ္။ ပရိတ္ရြတ္ရာမွာ ရြတ္သူ စည္းကမ္းနဲ႕ ၾကားနာသူ စည္းကမ္း ၂မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ စည္းကမ္းကို လုိက္နာၿပီး ရြတ္မွ ထက္ျမက္စြာ အက်ိဳး ေပးတယ္လို႕ ဆုိပါတယ္။

ရြတ္သူ စည္းကမ္းမ်ား ကေတာ့

(၁) ပုဒ္ျဖတ္ ပုဒ္ေန ပါဠိ သဒၵါ အသံမွန္ေအာင္ ရြတ္ရပါမယ္။

(၂) ကိုယ္ရြတ္တဲ့ ပါဠိကို အဓိပၸာယ္ကို အတိအက် အစအဆံုး မသိေတာင္ အၾကမ္းဖ်င္းေတာ့ သိရပါမယ္။ (၃) လာဘ္လာဘ အတြက္ ေငြအတြက္ မရြတ္ရပါဘူး။ ၾကည္လင္ သန္႕စင္တဲ့ ေစတနာ သဒၶါတရားနဲ႕ သာ ရြတ္ရပါမယ္။

ၾကားနာသူ စည္းကမ္းမ်ား ကေတာ့

(၁) ပဥၥာနႏၲရိယ ကံလို႕ ေခၚဆိုတဲ့ ဂုဏ္ေက်းဇူး အားျဖင့္ အတိုင္းအဆမရွိ အနႏၲ ၾကီးျမတ္သူ ငါးဦးကို ျပစ္မွာ း ဖူးတဲ့ ကံ မရွိရပါဘူး။ အဲဒီ ကံငါးပါး ကေတာ့ မိသတ္၊ ဖသတ္၊ ဘုရားကို ေသြးစိမ္းတည္ေအာင္လုပ္၊ သံဃာကို သင္းခြဲ၊ မိစၧာအယူကို ယူျခင္း တို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြ ကို ျပစ္မွာ း က်ဴးလြန္ထားရင္ ပရိတ္နာလဲ အက်ိဳးခံစားရျခင္း မရွိေတာ့ပါဘူး။ အဲဒါေတြ လုပ္လို႕ ျဖစ္တဲ့ အကုသိုလ္ကံရဲ႕ အက်ိဳးေပးကို ဘယ္အရာ ကမွ တားျမစ္ ႏိုင္ျခင္း မရွိလို႕ပါ။

(၂) နိယတ မိစၧာဒိဌိ မ ျဖစ္ရပါဘူး။ ဘုရားကို ဘုရားမဟုတ္၊ တရားကို တရားမဟုတ္၊ သံဃာကို သံဃာ မဟုတ္လို႕ ထင္ျမင္ ယူဆ စြပ္စြဲ ေျပာဆို လက္ခံ က်င့္သံုးသူကို ပရိတ္က အကာအကြယ္ မေပးပါဘူး။

(၃) ပရိတ္ေတာ္ ရဲ႕ တန္ခိုးနဲ႕ သူ႕ရဲ႕ အက်ိဳးအာနိသင္ကို ယံုၾကည္မႈ သဒၶါတရားနဲ႕ ျပည့္စံု ရပါမယ္။

ပရိတ္ၾကီး ဆယ့္တစ္သုတ္မွာ ရြတ္ရံု ရြတ္ရတဲ့ ပရိတ္နဲ႕ ရြတ္လဲ ရြတ္၊ က်င့္လဲ က်င့္ရတဲ့ ပရိတ္ ဆိုၿပီး ၂မ်ိဳး ျပန္ကြဲပါတယ္။ ရြတ္လဲရြတ္၊ က်င့္လဲ က်င့္ရတဲ့ ပရိတ္ သုတ္ေတာ္ မ်ား ကေတာ့ မဂၤလသုတ္၊ အဂၤုလိ မာလ သုတ္၊ ေဗာဇၥ်င္သုတ္၊ ေမတၲာသုတ္၊ ခႏၶသုတ္နဲ႕ ဓဇဂၢသုတ္တို႕ ျဖစ္ၿပီး ရြတ္ရံု ရြတ္ရတဲ့ သုတ္ေတာ္ မ်ား ကေတာ့ ရတနသုတ္၊ ေမာရသုတ္၊ ၀ဋၬသုတ္၊ အာဋာနာဋိယသုတ္၊ ပုွဗၺဏွ သုတ္တို႕ ျဖစ္ပါတယ္။

မခြန္ျမလိႈင္

မဂၤလ သုတ္= ေလာကီ၊ ေလာကုတၲရာ တို႕တြင္ သတၲ၀ါမ်ား အတြက္ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာကို ၾကီးပြား ေစေသာ ၊ ဆိုးက်ိဳးမ်ား ကို ကာကြယ္ေသာ အရံအတား။ (ဆယ့္ႏွစ္ ႏွစ္ တိုင္ လူအမ်ား ၾကံစည္ ေတြ းေတာ ေနမႈ ကို မထင္မရွား နတ္သားတစ္ပါး လာေမးေလွ်ာက္လို႕ ဘုရားေဟာသည္)

ပုဗၺဏွ သုတ္= နကတ္ ၿဂိဳလ္စီးၿဂိဳလ္နင္းမေကာင္းေသာ ေၾကာင့္ ကံဆိုးမ်ား က်ေရာက္ေသာ အခါ ကံေကာင္းရန္ ရြတ္သည္။

“ပရိတ္”အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

လူအမ်ား သည္ ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းေ၀းေစရန္ႏွင့္ ၊ အက်ဳိးမ်ား ျဖစ္ေပၚေစရန္“ပရိတ္”တရားေတာ္ မ်ား ကိုရြတ္ဖတ္၊ နာယူၾကပါသည္၊၊

အမွန္တကယ္လည္း ပရိတ္ရြတ္ဖတ္၊ နာယူျခင္းသည္ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား မွ ကာကြယ္ေပးႏုိင္ျပီး၊ လို အပ္သည့္အက်ဳိးမ်ား စြာ ကို ရရွိႏုိင္ပါသည္၊၊

“ပရိတ္”ေဟာ၀ါရသည္“ပရိတၱ”ဟူေသာ ပါဠိပုဒ္မွဆင္းသက္လာေသာ ပါဠိသက္ေ၀ါဟာရ ျဖစ္ပါသည္၊၊

“ကာကြယ္ေပးျခင္း၊ တားဆီးေပးျခင္း”ဟု အဓိပၸါယ္ရပါသည္၊၊ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား ႏွင့္ ၊ မလိုလားအပ္ သည့္ရလာဘ္မ်ား မွ အကာအကြယ္ႏွင့္ ၊ အတားအဆီးကိုျပဳေပးႏုိင္သည့္ ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္ ေဟာ ေတာ္ မူထားေသာ ပါဠိေတာ္ (၁၁)သုတ္ကုိ “ပရိတ္”ဟုေခၚပါသည္၊၊

(၁) မဂၤလသုတ္၊

(၂) ေမတၱသုတ္၊

(၃) ရတနသုတ္၊

(၄) ခႏၶသုတ္၊

(၅) ေမာရသုတ္၊

(၆) ၀ဋသုတ္၊

(၇) ဓဇဂၢသုတ္၊

(၈) အာဋာနာတိယသုတ္၊

(၉) အဂၤုလိမာလသုတ္၊

(၁၀) ေဗာဇၥ်ဂၤသုတ္၊

(၁၁) ပုဗၺဏွသုတ္၊

ပရိတ္ၾကီး(၁၁)သုတ္ဟု အသိမ်ား သည့္ ပရိတ္ေတာ္ မ်ား ကို ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္သည္ လူသားတုိ႔၏ မ်က္ ေမွာ က္ဘ၀အကာအကြယ္ႏွင့္ ၊ အက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ေစေရး အတြက္ သီးျခားေဟာေတာ္ မူထားျခင္း ျဖစ္ပါ သည္၊၊

ပရိတ္ရြတ္ဖတ္သည့္အစဥ္အလာသည္ ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္မပြင့္ခင္ကတည္းကတည္ရွိခဲ့သည္ဟု ေလ့ လာရပါသည္၊၊ ဗုဒၶဘာသာကုိယုံၾကည္ကိုးကြယ္သည့္ ႏုိင္ငံမ်ား တုိင္းတြင္ ပရိတ္ရြတ္ဖတ္၊ နာယူသည့္ အစဥ္အလာရွိၾကျပီး၊ ႏုိင္ငံအလိုက္ကြဲျပားသည့္ ပရိတ္ရြတ္ပုံႏွင့္ ၊နာယူပုံကြာျခားမႈ မ်ား ကို ေတြ ႔ရပါသည္၊၊

ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ပရိတ္ရြတ္သည့္အခါ တူရိယာတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္ တြဲ ဖက္၍ စည္း၀ါးတၾကရြတ္ဖတ္သည္ကို ေတြ ႔ရပါသည္၊၊ အိႏၵိယလူမ်ဳိးတို႔ကမူ မႏၱန္ရြတ္သကဲ့သုိ႔ အသံရွည္ဆြဲ၍ ရြတ္ဖတ္ၾကပါသည္၊၊ သီရိလကၤာလူမ်ဳိးတုိ႔သည္ ပရိတ္ရြတ္သည့္အခါ သံရွည္ဆြဲျပီး၊ ဂီတသံပါပါရြတ္ဆုိၾကပါသည္၊၊

မဟာပရိတ္ပြဲၾကီးမ်ား တြင္ မူထူးျခားစြာ ၊ ရဟန္းသုံးပါးခန္႔ျပဳိင္တူ အသံကုိရွည္ႏုိင္သမွ်ရွည္ရွည္ဆြဲ၍ ရြတ္ဖတ္ေလ့ရွိၾကပါသည္၊၊ ပရိတ္သုတ္အေရအတြက္မွာ လည္း သုတ္ေပါင္း(၂၈)ရွိပါသည္၊၊ အျခားဗုဒၶ ဘာသာႏုိင္ငံမ်ား တြင္ လည္း ပရိတ္သုတ္အေရအတြက္ မ်ား စြာ ကြာျခားၾကပါသည္၊၊

သီရိလကၤာလူမ်ဳိးတို႔သည္ သံဃာေတာ္ မ်ား ေရွ႔ႏွင့္ ၊ ဘုရားပုထုိးေစတီမ်ား တြင္ ထုိင္သည့္အခါ ဘုရား၊ သံဃာႏွင့္ ဆင္းတုေစတီမ်ား ဘက္သို႔ “ေျခဆင္း”ျပီးထုိင္ၾကပါသည္၊၊ ျမန္မာအယူအဆႏွင့္ ၾကည့္လ်င္ အလြန္ရုိင္းဆုိင္းသည့္ ထုိင္ပုံထုိင္နည္း ျဖစ္ပါသည္၊၊

ပရိတ္ရြတ္ဖတ္ခ်ိန္တြင္ “ပရိတ္ခ်ည္”ကို သံဃာမ်ား သည္ ပရိသတ္မ်ား ႏွင့္ အတူတူကို္င္ထားၾကလ်က္၊ ျပီးဆုံးသည့္အခါ သံဃာမ်ား မွခ်ည္ၾကဳိးကုိ အပိုင္းပုိင္းျဖတ္လ်က္၊ လူအားလုံး၏ လက္ေကာက္၀တ္တြင္ ခ်ည္ေပးၾကပါသည္ သီရိလကၤာတုိ႔၏ လုပ္ရုိးလုပ္စဥ္ ျဖစ္ပါသည္၊၊

ပရိတ္တရားေတာ္ မ်ား ကို အေသးစိတ္ေလ့လာၾကည့္လ်င္ ရတနာသုံးပါးတုိ႔၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကိုတုိင္ တည္၍ ၊ ေဘးကင္းေစရန္ဆုေတာင္းၾကပုံ၊ သစၥာျပဳလ်က္ အက်ဳိးကိုေတာင္းတပုံႏွင့္ ၊ ေလာကတစ္ခြင္ လုံးတြင္ ရွိၾကသည့္သတၱ၀ါမ်ား ကို ေဘးကင္းေစေၾကာင္း၊ ေမတၱာပုိ႔သည့္ပါဠိစာပုိဒ္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းကို ေတြ ႔ရပါသည္၊၊

ပရိတ္တရားမ်ား ကို ရြတ္ဖတ္ျခင္း၊ နာယူျခင္းသည္ အမွန္တကယ္ေဘးကင္းေစျပီး၊ အက်ဳိးတရားကို ျဖစ္ေပၚေစပါသည္၊၊ မျမင္ရသည့္သရဲတေစၦ၊ ေျမဘုတ္ဘီလူး၊ မွင္စာ၊ စုန္းကေ၀စသည္မ်ား ၏ အႏၱ ရာယ္ေပးမႈ ကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္ေၾကာင္း ခုိင္မာသည့္သာဓကမ်ား စြာ ရွိပါသည္၊၊

ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္သည္ လူနတ္တုိ႔၏ မ်က္ေမွာ က္ဘ၀ ေဘးကင္းေရး ႏွင့္ ၊ အက်ဳိးတုိးပြား ျဖစ္ေပၚေစရန္ ရည္သန္ေတာ္ မူလ်က္ ပရိတ္အ ျဖစ္ရြတ္ဖတ္ႏုိင္သည့္ သုတ္မ်ား ကိုသီးျခားလမ္းညြန္ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္၊၊

ပါဠိစာေပတစ္ရပ္လုံးတြင္ သုတ္ေပါင္း(၄,၀၀၀၀)ေက်ာ္မွ်ရွိေသာ ္လည္း ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္မွ“ပရိတ္”အ ျဖစ္ရြတ္ဖတ္ရန္ ညြန္ၾကားေတာ္ မူသည့္ သုတ္အေရအတြက္မွာ အနည္းငယ္မွ်သာ ျဖစ္ပါသည္၊၊ ပါဠိစာေပတုိင္းသည္ ပရိတ္အ ျဖစ္ရြတ္ဖတ္နာယူရန္ မ ျဖစ္ႏုိင္သည့္ဟန္ ျဖစ္ပါသည္၊၊

ပရိတ္(၁၁)သုတ္သည္ က်မ္းတစ္က်မ္းတည္းတြင္ စုစည္းလ်က္ေဖာ္ျပထားသည္မဟုတ္ဘဲ၊ က်မ္းအ မ်ဳိးမ်ဳိးတြင္ ျပန္႔က်ဲလ်က္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ ႔ရပါသည္၊၊ “မဂၤလသုတ္ႏွင့္ ရတနသုတ္၊ ေမတၱသုတ္” တုိ႔ကုိ “ခုဒၵကပါဌက်မ္းႏွင့္ သုတၱနိပါက်မ္း”တို႔တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ ႔ရပါသည္၊၊

ရတနသုတ္ “ပဏိဓာနေတာ…မွ..ဗုဒၶဂုေဏ အာေ၀ဇၨတြာ” အထိ ပါဠိစကားေျပသည္ “ဓမၼပဒအဌကထာ၊ ဒု-၂၇၅၊”တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္၊၊

ခႏၶသုတ္သည္ “စူဠ၀ါက်မ္း၊ အဂၤုတၱရနိကာယက်မ္း-ပ၊ ဇာတကက်မ္း-ပ၊” တုိ႔တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိပါသည္၊၊ ေမာရသုတ္သည္ “ဇာတိကပါဠိေတာ္ -ပ”တြင္ ပါရွိပါသည္၊၊

၀ဋၬသုတ္သည္ “စရိယာပိဋကက်မ္းႏွင့္ ၊ ဇာတကပါဠိေတာ္ ” တုိ႔တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ ႔ရပါသည္၊၊

“အာဋာနာတိယသုတ္” မွ “၀ိပႆိႆစ..မွ..ဟိတံေဒ၀မႏုႆာနံ” အထိ စာပုိဒ္ေျခာက္ခုသည္ “သုတ္ပါ ေထယ်က်မ္း” တြင္ ေဖာ္ျပထားျပီး၊ “အဘိ၀ါဒနသီလိႆ” ဂါထာသည္ “ဓမၼပဒက်မ္း” တြင္ ေဖာ္ျပထားျပီး၊ က်န္သည့္ ပါဠိစာပုိဒ္မ်ား သည္ ဆရာေတာ္ ၾကီးမ်ား မွ ေရး သားထည့္သြင္းထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္၊၊

အမ်ဳိးသမီးမ်ား မီးဖြားလြယ္ကူေစရန္ ရြတ္ဖတ္နာယူေလ့ရွိသည့္ “အဂၤုလိမာလသုတ္” သည္ “မဇၥ်ိမ ပဏၰာသက်မ္း” တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္၊၊ ေဗာဇၥ်ဂၤသုတ္သည္ “သံယုတ္က်မ္း-တ၊” မွ “ပထမဂိလာန သုတ္၊ ဒု-တ-ဂိလာနသုတ္” မ်ား ကုိမွီျငမ္းျပဳလ်က္ ဆရာေတာ္ ၾကီးမ်ား မွ ဂါထာမ်ား အ ျဖစ္ ေရး သားထားသည္ဟု ဆုိပါသည္၊၊

ပုဗၺဏွသုတ္မွ “ယံကိဥၥိ ၀ိတၱံ” ဂါထာသည္ ရတနသုတ္မွ ျဖစ္ပါသည္၊၊ “သုနကၡတၱံ” စေသာ ဂါထာသုံးပုဒ္သည္ “အဂၤုတၱရနိကာယက်မ္း-ပ၊” တြင္ ေဖာ္ျပထားျပီး၊ က်န္သည့္ပါဠိစာပုိဒ္မ်ား သည္ ဆရာေတာ္ ၾကီး မ်ား ထည့္သြင္း ေရး ထားၾကပါသည္၊၊

ပရိတ္ေတာ္ (၁၁)သုတ္ကို စီစစ္ခြဲျခားၾကည့္လ်င္ ဘုရားေဟာစစ္(၈)သုတ္၊ ဘုရားေဟာပါဠိႏွင့္ ဆရ ေတာ္ ၾကီးမ်ား ေရး သားထားသည္ကို ေရာစပ္ထားသည့္(၂)သုတ္ႏွင့္ ၊ ျမတ္စြာ ဘုရား၏ ေဟာၾကားခ်က္မ်ား ကို မွီျငမ္းျပဳျပီး၊ ဆရာေတာ္ ၾကီးမ်ား ေရး သားသည့္(၁)သုတ္၊ စုစုေပါင္း(၁၁)သုတ္ဟူ၍ ျဖစ္ေပၚလာပါသည္၊၊

“ပရိတ္အေသး” ဟူ၍ စာေပေ၀ါဟာရ မရွိေသာ ္လည္း “ပရိတ္” ပုဒ္၏ ေနာက္မွ “ၾကီး” စာလုံးျဖည့္စြက္လ်က္ “ပရိတ္ၾကီး” ဟူ၍ လည္း ေခၚၾကပါေသးသည္၊၊

ၾကီးၾကီးက်ယ္က်ယ္ေျပာဆုိ ေရး သားရသည္ကို ျမန္မာတုိ႔ သေဘာေခြ႔ေလဟန္ ထင္မွတ္ရပါသည္၊၊

“သီရိလကၤာလူမ်ဳိး” တုိ႔သည္ သာမန္ပရိတ္ပြဲမ်ား တြင္ ရြတ္ဖတ္သည့္ပရိတ္ကို နာမည္ အထူးမေခၚေသာ ္ လည္း၊ ထူးျခားသည့္အခန္းအနား၊ အိမ္တက္စသည္မ်ား တြင္ ရြတ္ဖတ္သည့္ ပရိတ္ကိုမူ “မဟာပရိတ္” ဟူ၍ ေခၚၾကပါသည္၊၊ အိမ္ၾကီးအတြင္ းတြင္ ပရိတ္မ႑ပ္ အေသးစားေဆာက္လ်က္ သံဃာမ်ား ကို အတြင္ းတြင္ ေနရာခ်ထား ျပီး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ပဌာန္းပြဲဆန္ဆန္ က်င္းပသည့္ မဟာပရိတ္ပြဲၾကီးမ်ား မွာ ညလုံးေပါက္ရြတ္ဖတ္ေပးရ ျပီး၊ နာယူၾကပါသည္၊၊

ပရိတ္ရြတ္ဖတ္သည့္ အစဥ္အလာသည္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ မပြင့္မွီကပင္ တည္ရွိခဲ့ေၾကာင္း ပရိတ္ေတာ္ မ်ား ၏ ေနာက္ခံ ျဖစ္စဥ္မ်ား ကို ေလ့လာသုံးျခင္းအားျဖင့္ သိႏုိင္ပါသည္၊၊

“ေမာရသုတ္ပရိတ္”သည္ ဘုရားမ ျဖစ္မွီ “ဥေဒါင္း” ဘ၀တြင္ ရြတ္ဆုိခဲ့သည့္ပရိတ္ေတာ္ ျဖစ္ပါသည္၊၊ ေမာရသုတ္ကိုရြတ္ဖတ္သျဖင့္ မင္းခုႏွစ္ ဆက္တုိင္ ဖမ္းျခင္းငွာ မစြမ္းႏုိင္သည့္ အက်ဳိးကိုရခဲ့ဖူးပါသည္၊၊ ဤ ျဖစ္စဥ္ကိုသုံးသပ္ေသာ အားျဖင့္ ေမာရသုတ္သည္ အျခား အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ား အျပင္၊ အထူးသျဖင့္ အဖန္းအဆီးခံရမည္ ့ ေဘးမွကင္းလြတ္ေစသည္ဟု ယူဆႏုိင္ပါသည္၊၊

“ခႏၶသုတ္”ကို ျမတ္စြာ ဘုရားသည္ ရေသ့ ျဖစ္စဥ္ဘ၀တြင္ တပည့္ရေသ့မ်ား အား ေျမြဆုိးေဘးအႏၱ ရာယ္မွကာကြယ္ေစရန္ သင္ျပလမ္းညြန္ခဲ့သည့္ ပရိတ္ ျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္၊၊ ျဖစ္စဥ္ကို ေထာက္ဆၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ခႏၶသုတ္သည္ ေျမြႏွင့္ အဆိပ္ရွိသတၱ၀ါမ်ား ၏ ေဘးမ်ား ကင္းေ၀းေစ ႏုိင္သည္ဟု မွတ္သားႏုိင္ပါသည္၊၊

“၀ဋၬသုတ္”သည္ ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္သည္ “ငုံးငွက္” ျဖစ္စဥ္ဘ၀၌ သစၥာျပဳရန္ရြတ္ဆုိခဲ့သည္ဟု ေဖာ္ျပ ထားပါသည္၊၊

အေတာင္မေပါက္ေသးသည့္ငွက္ငယ္သည္ ေတာမီးေလာင္ေနစဥ္ “ငါသည္ မပ်ံႏုိင္ပါ၊၊ ငါ၏ မိဘတုိ႔ သည္ စြန္႔ခြါကုန္ျပီ၊၊ ဤသစၥာစကားေၾကာင့္ ေတာမီးသည္ျငိမ္းပါေစသတည္း”ဟု ဘုရားအေလာင္း ငွက္ငယ္ သစၥာဆုိခဲ့ပါသည္၊၊ ၀ဋသုတ္သည္ မီးေဘးအႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္ေပးႏုိင္သည္ဟု မွတ္သား ႏုိင္ပါသည္၊၊

အထက္တြင္ ေဆြးေႏြးတင္ျပထားသည္မ်ား ကို ေလ့လာေသာ အားျဖင့္ ေမာရသုတ္၊ ၀ဋၬသုတ္ႏွင့္ ၊ ခႏၶ သုတ္တုိ႔သည္ ဘုရားမပြင့္မီွကပင္ ရွိခဲ့သည့္ ပရိတ္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိသာပါသည္၊၊

“မာဃလုလင္”သည္ ရွင္ဘုရင္မွ အထင္မွာ းျပီး၊ ဆင္ျဖင့္ နင္းသတ္ေစရာ ဆင္မ်ား မွမနင္း၀ံ့သျဖင့္ ၊ အေၾကာင္းကိုေမးျမန္းသည့္အခါ “ပရိတ္ရြတ္ေနသျဖင့္ ဆင္ေဘးမွ ကင္းေ၀းရသည္”ဟု ေျဖသည္ကို သုံးသပ္ျခင္းအားျဖင့္ ပရိတ္ေတာ္ မ်ား သည္ မနာလိုသူမ်ား ၏ ေခ်ာက္ ခ်သည့္အႏၱရာယ္မွလည္း ကင္းေ၀းေစႏုိင္ေၾကာင္း မွတ္သားႏုိင္ပါသည္၊၊

“ဗာရဏသီမင္း၏ သားေတာ္ သည္ တကၠသိုလ္ျပည္သို႔ မင္းအ ျဖစ္ကိုခံယူရန္အတြက္၊ ဘီလူးႏွင့္ သားရဲ ေပါသည့္ေတာၾကီးကိုျဖတ္သြားရမည္ ျဖစ္၍ ေဘးမ်ား မွကင္းေ၀းရန္ ပေစၥကဗုဒၶါမ်ား မွ ပရိတ္ခ်ည္ႏွင့္ ၊ ပရိတ္သဲမ်ား ကို ေပးလိုက္ သည္” ဟု ေတလပတၱဇာတ္၊ အဌကထာတြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္၊၊

“ဆဒၵန္ဆင္မင္းသည္ အစြယ္ကို ျဖတ္သည့္မုဆုိးအား၊ ခုႏွစ္ ႏွစ္ ၊ ခုႏွစ္ လလာခဲ့ရသည့္ခရီးကုိ ပရိတ္အကာအကြယ္မ်ား ျပဳေပးလိုက္ ျခင္းျဖင့္ ခုႏွစ္ ရက္တည္းျဖင့္ တုိင္းျပည္ အေရာက္ျပန္ႏုိင္ခဲ့သည္” ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္၊၊

အထက္ပါေဖာ္ျပခ်က္မ်ား ကုိ သုံးသပ္ေသာ အားျဖင့္ ပရိတ္ရြတ္ဖတ္လ်င္ ျဖစ္ေစ၊ နာယူလ်င္ ျဖစ္ေစ ခရီး သြားသည့္အခါ လမ္းခရီးလ်င္ျမန္ေၾကာင္းႏွင့္ ၊ ေဘးကင္းေၾကာင္းကို မွတ္သားႏုိင္ပါသည္၊၊ ေဆြးေႏြးေဖာ္ျပထားသည့္ ျဖစ္စဥ္မ်ား မွာ ဘုရားမ ျဖစ္ခင္ဘ၀မ်ား က ျဖစ္ခဲ့သည့္ ျဖစ္စဥ္မ်ား ျဖစ္၍ ၊ ပရိတ္ ရြတ္ဖတ္သည့္ အစဥ္အလာသည္ ဘုရားမပြင့္မွီႏွင့္ ၊ ဗုဒၶဘာသာမေပၚမွီ ကပင္တည္ရွိခဲ့သည္ဟု ဆုိႏုိင္ပါ သည္၊၊

ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္ ဘုရား ျဖစ္ျပီးမွေပၚေပါက္လာသည့္ ပရိတ္ေတာ္ (၇)သုတ္ရွိပါသည္၊၊ ဘုရား ျဖစ္ျပီးမွ ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္ကိုယ္တုိင္ လမ္းညြန္ေတာ္ မူသည့္ ပရိတ္(၇)သုတ္ဟု ဆုိလုိပါသည္၊၊

(၁) ရတနသုတ္၊

(၂) ေမတၱသုတ္၊

(၃) ခႏၶသုတ္၊

(၄) ဓဇဂၢသုတ္၊

(၅) အာဋာနာတိယသုတ္၊

(၆) အဂၤုလိမာလသုတ္၊

(၇) ေဗာဇၥ်ဂၤသုတ္၊

“ရတနသုတ္” သည္ ေ၀သာလီျပည္တြင္ ေရာဂါ ေဘး၊ ဘီလူးသားရဲေဘးႏွင့္ ၊ အစားအေသာက္ငတ္ မြတ္ေဘးတို႔ ျဖစ္ေပၚသည့္အတြက္ ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္မွ အရွင္အာနႏၵာအား “ရတနသုတ္”ကိုသင္ေပးျပီး ျမဳိ့ကိုပတ္၍ ရြတ္ဖတ္ေစသျဖင့္ ေဘးအားလုံးမွကင္းေ၀း သြားပါသည္၊၊

ေတာနက္ထဲတြင္ ကမၼဌာန္းတရား အားထုတ္ေနၾကသည့္ ရဟန္း(၅၀၀)တုိ႔အား သစ္ပင္ေစာင့္နတ္မ်ား မွအႏၱရာယ္ျပဳသျဖင့္ ၊ အကာအကြယ္ရေစေနရန္ ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္မွ “ေမတၱသုတ္”ကိုသင္ျပေပးျပီး၊ ရြတ္ဖတ္ေစခဲ့ပါသည္၊၊

ေမတၱသုတ္သည္ ျမင္ရ၊ မျမင္ရ အေႏွာက္အယွက္ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား မွ ကင္းေ၀းေစသည့္ပရိတ္ဟု မွတ္သားႏုိင္ပါသည္၊၊

“ဓဇဂၢသုတ္”ကို ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္သည္ ေတာထဲတြင္ တရားအားထုတ္ေနသည့္ သံဃာမ်ား အတြက္ ေၾကာက္လန္႔ျခင္း၊ ၾကက္သီးထျခင္းမ်ား မ ျဖစ္ေပၚေစရန္ ရတနာသုံးပါး၏ ဂုဏ္မ်ား ကို ေအာက္ေမ့အ မွတ္ရေနရမည္ ဟု သင္ျပလမ္းညြန္ေပးခဲ့ပါသည္။

ေ၀ႆ၀ဏ္နတ္မင္းၾကီးသည္ တရားက်င့္သည့္ သံဃာေတာ္ တုိ႔အား နတ္ဆုိးမ်ား ႏွင့္ ၊ တေစၦ၊ ျပိတၱာတုိ႔ မွမေႏွာက္ယွက္ႏုိင္ေစရန္ “အာဋာတိယသုတ္”ကို ေလ်ာက္ထားသျဖင့္ ျမတ္စြာ ဘုရားမွ ခြင့္ျပဳေတာ္ မူ ခဲ့သည့္ ပရိတ္ ျဖစ္ပါသည္၊၊

က်န္းမာေရး မေကာင္းသည့္အခ်ိန္တြင္ ရြတ္ဖတ္ျခင္းျဖင့္ သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစရန္ ျမတ္စြာ ဘုရား ရွင္သည္ “ေဗာဇၥ်ဂၤသုတ္” ကို ေဟာေျပာသင္ျပခဲ့ပါသည္၊၊ ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္ ကိုယ္တုိင္ႏွင့္ ၊ “အရွင္ေမာဂၢ လာန္၊ အရွင္မဟာကႆပ” တုိ႔ မက်န္းမာခ်ိန္ကလည္း “အရွင္စုႏၵမေထရ္” ကိုရြတ္ဖတ္ေစခဲ့သည္ဟု ပါဠိေတာ္ မွတ္တမ္းတင္ထားပါသည္၊၊

အထက္တြင္ ေဆြးေႏြးတင္ျပထားသည့္ ပရိတ္ေတာ္ (၇)သုတ္သည္ စာေပအေထာက္အထား ခုိင္မာ သည့္ ျမတ္စြာ ဘုရားေဟာ ပရိတ္ေတာ္ မ်ား ျဖစ္ပါသည္၊၊ “မဂၤလသုတ္၊ ၀ဋၬသုတ္၊ ေမာရသုတ္ႏွင့္ ၊ ပုဗၺ ဏွသုတ္” တုိ႔ကို ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္မွ ပရိတ္အ ျဖစ္ ရြတ္ဆုိ၊ နာယူၾကရန္ လမ္းညြန္ခဲ့သည္ ပါဠိေတာ္ အေထာက္အထား မရွိေၾကာင္း ပါဠိသုေတသနပညာရွင္မ်ား မွ ဆုိပါသည္၊၊

ျမတ္စြာ ဘုရား ပရိနိဗၺာန္ျပဳအျပီး ႏွစ္ (၅၀၀)အၾကာ “အရွင္နာဂသိန္ႏွင့္ ၊ မိလိႏၵမင္း” တုိ႔ေပၚေပါက္သည့္ ေခတ္တြင္ ပရိတ္ရြတ္ျခင္းသည္ အက်ဳိးရွိ၊ မရွိျပႆနာကို အရွင္နာဂသိန္မွ အက်ဳိးဧကန္ရွိေၾကာင္း ေျဖၾကားေတာ္ မူျပီး၊ ပရိတ္(၇)သုတ္ကို ေဖာ္ညြန္ျပခဲ့ပါသည္၊၊

(၁) ရတနသုတ္၊

(၂) ေမတၱသုတ္၊

(၃) ခႏၶသုတ္၊

(၄) ေမာရသုတ္၊

(၅) ဓဇဂၢသုတ္၊

(၆) အာဋာနာတိယသုတ္၊

(၇) အဂၤုလိမာလသုတ္၊

အထက္ပါေဖာ္ျပခ်က္ကို ေထာက္ဆေသာ အားျဖင့္ ထုိေခတ္အခ်ိန္က ပရိတ္(၇)သုတ္သာရွိေသးေၾကာင္း သိႏုိင္ပါသည္၊၊

သာသနာေတာ္ ႏွစ္ (၉၀၀)တြင္ “သီရိလကၤာႏုိင္ငံ” ၌ ပါဠိစာေပအထူးထြန္းကားလ်က္ရွိျပီး၊ သာသနာေတာ္ ေနေရာင္ လေရာင္ ပမာ ထြန္းေျပာင္ခဲ့ပါသည္၊၊ “အရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသ” ဟူေသာ ပါဠိက်မ္းျပဳ ဆရာေတာ္ တစ္ပါးေပၚေပါက္ခဲ့ျပီး၊ ဘုရားေဟာပါဠိက်မ္းမ်ား ကို အဖြင့္က်မ္းၾကီးမ်ား ျပဳစုခဲ့ပါသည္၊၊

အရွင္မဟာဗုဒၶေဃာသသည္ သူ၏ က်မ္းၾကီးမ်ား ထဲတြင္ ပရိတ္ေတာ္ (၈)သုတ္ကို ေဖာ္ျပထားပါသည္၊၊

(၁) ရတနသုတ္၊

(၂) ေမတၱသုတ္၊

(၃) ခႏၶသုတ္၊

(၄) ေမာရသုတ္၊

(၅) ဓဇဂၢသုတ္၊

(၆) အာဋာနာတိယသုတ္၊

(၇) ေဗာဇၥ်ဂၤသုတ္၊

(၈) ဣသိဂိလိသုတ္၊

“ဣသိဂိလိသုတ္” သည္ “ဥပရိပဏၰာသပါဠိက်မ္း”တြင္ ေဖာ္ျပထားျပီး၊ ဣသိဂိလိေတာ္ ေပၚတြင္ ေနထုိင္ၾကသည့္ ပေစၥကဗုဒၶါမ်ား ၏ နာမည္ မ်ား ကို ေဖာ္ျပထားသည့္ သုတ္ ျဖစ္ပါသည္၊၊

ဘီလူး၊ ဘုတ္တေစၦ၊ ျပိတၱာတုိ႔ေဘးရန္မွ ကာကြယ္ႏိုင္သည့္ “ယကၡပရိတ္”ႏွင့္ ၊ ေျမြဆုိးမ်ား မလာေစရန္ စည္း ခ်သည့္ “နာဂမ႑လပရိတ္” တို႔ကို သံဃာမ်ား သင္သင့္ေၾကာင္းကို “စူဠ၀ါပါဠိက်မ္း” တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္၊၊

ဘုရားေဟာသုတ္မ်ား မဟုတ္သျဖင့္ ၊ သင္ၾကားမႈ ၊ ရြတ္ဖတ္ နာယူမႈ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့သည့္ ပရိတ္သုတ္မ်ား ျဖစ္ ဟန္ရွိပါသည္၊၊

သာသနာေတာ္ ႏွစ္ (၂၁၅၃)တြင္ “အရွင္ေတေဇာဒီပမေထရ္” သည္ “ပရိတ္ၾကီးဋီကာက်မ္းၾကီး” ကို ေရး သားခဲ့ပါ သည္၊၊ က်မ္းၾကီးထဲတြင္ ပရိတ္(၉)သုတ္ကိုသာ ေဖာ္ျပထားပါသည္၊၊

(၁) မဂၤလသုတ္၊

(၂) ရတနသုတ္၊

(၃) ေမတၱသုတ္၊

(၄) ခႏၶသုတ္၊

(၅) ေမာရသုတ္၊

(၆) ဓဇဂၢသုတ္၊

(၇) အဂၤုလိမာလသုတ္၊

(၈) အာဋာနာတိယသုတ္၊

(၉) ေဗာဇၥ်ဂၤသုတ္၊

အထက္တြင္ ေဆြးေႏြးေဖာ္ျပခဲ့သည္မ်ား အားလုံးကို အေသးစိတ္ေလ့လာၾကည့္လ်င္ ေရွးေခတ္က ပရိတ္(၉)သုတ္ကိုသာ အသုံးျပဳခဲ့ျပီး၊ “၀ဋၬသုတ္ႏွင့္ ၊ပုဗၺဏွသုတ္”တို႔ကို ပရိတ္အ ျဖစ္အသုံးမျပဳခဲ့ေၾကာင္း ေတြ ႔ႏုိင္ပါသည္၊၊

“၀ဋၬသုတ္” သည္ ျမတ္စြာ ဘုရား ကိုယ္တုိင္ေခတ္ႏွင့္ ၊ အျခားေသာ ေခတ္မ်ား အားလုံးတြင္ ပရိတ္အ ျဖစ္ အသုံးျပဳခဲ့ျခင္းမရွိဘဲ၊ မ်က္ေမွာ က္ေခတ္တြင္ မွ ဆရာေတာ္ ၾကီးမ်ား ထည့္သြင္းျပီး ပရိတ္အ ျဖစ္ရြတ္ ဖတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္၊၊

ပုဗၺဏွသုတ္မွ “ယံဒုႏၷိမိတၱံ..မွ..အပရာဇိတပလႅေကၤ” အထိ သုံးဂါထာသည္ အရွင္ေတေဇာဒီပ၏ က်မ္း ထဲတြင္ ေမတၱာပို႔ဂါထာမ်ား အ ျဖစ္ေဖာ္ျပထားျပီး၊ မ်က္ေမွာ က္ေခတ္တြင္ “အဂၤုတၱရနိကာယ္” မွ “သုနကၡ တၱံ” စေသာ ဂါထာမ်ား ကိုထည့္သြင္းျပီး “ပုဗၺဏွသုတ္” ဟု အမည္ တပ္အသုံးျပဳခဲ့ဟန္ တူပါသည္၊၊

ပရိတ္၏ အစတြင္ ရြတ္ဆုိသည့္ “သမႏၱာဂါထာ” သည္ ပရိတ္ၾကီး ဋီကာက်မ္းၾကီး ေပၚခ်ိန္အထိ မရွိေသး ဘဲ၊ ထုိအခ်ိန္က ပရိတ္ရြတ္လ်င္ “ဓမၼႆသနကာေလာ အယံဘဒႏၱာ” မွ စတင္ျပီးရြတ္ဆုိခဲ့ၾကသည္ဟု မွတ္တမ္းမ်ား တြင္ ေတြ ႔ရပါသည္၊၊

ပရိတ္ရြတ္ဖတ္နာယူသည့္ အစဥ္အလာသည္ ဗုဒၶဘာသာႏုိင္ငံတုိင္းတြင္ တည္ရွိသည့္အတြက္ အေရး ပါသည့္ က်င့္စဥ္ ျဖစ္ေနပါသည္၊၊ ပရိတ္ကိုပင္ စည္းခ်သည့္ အရံအတားအ ျဖစ္၄င္း၊ အေဆာင္မႏၱန္အ သြင္ျဖင့္ ၄င္း အသုံးျပဳၾကသည္မ်ား လည္း ရွိပါေသးသည္၊၊

မည္ သုိ႔အသုံးျပဳသည္ ျဖစ္ေစကာမူ ရုိေသမႈ ျဖင့္ သုံးလ်င္ အက်ဳိးကိုရရွိႏုိင္ပါသည္၊၊ ပရိတ္ရြတ္ဖတ္သူတြင္ ရွိရမည္ ့အဂၤါရပ္မ်ား ႏွင့္ ၊ နာယူသူတြင္ ရွိရမည္ ့အဂၤါရပ္မ်ား ဟူ၍ ရွိပင္ရွိေသာ ္လည္း၊ အဂၤါရပ္မ်ား မ ျပည့္စုံေစကာမူ၊ တိရစၦာန္မ်ား ပင္ ပရိတ္အက်ဳိးကိုရႏုိင္သည္ကို ေထာက္ဆေသာ အားျဖင့္ လူတုိ႔အတြက္ ဧကန္မုခ် အက်ဳိးေက်းဇူးကို ရရွိႏုိင္သည္ဟု ယုံၾကည္ရပါသည္၊၊

“ပရိတ္”ကို သံဃာမ်ား တြင္ မက၊ လူမ်ား လည္း ရြတ္ဖတ္ႏုိင္ပါသည္၊၊ ဘာသာျခားသူမ်ား လည္း ရြတ္ ဖတ္နာယူႏုိင္ပါသည္၊၊ အက်ဳိးကို ရရွိသည္ျခင္း အတူတူပင္ ျဖစ္ပါသည္၊၊

ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္ သင္ျပေဟာေျပာေတာ္ မူခဲ့သည့္ ပါဠိေတာ္ က်မ္းမ်ား စြာ ပင္ ရွိေသာ ္လည္း ပရိတ္ပါဠိ မ်ား သည္ လူတုိ႔ႏွင့္ အနီးကပ္ဆုံး ျဖစ္သည့္အတြက္ အေသးစိတ္ သိရွိၾကေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ယၡဳစာ တမ္းကို ေရး သားတင္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္၊၊

ပရိတ္အေၾကာင္း ေလ့လာတင္ျပခ်က္သည္ ဤတြင္ အတုိင္းအတာတစ္ခုမွ် ျပည့္စုံျပီဟု ယူဆပါသည္၊၊ “အလင္းစက္”စာဖတ္သူမ်ား ပရိတ္ေတာ္ အစြမ္းျဖင့္ ျငိမ္းခ်မ္း ေအးျမပါေစေၾကာင္းဆုမြန္ေခြ်လ်က္ စာ တမ္းကို အဆုံးသတ္လုိက္ရပါသည္၊၊

ရတနသုတ္= ကပ္ၾကီး သံုးပါးမွ ကင္းေ၀း ေျပေပ်ာက္ ေစေသာ သုတ္ေတာ္ ။ ( ေ၀သာလီျပည္တြင္ ကပ္ၾကီး သံုးပါး (ဘီလူးေဘး၊ အနာ ေရာဂါ ေဘး၊ အငတ္ေဘး) ဆုိက္ေရာက္ၿပီး လူမ်ား ေသေၾက ပ်က္စီး ေသာ ေၾကာင့္ ဘီလူး သရဲမ်ား ၿမိဳ႕တြင္ း၀င္ၿပီး လူေသ သာမက လူရွင္မ်ား ကိုပါ သတ္ျဖတ္ စားေသာက္ လာေသာ ေၾကာင့္ ဘုရင္ရဲ႕ ပင့္ဖိတ္ခ်က္အရ ၾကြလာၿပီး ရွင္ အာနႏၵာကို သုတ္ေတာ္ ကို သင္ေပးၿပီး ျမိဳ႕တံတိုင္း သံုးထပ္ အၾကား လွည့္လည္ ရြတ္ေစၿပီး ကပ္ေဘးမ်ား ကင္းေပ်ာက္ေစခဲ့သည္။ )

ေမတၲာသုတ္ = လူ၊ နတ္၊ ျဗဟာ သတၲ၀ါတို႕ ခ်စ္ခင္ ျမတ္ႏိုးေစေသာ သုတ္ေတာ္ ( ေတာရ ေဆာက္တည္ ေသာ သံဃာေတာ္ မ်ား ရဲ႕ သီလ အစြမ္းေၾကာင့္ ေတာထဲတြင္ မေနႏိုင္ေသာ နတ္၊ မွင္စာ၊ တေစၧ၊ သရဲတို႕ ေျခာက္လွန္႕ေသာ ေၾကာင့္ တရား အားမထုတ္ႏိုင္ ျဖစ္ရေသာ ေၾကာင့္ ထို အေႏွာင့္အယွက္ ကင္းေ၀း ေစ ရန္ ရြတ္ဆိုေစခဲ့သည္။)

ခႏၶသုတ္
=====

ခႏၶသုတ္ = ေျမြမ်ိဳး၊ ကင္းမ်ိဳး တို႕ရဲ႕ ေဘးရန္မွ လြတ္ေျမာက္ေစေသာ သုတ္ေတာ္ ( ေျမြ ဆိုသည္မွာ စတုမဟာရာဇ္ နတ္မင္းၾကီး တစ္ပါးဧ။္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ လက္ေအာက္ခံ နဂါးမ်ိဳးစိတ္ထဲမွ နိမ့္ေသာ အမ်ိဳး ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ နတ္မင္းၾကီးမ်ား ကို တိုင္တည္ၿပီး သူ႕ရဲ႕ တပည့္ သားေျမးမ်ား ကိုယ့္ကို မေႏွာင့္ယွက္ ေစရန္ ေတာင္းဆိုေစေသာ သေဘာ ျဖစ္ေလသည္။)

ေမာရသုတ္
=====

ေမာရသုတ္ = အဖမ္းအဆီး အခ်ဳပ္ အေႏွာင္မွ ကင္းလြတ္ေစေသာ သုတ္ေတာ္ (ဘုရားအေလာင္း ဥေဒါင္းမင္း ဘ၀က ပံုမွန္ ရြတ္ဆိုခဲ့ေသာ ေၾကာင့္ ငွက္ခတ္ မုဆိုး သားစဥ္ေျမးဆက္ ခုႏွစ္ ဆက္တိုင္တိုင္ က ဥေဒါင္းမင္းကို အႏွစ္ ခုႏွစ္ ရာပတ္လံုး ဖမ္းေသာ ္လည္း မမိခဲ့ေပ။ လက္ေတြ ႕ ဘ၀တြင္ လညး္ ေမာရသုတ္ကို ပံုမွန္ ရြတ္ဆိုၿပီး ကိုယ္ေစာင့္နတ္ကို အမွ်ေပးသူသည္ အဖမ္းအဆီး ရွိခဲ့ေသာ ္ ထိုေနရာမွ အခ်ိန္မီ ခြာရန္ အိပ္မက္ရျခင္း၊ သတိေပး ခံရျခင္းမ်ား ျဖစ္ေလ့ ရွိသည္ဟု ၾကားနာ မွတ္သားဖူးပါသည္။)

ဝ႗သုတ္
=====

၀ဋၬသုတ္ = မီးကြင္းေစေသာ ၊ ေလာင္ေနေသာ မီးကို ရပ္တန္႕ေစေသာ အစြမ္းရွိသည့္ သုတ္ေတာ္ ျဖစ္သည္။ ဘုရားအေလာင္း ငံုးမင္း ဘ၀က ေတာမီးေလာင္ရာ မပ်ံႏိုင္ေအာင္ ငယ္ေသးေသာ ေၾကာင့္ သစၥာျပဳရာ ေတာမီး ၿငိမ္းခဲ့သည္။ သို႕ေသာ ္ စဥ္းစားရန္မွာ ငုံးမင္းရဲ႕ သစၥာျပဳပံုမွာ လူမ်ား နဲ႕ မတူတဲ့ အခ်က္ ျဖစ္ေလသည္။ ငါသည္ ငယ္လြန္းသည္။ အေတာင္ရွိလ်က္ မပ်ံႏိုင္ ေျခရွိလ်က္ မသြားႏိုင္ ငါ့မိဘ တို႕သည္ ငါ့ကို ထားခဲ့ၿပီ။ ဒီစကားမွန္လွ်င္ ေတာမီး ၿငိမ္းပါေစ ဟု အဓိပၸာယ္ ရေလသည္။ လူမ်ား ရြတ္က ေတာ္ မေတာ္ စဥ္းစားေစခ်င္ပါသည္။ ရြတ္လိုပါကလည္း ငံုးမင္းကို အတုခိုးၿပီး မိမိတို႕ရဲ႕ မွန္ရာ အ ျဖစ္ နဲ႕ သာ သစၥာဆိုျခင္း သုိ႕မဟုတ္ ငံုးမင္းက ဒီလို ရြတ္ဆိုမီးကြင္း ဖူးသည္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္း သစၥာဆို ျခင္းသာ ျပဳသင့္ေလသည္။

ဓဇဂၢသုတ္
=====

ဓဇဂၢ သုတ္= အေၾကာက္တရားကို ကာကြယ္ေသာ သုတ္ေတာ္ ။ ( ေၾကာက္ရြံ႕ တုန္လႈပ္သူမ်ား အတြက္ ေဟာသည္။ သိၾကားမင္း အသုရာကို တိုက္စဥ္ နတ္စစ္သည္မ်ား က ေၾကာက္ရြံေသာ အခါ နတ္စစ္သူၾကီး မ်ား ရဲဲ႕ ေအာင္လံဖ်ားကို ၾကည့္ၿပီး ရဲေဆးတင္ရန္ သိၾကားမင္းက ေျပာရာ ျမတ္စြာ ဘုရားက အေၾကာက္ တရား ကိုယ္တိုင္ မကင္းေသာ သိၾကားမင္းရ႕ဲ ေအာင္လံကို ၾကည့္ရံုနဲ႕ နတ္စစ္သည္တို႕ တကယ္ အ ေၾကာက္ တရား မကင္းႏို္င္ေၾကာင္း၊ အေၾကာက္တရားမွ တကယ္ ကင္းေ၀းေသာ ငါဘုရားရဲ႕ ဂုဏ္ေတာ္ မ်ား ကို ရြတ္ဖတ္ ပြားမ်ား က အမွန္တကယ္ အေၾကာက္တရား ကင္းနိုင္ေၾကာင္း၊ ငါဘုရားရဲ႕ ဂုဏ္ေတာ္ ကို အာရံုမွာ ထင္ေအာင္ မပြားႏိုင္ပါက တရားဂုဏ္ေတာ္ ေျခာက္ပါးကို ပြားႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဒါေတာင္မွ အာရံုမွာ ဂုဏ္ေတာ္ ထင္ေအာင္ မပြားနိုင္ပါက သံဃာ ဂုဏ္ေတာ္ ကိုးပါး တို႕ကို အထပ္ထပ္ ရြတ္ဆို ပြားမ်ား ျခင္း ျဖင့္ ဂုဏ္ေတာ္ တို႕ ရြတ္ဖတ္သူရဲ႕ အာရံုကို ထင္ဟပ္ လာသည့္အခါ အေၾကာက္တရား ကင္းၾက လိမ့္မည္ ဟု ေဟာသည္ကို ဥပမာေပးသည္။ သာမန္ အေဆာက္အဦ၊ ေတာင္၊ ေလွကား၊ သစ္ပင္ စသည္တို႕မွ ျပဳတ္က်ျခင္းသာ မက ရာထူးျပဳတ္မွာ ေၾကာက္သူမ်ား လဲ ရြတ္ၾကေလသည္။)

အာဋာနာဋိယ သုတ္= ျမတ္စြာ ဘုရား လက္ထက္ေတာ္ ေခတ္အခါက သာသနာေတာ္ ကို မသက္၀င္ေသာ ၊ သီလေစာင့္သူမ်ား ရဲ႕ ဘုန္းကံကို မခံႏိုင္ေသာ ဘီလူး မိစၧာမ်ား က သာသနာ့ အႏြယ္၀င္ ပရိတ္သတ္ ေလး ပါး ျဖစ္ေသာ ရဟန္း၊ ရဟန္းမ၊ သာသနာ့ ဒါယကာ၊ သာသနာ့ ဒါယိကာမ တို႕ကို ဖမ္းဆီး ေႏွာင့္ယွက္ ၾကေသာ ေၾကာင့္ ထို မိစၧာ ဘီလူးမ်ား ယဥ္ေက်းလာၿပီး သာသနာေတာ္ တြင္ သက္၀င္ ယံုၾကည္လာေအာင္ ရြတ္ဆိုေစသည္။

အဂၤုလိမာလ သုတ္= ျမန္မာ အမ်ား စုမွ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မ်ား မီးဖြားခ်ိန္ ရြတ္လွ်င္ ကေလးေမြးရ လြယ္ တယ္ဟု မွတ္ယူကာ တြင္ က်ယ္စြာ ရြတ္ၾကေသာ ္လည္း မည္ သည့္ ေ၀ဒနာ ခံစားရသည္ ျဖစ္ပါေစ ရြတ္ႏိုင္ ပါသည္။ (အဂၤုလိမာလ မေထရ္ ရဟႏၲာ ျဖစ္ေသာ ္လည္း သူလက္ျဖတ္ခဲ့ဖူးသူမ်ား ရဲ႕ ေဆြမ်ိဳး သားခ်င္း လူ အမ်ား က ဆြမ္းမေလာင္းသည့္အျပင္ ခဲျဖင့္ ပစ္ေပါက္ျခင္း အစရွိသျဖင့္ ဆက္ဆံ ခံရေသာ ေၾကာင့္ ေျပ ေပ်ာက္ ေစရန္ ျမတ္စြာ ဘုရားက သင္ေပးေသာ မႏၲန္ ျဖစ္ေလသည္။ အဓိပၸာယ္မွာ ငါသည္ ရဟန္း ျဖစ္ သည့္ ေန႕မွစၿပီး သူတပါးကို မသတ္ဖူးပါ။ သည္မွန္ေသာ သစၥာ စကားေၾကာင့္ သင္ခံစား ေနရေသာ ေ၀ဒနာ ေပ်ာက္ကင္းပါေစဟု အဓိပၸာယ္ရေလသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဒီဂါထာကို ရြတ္ဆို မည္ ့သူသည္ သူတပါး အသက္ ကို ျခင္၊ ပရြက္ဆိတ္မွ အစ မသတ္ရေပ။ ထိုမွသာ စြမ္းပါသည္။ မဟုတ္က သစၥာ ပ်က္ပါသည္။)